بدن در دوران بارداری دچار تغییرات فیزیکی مختلفی می‌شود. ابتلا به درد سیاتیک در بارداری برای بسیاری از زنان باردار اتفاق می‌افتد. این درد ناشی از فشاری است وزن اضافه جنین بر عصب‌های پاها و کمر وارد می‌کند.
عصب سیاتیک، بلندترین عصب در بدن است و از قسمت تحتانی کمر تا پشت پاها کشیده می‌شود. سیاتیک ممکن است باعث بروز درد درد ناگهانی و تیز در باسن و لگن هم شود.
درد سیاتیک در بارداری برای برخی از زنان دردی ملایم اما دائمی است که با استفاده از روشهای ساده مانند تمرینات کششی، شنا، پیاده‌روی و استفاده از کمپرس سرد، بهبود پیدا می‌کند.
علت درد سیاتیک در بارداری
درد سیاتیک در بارداری زمانی به وجود می‌آید که به عصب سیاتیک فشار اضافه وارد شود و معمولا در سه ماهه سوم بروز پیدا می‌کند. این اتفاق باعث التهاب، بیحسی و درد در پایین کمر، لگن و پشت پاها می‌شود.
تنگی ستون فقرات، خارا ستخوان، فتق دیسک،آرتروز، بیماری‌های دژنراتیو دیسک و اسپوندیلولیستزیس می‌توانند باعث درد سیاتیک در بارداری شوند.
بدن زنان باردار هورمونی به نام ریلکسین ترشح می‌کند. وظیفه این هورمون شل کردن رباط‌ها و آماده‌سازی لگن برای زایمان است.
رباط‌های شل و رحم در حال رشد، مرکز ثقل بدن را تغییر می‌دهد. این باعث فشار بیشتر به عصب سیاتیک و درد سیاتیک در بارداری می‌شود.
علائم درد سیاتیک در بارداری
علائم سیاتیک ممکن است با سایر مشکلات رایج بارداری، مانند درد کمربند لگنی، گرفتگی عضلات پا، یا کمردرد اشتباه گرفته شود. با پزشک درباره نشانه‌های زیر صحبت کنید و پس از تشخیص علت درد، مسیر درمانی مناسب را پیش بگیرید.
- درد گاه به گاه یا مداوم در یک طرف لگن یا ساق پا
- دردی که از لگن به پایین پشت ران و تا پا حرکت می‌کند
- درد تیز، سوزش لگن، کمر و پاها
- بی حسی، سوزن سوزن، یا ضعف در ساق
- مشکل در راه رفتن، ایستادن یا نشستن
- مشکل در خم شدن
- ضعف عضلانی در پاها
آیا درد سیاتیک در بارداری خطرناک است؟
درد سیاتیک در بارداری می‌تواند برای مادر بسیار اذیت‌کننده باشد اما آسیبی به جنین وارد نمی‌کند. با نزدیکی به زمان زایمان کمردرد و درد سیاتیک شدیدتر می‌شود.
در صورت داشتن درد سیاتیک شدید و دائمی، می‌توانید با مشورت پزشک مسکن‌های قوی‌تری را مصرف کنید.
درد سیاتیک در اوایل بارداری
علائم درد سیاتیک در بارداری می‌توانید در هر زمانی از بارداری حتی اوایل آن شروع شود. به دلیل افزایش وزن جنین و تغییر مرکز ثقل بدن در سه ماهه آخر، درد ناشی از سیاتیک بدتر می‌شود.
دلیل دیگر درد سیاتیک در اوایل بارداری، ترشح هورمون ریلکسین است. وقتی مفاصل شل می‌شوند، فشار بر عضلات بیشتر می‌شود. این فشار می‌تواند باعث فشرده شدن عصب سیاتیک و درد شود.
درد سیاتیک پای چپ در بارداری
درد یا احساس سوزش در ناحیه کمر، باسن و پای چپ، مشکل در راه رفتن یا ایستادن، گزگز یا ضعف در پای چپ، حساسیت در قسمت پایین کمر و پشت پای چپ، از نشانه‌های درد سیاتیک بارداری در پای چپ است.
در صورتی که کمردرد شدید است، ممکن است نشانه‌ایی از جدا شدن جفت، سقط جنین، کیست و زایمان زودرس باشد.
در صورت بروز هرگونه درد سیاتیک کمر و پای چپ، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که احساس بیحسی در پاها، پاها، کشاله ران، مثانه یا مقعد، دارید، در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کنید. اینها علائم احتمالی فتق شدید دیسک هستند.
اگرچه احتمال بروز فتق دیسک در بارداری پایین است، بهتر است معاینه‌های لازم انجام شده و از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
درد سیاتیک پای راست در بارداری
از آنجایی که بسیاری از زنان به طور ناخودآگاه بر پای راست خود تکیه می‌کنند، درد سیاتیک پای راست در بارداری رایج‌تر از درد پای چپ است.
برای تسکین درد سیاتیک بارداری در پای راست می‌توانید تمرینات ملایم زیر را انجام دهید:
● پیاده روی
پیاده‌روی آهسته و ملایم می‌تواند درد ناشی از سیاتیک بارداری را بهبود ببخشد.
● تمرینات کگل
انجام این تمرینات می‌تواند عضلات کف لگن را تقویت کند. با تقویت این عضلات، احتمال بروز درد سیاتیک در بارداری هم کاهش پیدا می‌کند.
● شنا یا ایروبیک در آب
انجام فعالیت‌های آبی ملایم می‌تواند به کاهش تورم، التهاب و فشار روی اعصاب سیاتیک کمک کند.
● یوگا
بسیاری از زنان یوگا را راهی عالی برای مدیریت درد عصب سیاتیک در دوران بارداری می‌دانند.
برای جلوگیری از خطرات احتمالی، کلاس‌هایی را پیدا کنید که مخصوص زنان باردار است.
درمان درد سیاتیک در بارداری
درد سیاتیک در بارداری یک مشکل رایج در میان زنان باردار است.
خبر خوب این است که سیاتیک نیاز به درمان پیچیده ندارد و با چند کار ساده بهبود پیدا می‌کند یا از بین می‌رود.
● حمام آب گرم
وقتی عصب سیاتیک به دلایل مختلف تحریک می‌شود، درد می‌گیرد. حمام آب گرم می‌تواند به کاهش التهاب و کاهش درد سیاتیک بارداری کمک کند.
● سرما درمانی
یکی دیگر از راه‌های تسکین التهاب و درد سیاتیک بارداری، استفاده از کمپرس سرد است. قرار دادن کمپرس یخ باعث بی حسی موقتی در ناحیه دردناک می‌شود.
توجه به این نکته ضروری است که استفاده از سرما درمانی برای بیشتر از 15 دقیقه در هر نوبت، می‌تواند پوست را تحریک کند.
● مراقب وضعیت بدنی خود باشید
وقتی نشسته یا ایستاده‌اید، مطمئن شوید که به سمت جلو یا عقب خم نشده‌اید. خم شدن بیش از حد برای مدت طولانی می‌تواند عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد.
هنگام خواب، از یک بالشت زیر زانوهای خود استفاده کنید تا فشار از روی کمر برداشته شود.
● حرکات کششی ملایم انجام دهید
برای انجام حرکات کششی و پیاده روی به طور منظم زمان تعیین کنید. این تمرینات به کاهش بخشی از تنش ایجاد شده در عضلات و کاهش درد سیاتیک در بارداری کمک می‌کند.
عضلات سرینی، همسترینگ، باسن، ساق پا و کمر خود را کشش دهید و روی عضلاتی که بیشتر از همه درد دارند، تمرکز کنید.
● از کمربند حمایتی بارداری استفاده کنید
یکی از بهترین راه‌ها برای تسکین درد سیاتیک در دوران بارداری، استفاده از کمربند بارداری است. این کمربند حمایتی به کاهش فشار بر روی کمر و اعصاب سیاتیک کمک می‌کند.
ماساژ سیاتیک در بارداری
ماساژ ملایم قسمت پایین کمر می‌تواند به کاهش التهاب و درد سیاتیک در بارداری کمک کند. ماساژ بارداری باید کاملا ملایم باشد و از وارد کردن فشار زیاد به قسمت‌های مختلف بدن مخصوصا شکم باید خودداری کرد. ماساژور باید تجربه ماساژ دادن زنان باردار را داشته باشد.
در خانه می‌توانید با استفاده از یک توپ بادی کمر خود را ماساژ دهید. توپ را روی زمین قرار دهید و جوری روی آن دراز بکشید که زیر کمر قرار بگیرد.
با استفاده از دست‌ها و پاهای خود توپ را حرکت دهید و ناحیه دردناک را ماساژ دهید.
پیشگیری از درد سیاتیک در بارداری
بسیاری از زنان دچار درد سیاتیک در بارداری می‌شوند و هیچ راهی برای پیشگیری از درد سیاتیک در بارداری وجود ندارد. پرهیز از نشستن و ایستادن زیاد می‌تواند به مدیریت درد کمک کند.
تمرینات کششی و خودداری از بلند کردن اشیای سنگین هم راه دیگری برای کاهش درد است.
ورزش برای درد سیاتیک در بارداری
ورزش می‌تواند درد سیاتیک در بارداری را کاهش دهد. 5 تمرین کششی زیر می تواند درد را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
● کشش پیریفورمیس نشسته
عضله پیریفورمیس در عمق باسن قرار دارد. خشک شدن اسن عضله می‌تواند عصب سیاتیک را تحریک کند.
این کشش به رفع گرفتگی عضله پیریفورمیس و از بین درد سیاتیک در بارداری کمک می‌کند. برای انجام این تمرین تنها به یک صندلی نیاز دارید.
- روی یک صندلی بنشینید و پاهای خود را روی زمین قرار دهید.
- اگر سمت چپ بیشتر درد دارد، مچ پای چپ خود را روی زانوی راست خود قرار دهید.
- با صاف نگه داشتن پشت، به جلو خم شوید تا زمانی که کشش را در باسن خود احساس کنید. 30 ثانیه در این حالت بمانید. سپس صاف شوید.
● حرکات کششی با استفاده از میز
حرکات کششی با استفاده از میز برای درد سیاتیک در بارداری معجزه می‌کنند. برای جلوگیری از آسیب، حرکات را به آرامی انجام دهید.
برای تمرین، نیاز به سطحی بلند برای قرار دادن دست‌ها مانند میز یا صندلی دارید.
- رو به روی میز بایستید و پاهایتان را کمی بیشتر از عرض باسن باز کنید.
- دست‌ها را روی میز قرار داده و به سمت جلو خم شوید. بازوها را صاف و کمر را صاف نگه دارید.
- باسن خود را از میز دور کنید تا جایی که کشش خوبی در قسمت پایین کمر و پشت پاها احساس کنید.
- می‌توانید باسن خود را به دو طرف به آرامی تکان دهید تا کشش در ناحیه کمر و باسن افزایش یابد. این تمرین را دو بار در روز برای 30 ثانیه الی یک دقیقه انجام دهید.
تاثیر منیزیم در بهبود درد سیاتیک در بارداری
منیزیم یک ماده معدنی است که در برای بدن فایده‌های زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین فایده های این ماده معدنی، بهبود عملکرد اعصاب بدن است. هرچه سلامت عصب ها بیشتر باشد، احتمال ابتلا به درد سیاتیک بارداری هم کمتر است.
اگرچه منیزیم در بسیاری از غذاها یافت می‌شود، بسیاری از زنان باردار دچار کمبود منیزیم می‌شوند. مکمل مگنی ول حاوی 400 میلی گرم منیزیم است و می‌تواند نیاز زنان باردار را تامین کند.
از مزایای مصرف مکمل مگنی ول می‌توان به کاهش گرفتگی عضلات، حفظ سلامت سیستم عصبی، کاهش درد سیاتیک در بارداری، بهبود عملکرد قلب، کاهش علائم PMS کاهش علائم میگرن اشاره کرد.
کمبود منیزیم در بدن زنان باردار نه تنها درد سیاتیک را بیشتر می‌کند، بلکه باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2، میگرن، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. مصرف مکمل مگنی ول شما را از هر مکمل دیگری برای تامین منیزیم بی‌نیاز می‌کند.
سوالات متداول
آیا درد سیاتیک در بارداری و جنسیت جنین با هم ارتباطی دارد؟
خیر. جنسیت جنین توسط کروموزوم‌های DNA تعیین می‌شود و ربطی به دردهای فیزیکی در دوران بارداری ندارد.
درد سیاتیک در بارداری در کدام ماه بارداری بیشتر است؟
درد سیاتیک در بارداری معمولا در ماه 9 بارداری بیشتر می‌شود زیرا جنین بیشترین رشد خود را کرده است. وزن اضافی جنین به ستون فقرات و عصب سیاتیک فشار وارد می‌کند.
