درمان آرتروز زانو

علل ایجاد آرتروز زانو متفاوت است و متناسب با دلایل ایجاد، روش های درمان آرتروز زانو متفاوت خواهند بود.

عوامل ژنتیکی می توانند یکی از عوامل ایجاد آرتروز زانو باشند، محققین ژن هایی  را در این خصوص شناسایی کرده اند و حتی اعتقاد به کشف ژن های بیشتری نیز دارند.

ممکن است افراد ژن مربوط به آرتروز زانو را در بدن خود داشته باشند که عواملی نظیر ویروس، آسیب یا عامل خارجی آن را تحریک کرده و سبب آرتروز زانو در آن ها می شود. علاوه بر عوامل ژنتیکی برخی علل و عوامل خارجی می توانند به آرتروز زانو منجر شوند.

سن از جمله این عوامل خارجی است، اغلب افراد مسن با افزایش سن به این عارضه مبتلا می شوند.

گاهی ناهنجاری های استخوانی نظیر کج شکلی استخوان ها، افراد را مستعد این عارضه می سازد. برخی بیماری ها، نظیر نقرس احتمال بروز آرتروز زانو در افراد را تشدید می کند.

افرادی که به دلایل مختلفی چون آسیب های ورزشی، ضربات ناشی از تصادفات و … دچار صدمات و آسیب به زانوی خود می شوند، سریع تر به این عارضه مبتلا خواهند شد.

وزن بالا و انجام فعالیت های پر تکراری که بر زانوی افراد فشار وارد می کند نیز احتمال شکل گیری آرتروز زانو را تقویت کرده و نیاز به درمان آرتروز زانو را افزایش خواهد داد.

برای آشنایی با انواع روش های درمان آرتروز زانو، با ما همراه باشید.

آیا آرتروز زانو درمان می شود؟

اگرچه پیشگیری بهتر از درمان است و بهتر است افراد از ابتلا به آرتروز زانو پیشگیری نمایند، اما ابتلا به آرتروز زانو بدون درمان نیست و افراد می توانند از طریق روش های مختلفی به درمان این عارضه بپردازند و یا درد و التهاب ناشی از این عارضه را کاهش دهند.

لازم به ذکر است که این عارضه بطور قطعی درمان نمی شود و تنها با استفاده از روش های درمان آرتروز زانو می توان شدت بیماری را کاهش داده و از پیشروی آن جلوگیری کرد.

انواع روش های درمان آرتروز زانو

درمان قطعی جهت آرتروز زانو وجود ندارد، اما با استفاده از روش های درمانی آرتروز زانو می توان به کاهش درد و التهاب غضروف مفصل زانو کمک کرد.

انواع روش های درمان به شدت درد، میزان ساییدگی غضروف در مفصل، سن، سابقه پزشکی، درجه تأثیرپذیری زندگی فرد از آرتروز زانو و … بستگی دارند.

برخی از مهمترین روش های درمان آرتروز زانو شامل موارد زیر است:

● داروها

استفاده از برخی داروهای بدون نسخه (OTC) ضد التهابی و غیراستروئیدی که سبب کاهش التهاب غضروف مفصل زانو می شوند، در درمان آرتروز زانو مفید خواهند بود.

ایبوپروفن، ادویل، موترین،ناپروکسن، استامینوفن از داروهای بدون نسخه مفید در این زمینه هستند.

البته استفاده از دارو درمانی جهت درمان آرتروز زانو زمانی پاسخگو خواهد بود که شدت بیماری کم باشد.

● فیزیوتراپی

زمانی که به دلیل درد آرتروز زانو بیماران از حرکت دادن زانوهای خود اجتناب کرده و انجام فعالیت های بدنی خود را کاهش می دهند، رباط ها، تاندون ها و عضلات اطراف زانو کوتاه تر و ضعیف تر خواهند شد و به مرور زمان در تمامی فعالیت های روزمره افراد خلل ایجاد می کند.

استفاده از حرکات فیزیوتراپی زیر نظر متخصصین فیزیوتراپی سبب می گردد تا انجام فعالیت های روزانه برای افراد با عارضه آرتروز زانو تسهیل شود، انجام فعالیت بدنی بیشتر سبب تقویت عضلات، رباط ها و تاندون های اطراف زانو شده و درمان آرتروز زانو به صورت آهسته، اما پیوسته انجام خواهد گرفت.

● تحریک الکتریکی عصب

تحریک الکتریکی عصب زانو یا نورومدولاسیون جهت کاهش درد آرتروز زانو موثر است.

TENS یا تحریک الکتریکی عصب زانو از راه پوست با استفاده از الکترودهای کوچکی متصل به یک باتری انجام می گیرد.

الکترودها جریان را به اعصاب زانو می فرستند تا سیگنال های درد نادیده گرفته شوند. همچنین این روش سبب ترشح هورمون اندورفین در مغز می شود که مسکنی طبیعی بوده و سبب می گردد تا افراد درد حاصل از آرتروز زانو را کمتر احساس نمایند.

روش TENS جهت درمان آرتروز زانو زمانی استفاده می شود که شدت عارضه خفیف باشد.

● تزریق کورتیزون

کورتیزون بطور مستقیم به مفصل دردناک زانو تزریق شده و سبب کاهش درد و تورم می شود و حرکت مفصل را آسان تر می کند.

تزریق کورتیزون بسته به شدت عارضه تأثیری چند ماهه تا یکساله خواهد داشت.

از عوارض جانبی این دارو آن است که تزریق کورتیزون قدرت سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و افراد با تزریق این دارو به سادگی در معرض ویروس ها و باکتری ها قرار گرفته و از آن ها آسیب می بینند، لذا این روش درمان آرتروز زانو بطور همیشگی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.

● کار درمانی

کار درمانی فعالیتی است که به افراد آموزش می دهد که چگونه فشار وارده بر مفاصل خود را در طول روز کاهش دهند.

فعالیت هایی که شدت آرتروز زانو را بیشتر می کنند در خانه و محل کار، شناسایی کرده و فرد ملزم میگردد تا از انجام آن ها خودداری نماید و در عین حال، انجام صحیح حرکات روزمره توسط کاردرمانگران به بیماران آموزش داده می شوند، جلوگیری از شدت گرفتن عارضه خود روشی جهت درمان آرتروز زانو است.

● تراز مجدد استخوان ها

ناهماهنگی در استخوان های زانو سبب می گردد تا نا ترازی در یک سمت ایجاد شده و احتمال ایجاد آرتروز زانو افزایش یابد.

در تراز مجدد استخوان ها جهت درمان آرتروز زانو، پزشک متخصص بخشی از استخوان زانو را برداشته و یا به آن می افزاید تا فشار از یک سمت زانو برداشته شده و زانو در هر سمت خود بار یکسانی را تحمل کرده و از شدت یافتن آرتروز زانو جلوگیری شود.

● جراحی

از جمله موارد جراحی جهت درمان آرتروز زانو می توان به روش هایی چون آرتروسکوپی زانو، ترمیم غضروف، استئوتومی و آرتروپلاستی زانو اشاره کرد.

تصمیم در خصوص روش مورد استفاده در جراحی به سن فرد، شدت آرتروز وی، شدت درد و تصمیم پزشک متخصص بستگی خواهد داشت.

اغلب از روش های مختلف جراحی جهت درمان آرتروز زانو زمانی استفاده می شود که شدت درد و التهاب در افراد زیاد بوده و روش های درمانی پیشین نظیر دارو درمانی، تزریق استروئید، فیزیوتراپی و … پاسخگو نباشد.

● تعویض مفصل

تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی یکی از روش های درمان آرتروز زانو است.

در آرتروز زانو غضروف نازک شده و به مرور زمان در اثر ساییدگی از بین میرود و در نتیجه آن استخوان ها بر هم ساییده می شوند که بسیار دردناک خواهد بود، لذا از قطعات فلزی و پلاستیکی به عنوان درپوش در انتهای استخوان ها استفاده می شود تا کار غضروف توسط آن انجام گیرد.

اغلب از این روش زمانی استفاده می شود که آرتروز زانو بسیار شدید باشد.

● تزریق prp

تزریق prp یا پلاسمای غنی از پلاکت به مفصل زانو به منظور درمان آرتروز زانو با شدت خفیف تا متوسط کمک می کند.

تزریق prp به بافت مفاصل کمک می کند تا سلول های جدید ساخته و خود را ترمیم کند.

استفاده از این روش درمان آرتروز زانو در مقایسه با روش دارو درمانی شدت درد را به میزان بیشتری کاهش داده و از این طریق دامنه حرکتی و فعالیت افراد را تقویت می کند.

● تزریق روغن

تزریق روغن یا ویسکومپلنتیشن یا تزریق اسید هیالورونیک یا تزریق هیالورونان، تزریقی است که در آن مایعی روان کننده به نام اسید هیالورونیک به زانو تزریق می شود.

این مایع به طور طبیعی در مفصل زانو وجود دارد، اما در اثر آرتروز زانو، غلظت این مایع کم شده و حرکت زانو با مشکل مواجه می شود.

تزریق روغن درد و سفتی زانو را کاهش داده و دامنه حرکتی را افزایش می دهد و زمانی از این روش درمان آرتروز زانو استفاده می شود که شدت عارضه خفیف یا متوسط باشد.

بهترین درمان آرتروز زانو

درمان آرتروز زانو با توجه به شدت این عارضه متفاوت است و نمی توان روشی را به عنوان بهترین درمان آرتروز زانو در تمامی شرایط توصیه کرد.

اغلب در ابتدای شروع آرتروز که درد و التهاب مفاصل کمتر است، بیماران از طریق کاهش وزن، داشتن رژیم غذایی مناسب، انجام حرکات ورزشی مفید و استفاده از برخی داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی می توانند بر مشکل خود فائق آیند و به درمان آرتروز زانو بپردازند.

اگر آرتروز زانو در شرایط حادتری قرار داشته باشد که علاوه بر درد و التهاب زیاد، بیمار را از حرکت و انجام فعالیت های روزمره زندگی باز داشته باشد، استفاده از روش های درمانی چون تزریق داروهای کورتیکواستروئید، جراحی، تعویض مفصل زانو و … به عنوان بهترین درمان آرتروز زانو در این مقطع در نظر گرفته می شود.

مدت زمان بهبودی از آرتروز زانو چقدر است؟

آرتروز زانو عارضه ای است که بطور کامل و قطعی درمان نمی شود، زیرا در این عارضه غضروف ها ساییده شده و آسیب می بینند و آن ها نمی توانند بطور 100 درصد خود را ترمیم کنند، لذا استفاده از روش های درمان آرتروز زانو هرکدام تا حدی شدت آرتروز را از طریق کاهش درد و التهاب و افزایش دامنه حرکتی افراد، کاهش می دهند.

در صورت جراحی یا تعویض مفصل زانو، اغلب بیماران پس از حدود 6 هفته می توانند فعالیت های عادی و روزانه زندگی خود را از سر بگیرند.

درمان قطعی آرتروز چیست؟

چون عارضه آرتروز با ساییده شدن غضروف مفصل رخ داده و غضروف قابلیت ترمیم کامل را ندارد، لذا نمی توان درمان قطعی برای آرتروز در نظر گرفت و روش های درمان آرتروز به دنبال کاهش درد، التهاب و تقویت دامنه حرکتی مفاصل افراد هستند.

جهت عملکرد بهتر بسته به شدت بیماری می توان از یک روش یا ترکیبی از روش های مختلف درمان آرتروز زانو استفاده کرد.

دارو درمانی و استفاده از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی، استفاده از داروهای کورتیکو استروئیدی، فیزیوتراپی، جراحی، تعویض مفصل زانو را می توان از مهمترین روش های درمان آرترروز زانو در نظر گرفت که بر حسب شدت این عارضه توسط بیماران مورد استفاده قرار می گیرند.

برای درمان آرتروز زانو چه بخوریم؟

جهت درمان آرتروز زانو علاوه بر اینکه می بایست به کاهش وزن و جلوگیری از جذب کالری اضافی توجه شود، لازم است تا به مواد غذایی مورد استفاده جهت کاهش درد و التهاب زانو نیز اهمیت داده شود.

برخی از این مواد غذایی عبارتند از:

● میوه و سبزیجات

اغلب میوه ها و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان هستند و می توانند از سلول ها در برابر انواع آسیب محافظت کنند.

میوه ها و سبزیجاتی مانند سیب، پیاز، موسیر، توت فرنگی و … جهت کاهش درد و التهاب مفاصل موثر هستند.

● مواد غذایی حاوی امگا 3

امگا 3 از سفتی مفاصل جلوگیری کرده و حرکت مفاصل را تسهیل می کند.

استفاده از برخی ماهی ها نظیر قزل آلا، سالمون، ماهی تن و … در درمان آرتروز زانو مفید خواهند بود.

● روغن های مناسب

استفاده از روغن های مفید نظیر روغن زیتون در طبخ غذا برای افراد مبتلا به آرتروز مناسب است.

یکی از ترکیبات روغن زیتون اولئوکانتال است که اثرات ضد التهابی نظیر ایبوپروفن دارد.

● استفاده از ویتامین C

ویتامین C به ساخت کلاژن و بهبود دامنه حرکتی مفاصل کمک می کند. انواع مرکبات، توت فرنگی، فلفل قرمز، کلم بروکلی، کلم پیچ و … حاوی ویتامین C هستند و 75 میلی گرم در روز برای زنان و 90 میلی گرم برای مردان جهت درمان آرتروز زانو مناسب است.

درمان قطعی آرتروز زانو در طب سنتی

در طب سنتی جهت درمان آرتروز زانو اغلب از گیاهان دارویی مختلف و مناسب در این زمینه استفاده می شود. برخی از این گیاهان دارویی عبارتند از:

● زنجبیل

این گیاه خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارو و به درمان آرترزو زانو کمک می کند.

● زردچوب

این گیاه سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و خاصیت ضد التهابی دارد.

● زیره سیاه

خاصیت ضد درد، ضد التهاب و آنتی اکسیدانی این گیاه به درمان آرتروز زانو کمک می کند.

● رازیانه

رازیانه جهت کاهش دردهای مفصلی از بهترین گیاهان به شمار می رود.

● چای سبز

این گیاه با خاصیت آنتی اکسیدانی خود، التهاب مفاصل را کاهش داده و جهت درمان آرتروز زانو مفید است.

درمان های جایگزین آرتروز زانو

به منظور درمان آرتروز زانو علاوه بر روش های یاد شده بالا، در صورت خفیف بودن شدت بیماری می توان از درمان های جایگزین استفاده کرد:

● طب سوزنی

طب سوزنی از جمله روش های درمان آرتروز زانو است که سبب کاهش درد و التهاب مفاصل افراد شده و نتایج حاصل از آن تقریباً تا یک ماه یا کمی بیشتر ماندگار خواهد بود.

● امگا 3

استفاده از مکمل های امگا 3 یا مواد غذایی حاوی این ماده نظیر ماهی های چرب، به ساییده شدن و از بین رفتن غضروف در افراد مستعد ارتروز کمک کرده و التهاب مفاصل را نیز کاهش می دهد.

● درمان خانگی

برای درمان آرتروز زانو در خانه، می توان از روش های مختلفی مانند کمپرس گرم یا سرد، داروهای ضد درد بدون نسخه، درمان های موضعی، رژیم غذایی و… استفاده کرد.

مکمل آرتونیک با آرتروز زانو چه می کند؟

به منظور درمان آرتروز زانو در کنار راهکارهایی نظیر کاهش وزن، رژیم غذایی مناسب، دارو درمانی، ماساژ درمانی، فیزیوتراپی، تزریق اسید هیالورونیک، تعویض مفصل، جراحی و … می توان از مکمل های غذایی جهت تأمین مواد مورد نیاز بدن برای جلوگیری از آرتروز یا مقابله با آن استفاده کرد.

یکی از بهترین مکمل های غذایی در این زمینه مکمل آرتونیک است. این مکمل با در اختیار داشتن ترکیباتی مانند کلاژن، هیالورونیک اسید، کندروئیتین سولفات و متیل سولفونیل متان به مقابله با این عارضه می پردازد.

کلاژن ترکیبی در این مکمل است که به بهبود سفتی مفاصل کمک کرده و سبب کاهش درد آن ها می شود.

کندروئیتین از ترکیباتی است که از تخریب غضروف که عامل اصلی ایجاد آرتروز است، جلوگیری می کند.

متیل سولفونیل سبب کاهش التهاب و تورم مفاصل شده و در نهایت هیالورونیک اسید که به طور طبیعی در مفصل زانو وجود دارد، حرکت این مفصل را تسهیل می کند.

سوالات متداول

موثرترین درمان برای آرتروز زانو چیست؟

با در نظر گرفتن شدت آرتروز زانو می بایست از روش درمانی مناسب استفاده شود، اما اگر آرتروز خفیف و در مراحل اولیه باشد با استفاده از فیزیوتراپی، دارودرمانی و کاهش وزن می توان به درمان آرتروز زانو پرداخت  و در صورت شدید بودن آرتروز، تزریق داروهای کورتیکو استروئید، تعویض مفصل زانو و جراحی تأثیرگذار خواهند بود.

آیا آرتروز زانو بدون جراحی قابل درمان است؟

بله، در صورت خفیف بودن آرتروز می توان با استفاده از کاهش وزن، در پیش گرفتن رژیم غذایی مناسب، انجام فعالیت های ورزشی مناسب، دارو درمانی، فیزیوتراپی و … به درمان آرتروز زانو پرداخت.

آیا اگر در یک زانو آرتروز داشته باشم، زانوی دیگر هم دچار آرتروز می شود؟

اگر آرتروز زانو یکی از پاها را درگیر کرده باشد، به دلیل تأثیری که بر حرکت بیمار خواهد گذاشت، راه رفتن، ایستادن و انجام فعالیت های روزمره وی را تحت شعاع قرار داده و این امر می تواند مفصل زانوی پای دیگر را نیز از تراز خارج کرده و آن را مستعد ابتلا به آرتروز زانو نماید.

آیا ماساژ زانو به آرتروز زانو کمک می کند؟

ماساژ زانو یکی از روش های کمک به درمان آرتروز زانو است که با کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی، به بهبود عملکرد فرد در انجام فعالیت های روزمره خود کمک می کند.