علائم روماتیسم مفصلی و انواع آن

روماتیسم مفصلی که به آرتریت روماتوئید هم معروف است، یک اختلال التهابی مزمن است که مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در برخی از افراد، این بیماری می تواند قسمت‌های مختلف بدن از جمله پوست، چشم‌ها، ریه‌ها، قلب و عروق خونی آسیب برساند.

تشخیص و درمان روماتیسم مفصلی شامل بررسی تاریخچه پزشکی خانواده، علائم روماتیسم مفصلی، انجام آزمایشات مختلف و عکس برداری است. درمان این بیماری در صورتی که در مراحل اولیه باشد، امکان‌پذیر است.

روماتیسم مفصلی(آرتریت روماتوئید) چیست؟

 

روماتیسم مفصلی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بافت‌های بدن، به خصوص پوشش مفاصل حمله می‌کند. این اتفاق باعث ایجاد تورم، درد، فرسایش استخوان و تغییر شکل مفصل می‌شود. التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی می‌تواند به ارگان‌های دیگر بدن آسیب برساند. این بیماری معمولا مفاصل کوچک‌تر مانند مفاصل دست و پا را درگیر می‌کند، اما می‌تواند مفاصل بزرگ مانند زانو و لگن را نیز درگیر کند.

علت روماتیسم مفصلی چیست؟

سیستم ایمنی بدن معمولا وظیفه محافظت از بدن در رابر عفونت و بیماری‌های مختلف را بر عهده دارد. روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که در آن، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم در مفاصل حمله می‌کند.

در حال حاضر به طور دقیق علت ابتلا به روماتیسم مفصلی مشخص نیست اما پزشکان بر این باورند که ژنتیک نقش مهمی در بروز این بیماری دارد.

علائم روماتیسم مفصلی

 

علائم روماتیسم مفصلی زیر به طور مشترک در انواع مختلف این بیماری دیده می‌شود:

• مفاصل حساس، گرم و متورم
• خشکی مفاصل که معمولا صبح‌ها و بعد از عدم تحرک برای مدت طولانی بدتر می‌شود
• خستگی مفرط، تب و از دست دادن اشتها

حدود 40 درصد از افرادی که به این نوع روماتیسم مبتلا می‌شوند، علائم روماتیسم مفصلی نامربوط به مفصل‌های بدن را تجربه می‌کنند. پوست، چشم‌ها، ریه‌ها، قلب، کلیه‌ها، غدد بزاقی، بافت عصبی، مغز استخوان و رگ‌های خونی می‌توانند تحت تاثیر این بیماری قرار بگیرند.

علائم و نشانه‌های آرتریت روماتوئید ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد و حتی ممکن است در مقاطع زمانی مختلف بروز پیدا کنند. با گذشت زمان، آرتریت روماتوئید می تواند باعث تغییر شکل مفاصل و جابجایی آنها از جای خود شود.

● علائم روماتیسم مفصلی دست

از علائم روماتیسم دست‌ می‌توان به عدم توانایی در خم کردن مفاصل انگشتان و مشت کردن دست‌ها اشاره کرد. علائم روماتیسم مفصلی بیشتر در  محل اتصال انگشت شست به مچ دست و بند انگشت‌‌ها بروز پیدا می‌کند.

● علائم روماتیسم مفصلی پا

علائم روماتیسم مفصلی در پا بر اساس مفصلی که دچار این عارضه شده است متفاوت است. به طور کلی علائم ابتلا به روماتیسم مفصلی پا شامل درد پا، خشکی مفاصل و تورم در مفصل مبتلا است. میزان درد در افراد با یکدیگر متفاوت است و معمولا در نزدیکی مفصل مبتلا به روماتیسم مفصلی اتفاق احساس می‌شود.

● علائم روماتیسم مفصلی زانو

افراد مختلف علائم روماتیسم مفصلی را به طرق مختلفی تجربه می‌کنند. برای برخی درد زانو آرام شدید می‌شود و برخی دیگر دردهای ناگهانی در زانو احساس می‌کنند. از دیگر علائم روماتیسم زانو می‌توان به سختی در خم کردن زانو، ورم مفصل زانو، درد هنگام فعالیت ورزشی، خشکی ناگهانی مفصل زانو، صدا دادن مفصل زانو و احساس ضعف اشاره کرد.

● علائم روماتیسم مفصلی ستون فقرات

 

ستون فقرات بیشتر وزن بدن را حمل می‌کند به همین دلیل، تحرک و عدم حرکت هر دو می‌توانند باعث بروز علائم روماتیسم ستون فقرات شوند. درد ممکن است پس از ایستادن یا نشستن طولانی مدت بدتر شود. خم شدن به پهلوها یا عقب نیز می‌تواند باعث بروز این علائم مخصوصا درد شود.

افراد ممکن است درد ناشی از آرتریت کمر را در مرکز کمر خود احساس کنند. درد ممکن است به ناحیه لگن یا دو طرف باسن گسترش یابد. در برخی از افراد این درد می‌تواند تا ران‌ها گسترش یابد اما به ندرت باعث زانو درد می‌شود. از دیگر علائم روماتیسم مفصلی می‌توان به کاهش گستره حرکت و اسپاسم در ماهیچه‌ها اشاره کرد.

● علائم روماتیسم عصبی

تورم مفاصل که یکی از علائم روماتیسم مفصلی است، باعث فشار به رشته های عصبی اطراف محل تورم شده و باعث احساس کرختی، سوزن سوزن شدن و گاهی درد شدید در ناحیه اطراف مفصل می‌شود.

● علائم روماتیسم شدید

علائمی چون پاره شدن تاندون‌ها، فرسایش استخوان، پیچ خوردن مفاصل و از دست دادن توانایی حرکت از علائم روماتیسم مفصلی شدید است. در بسیاری از مواقع، افراد به این مرحله از رماتیسم مفصلی نمی‌رسند و سریع‌تر درمان می‌شوند.

انواع روماتیسم

 

بیماری روماتیسم زمانی اتفاق می‌افتند که سیستم ایمنی بدن به بافت‌های مختلف بدن حمله می‌کنند.

● روماتیسم مفصلی

این نوع روماتیسم بافت غضروف میان دو استخوان و مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از شایع‌ترین علائم روماتیسم مفصلی می‌توان به تورم در مفاصل، درد، فرسایش استخوان و تغییر شکل استخوان اشاره کرد.

● آرتروز

 

بر خلاف اکثر بیماری‌های روماتیسمی، آرتروز با مشکلات سیستم ایمنی مرتبط نیست، بلکه ناشی از آسیب به غضروف است. در این بیماری، غضروف فرسوده می‌شود، مفاصل درد می‌گیرند و حرکت سخت می‌شود. معمولا آرتروز زانوها، لگن، کمر، گردن، انگشتان دست و پاها را درگیر می‌کند. از علائم آرتروز می‌توان به درد، تورم، گرما و سفتی مفاصل اشاره کرد. بسته به اینکه آرتروز چه قسمت‌هایی از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، راه رفتن، گرفتن اشیا، لباس پوشیدن، شانه زدن موها یا نشستن را سخت می‌کند.

● روماتیسم عضلانی

 

پلی میالژیا روماتیکا (PMR) یک اختلال التهابی است که باعث درد و سفتی عضلات به خصوص در شانه ها و لگن می‌شود. علائم و نشانه این نوع روماتیسم معمولا به سرعت شروع می‌شود و در صبح شدت بیشتری دارند. درد، سفتی شدید عضلانی و درد در تاندون‌ها، ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌های اطراف مفصل شانه‌ها، لگن، گردن و کمر از علائم شایع این نوع روماتیسم است.

● روماتیسم قلبی

 

بیماری روماتیسمی قلب شایع‌ترین بیماری قلبی اکتسابی در افراد زیر 25 سال است.

این بیماری در نتیجه آسیب دریچه‌های قلب ناشی از یک یا چند دوره تب روماتیسمی، واکنش التهابی خود ایمنی ایجاد می شود. این بیماری بیشتر در دوران کودکی رخ می‌دهد و می تواند منجر به مرگ یا ناتوانی مادام العمر شود.  از علائم روماتیسم قلبی می‌توان به درد قفسه سینه، نفس تنگی، ورم شکم، دست‌ها و پاها، خستگی مفرط و تپش قلب اشاره کرد. بیماری روماتیسمی قلب را می‌توان با پیشگیری از عفونت های استرپتوکوک یا درمان آن ها با آنتی بیوتیک ها در صورت بروز، پیشگیری کرد.

● روماتیسم پوستی

 

روماتیسم پوستی یا آرتریت پسوریاتیک نوعی آرتریت خودایمنی که علائم پوستی مشابه پسوریازیس از خود شنان می‌دهد.

علائم

• مفاصل متورم دردناک
• سفتی مفاصل به همراه از دست دادن یا دامنه حرکت
• تورم در انگشتان دست و پا متورم
• درد تاندون یا رباط
• کهیر
• تغییر در ناخن های دست و پا
• خستگی
• چشم‌های ملتهب

بیشتر افراد ممکن است قبل از بروز علائم مفصلی علائم پوستی داشته باشند. گاهی اوقات ابتدا مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از افراد هرگز علائم پوستی ندارند.

● روماتیسم خونی (لوپوس)

 

لوپوس یک بیماری خود ایمنی است. می تواند بسیاری از بافت اندام‌های بدن را تحت تاثیر قرار دهد.

درد مفاصل، خستگی، سفتی مفصل،  بثورات، حساسیت به خورشید، ریزش مو، کبود شدن انگشتان در سرما، مشکلات در سایر اندام‌ها مانند کلیه‌ها، اختلالات خونی مانند کم‌خونی و سطوح پایین گلبول‌های سفید یا پلاکت‌ها، درد قفسه سینه ناشی از التهاب دیواره قلب یا ریه‌ها و تشنج یا سکته مغزی از علائم لوپوس هستند.

خطرناک‌ترین نوع روماتیسم کدام است؟

خطرناک ترین نوع روماتیسم، روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید است که باعث مفاصل و التهاب می‌شود.

سیستم ایمنی به طور ناآگاهانه به پوشش مفاصل حمله می‌کند که منجر به درد، سفتی و تورم در مفاصل می‌شود.

اگر روماتیسم مفصلی درمان یا به خوبی مدیریت نشود، می‌تواند باعث بدشکلی‌های شدید مفصل، ناتوانی حرکتی و تاثیر منفی بر اندام‌های مختلف مانند قلب و ریه‌ها شود.

تشخیص زودهنگام، درمان تهاجمی و رویکرد چند رشته ای که شامل دارو، فیزیوتراپی و اصلاح شیوه زندگی است، برای مدیریت موثر آرتریت روماتوئید و جلوگیری از آسیب طولانی مدت بسیار مهم است.

چهار مرحله روماتیسم مفصلی (RA)

 

با پیشرفت روماتیسم مفصلی (RA)، بدن تغییر می‌کند. برخی از تغییرات را می‌توانید ببینید و احساس کنید، در حالی که برخی دیگر را نمی‌توانید. چهار مرحله این بیماری به شرح زیر هستند:

● مرحله 1

مرحله 1 مرحله اولیه روماتیسم مفصلی است. بسیاری از افراد در این مرحله احساس درد، سفتی یا تورم در مفاصل می‌کنند. این علائم معمولا با حرکت دادن مفاصل از بین می‌روند.

وقتی بافت مفصل متورم می‌شود، آسیبی به استخوان‌ها وارد نمی‌شود، اما پوشش مفصل ملتهب می‌شود.

از آنجایی که علائم روماتیسم مفصلی (RA) در این مرحله آشکار نیست، تشخیص بیماری سخت است. در صورت تشخیص در این مرحله، احتمال درمان روماتیسم بالا می‌رود.

● مرحله 2

در این مرحله التهاب سینوویوم باعث آسیب به غضروف و استخوان مفصل می‌شود. غضروف بافتی است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفصل می‌پوشاند. استخوان نزدیک مفصل، اولین ناحیه‌ای است که به دلیل روماتیسم مفصلی (RA) آسیب می‌بیند.

هنگامی که افراد دچار آسیب غضروف می شوند، ممکن است درد و از دست دادن دامنه حرکت را تجربه کنند. با وجود این علائم، آزمایش خون همچنان ممکن است هیچ نشانه‌ای از آنتی بادی‌های روماتیسم مفصلی (RA) را نشان ندهد.

● مرحله 3

در مرحله سوم، روماتیسم مفصلی (RA) شید می‌شود. در این مرحله، آسیب به غضروف گسترش می‌یابد و تخریب استخوان پیشرفت می‌کند. از آنجایی که بالشتک بین استخوان‌ها فرسوده می‌شود، استخوان ها به هم ساییده می شوند. درد، تورم، ضعف عضلانی و کاهش تحرک از علائم شایع این مرحله است.

شکل استخوان‌ها به دلیل فرسایش کم کم شروع به تغییر می‌کند. فشرده شدن تاندون‌ها در مچ دست، همراه با علائم سندرم تونل کارپال یا پارگی تاندون در این مرحله بروز پیدا می‌کند.

● مرحله 4

در مرحله 4، دیگر التهاب در مفصل وجود ندارد. این مرحله نهایی روماتیسم مفصلی (RA) است، مفاصل دیگر آنطور که باید کار نمی کنند.

در مرحله پایانی روماتیسم مفصلی (RA)، افراد ممکن است همچنان درد، تورم، سفتی و از دست دادن دامنه تحرک را تجربه کنند. در کنار این علائم، ضعف عضلانی و تغییر شکل استخوان‌‌ها ممکن است هنوز وجود داشته باشند. بیماران مبتلا به این عارض ممکن است توانایی حرکت خود را به طور کامل از دست بدهند.

عوارض روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)

 

ابتلا به روماتیسم مفصلی تنها مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. در صورت عدم درمان این بیماری، عوارض زیر ممکن است در شخص بروز پیدا کند.

● پوکی استخوان

روماتیسم مفصلی ، همراه با برخی از داروهایی که برای درمان آن استفاده می‌شود، می‌تواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.

● ندول‌های روماتوئید

این برجستگی‌های سفت از بافت معمولا در اطراف مفاصل مانند آرنج ها تشکیل می‌شوند. در برخی از موارد، این گره‌ها می‌توانند در هر نقطه از بدن، از جمله قلب و ریه‌ها هم شکل بگیرند.

● خشکی چشم و دهان

افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند، بسیار بیشتر در معرض ابتلا به سندرم شوگرن هستند، اختلالی که میزان ترشح غدد اشکی و بزاقی را کاهش داده و باعث خشکی دهان و چشم می‌شود.

● عفونت‌ها

روماتیسم مفصلی و بسیاری از داروهای مورد استفاده برای مقابله با آن می‌توانند سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و منجر به افزایش ابتلا به عفونت‌ شوند. برای جلوگیری از بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا، ذات الریه، زونا و کرونا بهتر است قبل از شروع روند درمان، واکسن بزنید.

● افزایش چربی بدن

نسبت چربی به توده بدون چربی در افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند، حتی در افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) طبیعی دارند، بیشتر است.

● سندرم تونل کارپال

 اگر روماتیسم مفصلی روی مچ دست تاثیر بگذارد، التهاب می‌تواند عصبی را که دست و انگشتان را کنترل می‌کنند، تحت تاثیر قرار داده و حرکت دست را سخت می‌کند.

● مشکلات قلبی

روماتیسم مفصلی می‌تواند خطر سفت شدن و انسداد شریان‌ها و همچنین التهاب کیسه‌ای که قلب را در بر گرفته است را افزایش دهد.

● بیماری ریه

افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی در معرض خطر افزایش التهاب  بافت‌های ریه هستند که می‌تواند منجر به تنگی نفس شود.

 ● لنفوم

روماتیسم مفصلی خطر ابتلا به لنفوم، گروهی از سرطان‌های خون که در سیستم لنفاوی ایجاد می‌شوند، را افزایش می‌دهد.

چه کسانی به روماتیسم مفصلی مبتلا می‌شوند؟

با این که افراد در هر سنی می‌توانند به روماتیسم مفصلی مبتلا شوند، احتمال بیشتری وجود دارد که افراد مسن بالای 60 سال به این بیماری مبتلا شوند. سیگار کشیدن، عدم کنترل وزن، ژنتیک، سابقه ابتلای یکی از اعضای خانواده از دیگر موارد تاثیرگذار بر احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی هستند.

روماتیسم مفصلی (RA) چگونه تشخیص داده می‌شود؟

 

یک پزشک یا تیمی از پزشکان متخصص در زمینه روماتیسم مفصلی می‌توانند این بیماری را تشخیص دهند. علائم این بیماری خاص نیستند و در اکثر موارد مانند علائم و نشانه‌های سایر بیماری‌های التهابی مفصل به نظر برسند.

پزشکانی که در زمینه روماتیسم مفصلی تخصص دارند، روماتولوژیست نامیده می شوند. روماتولوژیست علائم را بررسی می‌کند و پس از بررسی تاریخچه بیماری در خانواده، معاینه فیزیکی، عکس‌برداری با اشعه ایکس و آزمایش،‌ روماتیسم مفصلی را تشخیص می‌دهد.

آزمایش‌هایی که ممکن است پزشک تجویز کند شامل آزمایش میزان رسوب گلبول‌های قرمز و اندازه‌گیری فاکتور روماتوئید می‌شود.

روماتیسم مفصلی چگونه درمان می‌شود؟

 

درمان رماتیسم مفصلی معمولا شامل استفاده از داروهایی به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری، می‌شود که روند گسترش بیماری و بدشکلی مفصل را کند می‌کند.

در صورتی که بیمار دیرتر برای درمان به پزشک مراجعه کند، داروهای اصلاح‌کننده‌ پاسخ بیولوژیک تجویز می‌شود.

علاوه بر داروها، انجام فیزیوتراپی روماتیسم مفصلی برای کاهش درد و ناتوانی در حرکت مفاصل مفید است. همچنین این بیماری را می‌توان به طور موثر با استفاده از قرص برای درمان روماتیسم مفصلی مدیریت کرد و بهبود بخشید.

چه زمانی برای آرتریت روماتوئید به پزشک مراجعه کنم؟

بهترین زمان برای تشخیص و درمان این بیماری، تا 6 ماه پس از بروز علائم است. تشخیص و شروع درمان‌های موثر، به ویژه درمان برای سرکوب یا کنترل التهاب، می‌تواند به کاهش اثرات مخرب این بیماری کمک کند.

بهبود علائم روماتیسم مفصلی با آرتونیک

مدیریت و درمان علائم روماتیسم با استفاده از داروی آرتونیک می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری را افزایش دهد. مواد اولیه این قرص همگی از منابع طبیعی گرفته شده‌اند که درد و تورم ناشی از روماتیسم مفصلی را بدون عوارض کاهش می‌دهد.

کلاژن موجود در آرتونیک، به تقویت غضروف و کاهش احتمال ساییدگی مفاصل کمک می‌کند. متیل سولفونیل متان که از ماهی و تخم مرغ به دست می‌آید، دارای خواص ضد التهابی قوی است و با التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی مقابله می‌کند. با کاهش درد و التهاب، نه تنها برای لحظاتی از فعالیت بدون درد لذت خواهید برد، بلکه دامنه حرکتی هم به حالت طبیعی خود باز می‌گردد.

ترکیب مصرف آرتونیک با رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب می‌تواند به مدیریت روماتیسم مفصلی کمک کند.

 

 

سوالات متداول

 

اولین علائم روماتیسم مفصلی کدامند؟

شروع ابتلا به روماتیسم مفصلی با درد، سفتی و تورم مفاصل بدن همراه است.

آیا روماتیسم مفصلی ژنتیکی است؟

دلیل بروز روماتیسم مفصلی به طور دقیق مشخص نیست اما پزشکان احتمال می‌دهند که ژنتیک از عوامل موثر بر ابتلا به این بیماری باشد.

روماتیسم مفصلی از چه سنی شروع می‌شود؟

این بیماری می‌تواند در هر سنی بروز پیدا کند اما احتمال ابتلای افراد بالای 60 سال به روماتیسم مفصلی بیشتر است.

آیا روماتیسم مفصلی باعث خستگی می‌شود؟

اگر روماتیسم مفصلی درمان نشود و پیشروی کند، خستگی و ضعف در عضلات حس می‌شود.