رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی

انرژی بدن ما از طریق مواد غذایی تامین می‌شود که در طول روز مصرف می‌کنیم. برخی از خواص مواد معدنی موجود در غذاهای مختلف، مانند خاصیت ضد التهابی، می‌تواند بر بیماری‌هایی چون آرتروز مفصلی تاثیر مثبت بگذارد.

داشتن رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی باعث کاهش التهاب در بدن و مدیریت وزن می‌شود.

با مدیریت وزن فشار روی مفاصل کاهش یافته و میزان درد به اندازه قابل توجهی کاهش می‌یابد.

آیا رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی تاثیرگذار است؟

داشتن رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی باعث از بین رفتن ریشه درد و التهاب مفصل نمی‌شود. با این حال، غذاهایی که با التهاب در سراسر بدن مبارزه می‌کنند ممکن است این درد و تورم را کاهش دهند.

در یک نظرسنجی در سال 2017 از 217 فرد مبتلا به آرتروز مفصلی طولانی مدت، 24 درصد گزارش کردند که برخی از غذاها بر علائم آرتروز مفصلی آنها تاثیر مثبت یا منفی دارد.

تغییر در رژیم غذایی یکی از راه‌هایی است که افراد مبتلا به آرتروز مفصلی برای کمک به سلامتی خود انتخاب می‌کنند.

رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی در کنار درمان‌های پزشکی مانند مکمل مخصوص آرتروز، مسکن‌های بدون نسخه، داروهای ضد التهابی و درمان‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی می‌توانند زندگی را برای افراد مبتلا به آرتروز مفصلی آسان‌تر کنند.

بهترین رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی

در طول درمان، پزشکان بیماران را تشوی می‌کنند تا از رژیم غذایی حاوی مواد غذایی ضد التهاب به طور روزانه استفاده کنند.

با توجه به نیاز بیمار، مواد غذایی این نوع رژیم‌ها تمام مواد مورد نیاز بدن را تامین کرده و وزن را در محدوده سالم نگه می‌دارد.

برای افراد مبتلا به آرتروز مهم است که از رژیم‌های حذفی و تغییر رژیم غذایی بدون مشورت پزشک پرهیز کنند.

به طور کلی برای داشتن رژیم غذایی برای روماتیسم می‌توانید از موارد زیر پیروی کنید:

• غذاهای متنوع بخورید
• برای حفظ  وزن میزان کالری مصرفی خود را با فعالیت بدنی تعدیل کنید
• رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی باید دارای میزان زیادی غلات و سبزیجات و میوه باشد
• چربی اشباع و کلسترول موجود در  رژیم غذایی باید کم باشد
• میزان قند بهتر است به اندازه متوسط باشد
• سیگار و مشروبات الکلی را به طور کامل قطع کنید

غذاهای فرآوری شده اغلب حاوی سطوح بالای مواد نگهدارنده، قند اضافی و چربی‌های اشباع هستند و تا حد امکان افراد مبتلا به آرتروز مفصلی نباید آن‌ها را مصرف کنند.

کنترل بر مواد غذایی دریافتی از طریق رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی، روند درمان این بیماری را تسریع می‌کند.

● رژیم غذایی مدیترانه‌ای

رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی باید غذاهای ضد التهاب زیادی داشته باشد. رژیم مدیترانه‌ای یکی از محبوب‌ترین رژیم‌ها برای افراد مبتلا به این بیماری است.

نکته قابل توجه این است که رژیم غذایی مدیترانه‌ای مانند دیگر رژیم‌ها سفت و سخت نیست. این رژیم درواقع یک الگوی غذایی منعطف و سالم است که می‌توان برای زمان زیادی به ان پایبند ماند.

انواع میوه‌، سبزیجات و حبوبات گروه‌های غذایی هستند که به طور روزانه در رژیم غذایی مدیترانه‌ایی وجود دارند. در رتبه بعدی غلات کامل، آجیل و ماهی قرار دارند. البته از روغن زیتون در آشپزی و حتی به عنوان چاشنی استفاده می‌شود.

بیماری‌های خودایمنی زمانی اتفاق می‌افتند که سیستم ایمنی بدن به دلیل التهاب بیش از حد تحریک شده و شروع به حمله به بافت‌های سالم مانند غضروف می‌کند. این رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی ایده آل است زیرا در مواد غذایی چون مرغ، پنیر، ماست یونانی به میزان کم وجود دارد.

قانون اصلی در  رژیم مدیترانه‌ای، عدم مصرف غذاهای فرآوری شده است.

● رژیم غذایی پالئو

هدف رژیم پالئو، مصرف مواد غذایی است که نیاکان ما در عصر حجر مصرف می‌کردند. میوه‌های مختلف و سبزیجات تازه از مهم ترین مواد غذایی در این رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی هستند.

این رژیم حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است. همه آجیل‌ها به جز بادام زمینی و محصولات بدست آمده از آن ممنوع است.

محصولات لبنی، غلات، حبوبات، سبزیجات نشاسته‌ای، گوشت های چرب، چربی ترانس، قندهای تصفیه شده و غذاهای فرآوری شده در رژیم غذایی پالئو وجود ندارد.

کسانی که این رژیم را ساخته‌اند بر این باورند که غلات، حبوبات و محصولات لبنی با ایجاد بیماری‌های خودایمنی مانند روماتیسم مفصلی مرتبط هستند.

در این رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی نان و سایر محصولات غلات، لوبیا و سایر حبوبات، سیب زمینی معمولی، غذاهای لبنی، شکر و الکل وجود ندارد.

طبق رژیم غذایی پالئو، افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی باید از مصرف تخم مرغ، آجیل، گوجه فرنگی، بادمجان و ادویه‌هایی مانند ادویه کاری، پاپریکا و پودر چیلی اجتناب کنند.

به دلیل محدودیت‌های زیادی که این رژیم در مصرف مواد غذایی دارد، بهتر است با پزشک درمورد پیروی از این رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی مشورت کنید.

صبحانه برای روماتیسم

هر وعده غذایی از رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی فرصتی برای کاهش التهاب و درد ناشی از این بیماری است.

صبحانه‌های معمول و محبوبی مانند کلوچه، بیسکویت، وافل، و غلات صبحانه انتخاب‌های خوبی برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی نیستند. میزان کربوهیدرات در این مواد غذایی بالا است.

کربوهیدرات به سرعت در بدن تبدیل به قند شده و باعث تشدید التهاب می‌شود. بهترین صبحانه در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی حاوی پروتئین، چربی‌های سالم و آنتی اکسیدان است.

برای داشتن روزی بدون درد، می‌توانید صبحانه‌های زیر را امتحان کنید.

● ماست یونانی با میوه

ماست مملو از پروتئین و باکتری‌های مفید است. ماست کم چرب بخش مهمی از یک رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی است که برای کاهش التهاب سیستمیک در مفاصل طراحی شده است. ماست یونانی ساده و کم چرب پروتئین بیشتری نسبت به انواع دیگر دارد.

در یک کاسه به میزان دلخواه ماست یونانی بریزید. به کاسه هر میوه ایی که دوست دارید را اضافه کنید.

ترکیب سیب و توت به دلیل وجود آنتی اکسیدان‌های ضد التهاب و فیبرهای پکتین به میزان قابل توجهی التهاب و درد را کاهش می‌دهد.

● املت سالمون

تعداد دلخواه از تخم مرغ را در یک کاسه شکانده و هم بزنید. ماهی سالمون کبابی به این ترکیب اضافه کنید و با روغن زیتون سرخ کنید.

ماهی در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی نقش مهمی ایفا می‌کند و می‌تواند با اسیدهای چرب امگا 3 التهاب مفاصل را کنترل کند. علاوه بر این، این ماده باعث کاهش سرعت پیشرفت بیماری می‌شود.

● آووکادو با نان یا کاهو

یک آووکادو را له کنید و روی مقداری نان تست بمالید. گزینه بهتر، استفاده از نان تست بدون گلوتن است.

کاهش میزان گلوتن مصرفی در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.

اگر نمی‌خواهید نان مصرف کنید، می‌توانید پوره آووکادو را روی چند برگ کاهو بمالید، مقداری هوموس یا گوجه فرنگی گیلاسی نصف شده اضافه کنید.

آووکادو سرشار از چربی‌های تک غیراشباع است که می‌تواند از مفاصل در برابر التهاب محافظت کند.

مصرف آووکادو در کنار نان و کاهو، باعث ترشح ترکیبات ضد التهابی بیشتری در بدن می‌شود.

● کره بادام و سبزیجات

بادام منبع غنی پروتئین است و مانند آووکادو حاوی چربی‌های تک غیراشباع است.

مقداری کره بادام را در یک بشقاب بریزید و تکه‌های کرفس که حاوی فیبر و آنتی‌اکسیدان است، را به کره آغشته کنید و بخورید.

ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید برای روماتیسم مفصلی

رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی باید به میزان کافی ویتامین و مواد معدنی داشته باشد.

در صورت کمبود این مواد در بدن، پزشک مکمل‌هایی مخصوص روماتیسم مفصلی تجویز می‌کند.

● کلسیم

کلسیم یک ماده معدنی است که استخوان‌ها و دندان‌ها را قوی نگه میدارد، انقباضات عضلانی را تنظیم، تکانه‌های عصبی را منتقل و به ترشح هورمون‌ها و آنزیم‌های ضروری کمک می‌کند.

مصرف مواد غذایی حاوی این ماده باعث پیشگیری از پوکی استخوان و شکستگی افراد مبتلا به روماتیسم، می‌شود.

● کرومیوم

این ماده به تبدیل مواد غذایی موجود در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی به انرژی، تجزیه انسولین و کنترل قند خون بدن کمک می‌کند.

● کندروئیتین سولفات

یکی از مواد معدنی اصلی سازنده غضروف، کندروئیتین سولفات است. وجود این ماده معدنی در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی از تخریب و تجزیه غضروف ناشی از این بیماری جلوگیری می‌کند.

علاوه بر این کندروئیتین سولفات خاصیت ضد التهابی دارد و باعث کاهش التهاب و درد در مفاصل می‌شود.

● فلز مس

مس با انتقال آهن به ساخت گلبول‌های قرمز، ساخت بافت همبند، تقویت سیستم ایمنی، سالم نگه داشتن اعصاب و عروق خونی کمک می‌کند.

این فلز به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل کرده و  رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد.

● فولات

فولات و فولیک اسید هر دو از انواع ویتامین B9 هستند. فولات به رشد سلول‌‌ها، سلامت DNA و RNA کمک می‌کند.

متوترکسات دارویی برای مدیریت علائم روماتیسم مفصلی است که فولات را در بدن از بین می‌برد.

برای جلوگیری از کمبود، دریافت میزان کافی فولات از طریق رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی ضروری است.

● منیزیم

منیزیم استخوان‌ها را تقویت می‌کند، عملکرد عصب و عضله‌ةای بدن را به بود می‌بخشد و سطح قند خون را تنظیم می‌کند.

مهم‌ترین خاصیت این ماده معدنی، حفظ غضروف مفاصل است که نقش مهمی در مدیریت آسیب ناشی از روماتیسم مفصلی بازی می‌کند.

● هیالورونیک اسید

یکی از دلایل ایجاد درد در مفاصل افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی، خشکی مفصل است. هیالورونیک اسید می‌تواند با آبرسانی، ساییده شدن استخوان‌ها به هم را کاهش دهد.

علاوه بر این، هیالورونیک اسید، باعث افزایش میزان رشد سلول‌ها شده و از تحلیل رفتن غضروف بر اثر روماتیسم مفصلی جلوگیری می‌کند.

● ویتامین سی

ویتامین C یک آنتی اکسیدان است. محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد، ساخت و حفظ کلاژن و بافت همبند، کمک به جذب بهتر آهن و فولات و بهبودی سریع‌تر زخم‌ها از فواید وجود ویتامین C در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی است.

رژیم غذایی معمول بسیاری از افراد، میزان کافی از این مواد را نمی‌‌تواند به صورت روزانه تامین کند. به همین دلیل، پزشک متخصص مصرف مکمل‌های مخصوص روماتیسم مفصلی مانند مکمل آرتونیک را تجویز می‌کند.

این مکمل حاوی مواد طبیعی چون کلاژن، کندروئیتین سولفات، متیل سولفونیل متان و هیالورونیک اسید است که با تقویت مفاصل و تسریع روند غضروف‌سازی، اثرات مخرب روماتیسم مفصلی را کاهش می‌دهد.

چه میوه‌ای برای روماتیسم خوبه؟

توت‌ها یکی از بهترین میوه‌هایی هستند که می‌توانید در رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی قرار دهید. آنها سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اسید اسکوربیک (نوعی ویتامین C)، آنتوسیانین‌ها و کاروتنوئیدها هستند که می‌توانند به کاهش سطح رادیکال‌های آزاد در بدن و کاهش التهاب در مفاصل می‌شوند.

بیماران روماتیسمی از این 8 ماده غذایی پرهیز کنند

برخی از مواد غذایی می توانند باعث تشدید التهاب و درد مفاصل شوند.

با حذف مواد غذایی زیر از رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی می توان علائم را بهتر مدیریت کرد و آسیب را تا حد امکان کاهش داد.

• گوشت قرمز
• غذاهای سرخ شده
• گلوتن
• غذاهای فراوری شده
• قندها و کربوهیدرات های تصفیه شده
• نمک
• مواد نگهدارنده و طعم‌دهنده
• الکل

رژیم غذایی در طب سنتی برای روماتیسم مفصلی

التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی از اصلی‌ترین علائم و دلایل آسیب به مفاصل است. بنابراین افزودن گیاهان و ادویه های ضد التهابی به رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی ایده خوبی است.

مصرف برخی گیاهان و ادویه‌ها نمی‌تواند به طور کامل روماتیسم مفصلی را درمان کند اما می‌تواند التهاب را کاهش داده و به تاثیرگذاری دیگر داروها کمک کند.

در طب سنتی، مصرف مواد اولیه طبیعی و تازه اهمیت زیادی دارد. زنجبیل، آویشن، زردچوبه، چای سبز، دارچین، سیر، فلفل سیاه، فلفل قرمز و کندر می‌توانند باعث افزایش عملکرد رژیم غذایی برا روماتیسم مفصلی شوند.

سوالات متداول

چه غذاهایی برای روماتیسم بد است؟

غذاهایی که حاوی گوشت قرمز، شکر افزوده، اسیدهای چرب امگا 6 و غذاهای سرخ شده برای روماتیسم بد هستند.

آیا مبتلایان به روماتیسم مفصلی می‌توانند الکل مصرف کنند؟

الکل می‌تواند باعث پوکی استخوان و تحلیل رفتن غضروف شود. افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی ضمن پیروی از رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی، باید مصرف الکل و سیگار را قطع کنند.

آیا موز برای روماتیسم مفید است؟

موز سرشار از منیزیم است که به تقویت استخوان ها و کاهش علائم روماتیسم مفصلی کمک می‌کند.

تخم مرغ برای روماتیسم مفصلی مضر است یا مفید؟

تخم مرغ به دلیل پروتئینی که دارد، گزینه خوبی برای صبحانه‌های رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی است. اما تخم مرغ در برخی از افراد می‌تواند باعث التهاب شود.