انواع حرکات جنین

حرکات جنین یکی از نشانه‌‌های اصلی سلامت جنین در رحم است.

وقتی جنین در سلامت کامل نباشد، میزان حرکتش کم شده و الگوهای حرکتی‌اش تغییر می‌کند. این تغییر در حرکات جنین، می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی مانند اختلالات در رشد، دیابت و پیچیدن بند ناف دور جنین شود. با شناختن الگوهای حرکتی جنین، می‌توانید از این مشکلات جلوگیری کنید.

حرکات جنین از چند هفتگی احساس می‌شود؟

حرکات جنین از هفته 16 تا 24 بارداری شروع می‌شوند. زنانی که برای اولین بار باردار شده‌اند، ممکن است تا هفته 20 بارداری، حرکتی احساس نکنند.

 در صورتی که جنین حتی بعد از هفته 24 بارداری حرکتی از خود نشان ندهد، پزشک متخصص وضعیت جنین را از طریق ضربان قلب  بررسی می‌کند.

عدم حرکت جنین در بارداری و هنگام زایمان می‌تواند نشانه سقط جنین باشد.

انواع حرکات جنین در طول دوران بارداری

نوع حرکات جنین بستگی به کاری دارد که جنین در رحم انجام می‌دهد. حرکات هر جنین با جنین دیگر متفاوت است و بعضی از آن‌ها بیشتر حرکت می‌کنند.

انواع حرکت جنین به صورت لگد، بال زدن، چرخیدن یا غلت زدن احساس می‌شوند و با رشد جنین، تعداد و نوع حرکاتش هم تغییر می‌کند.

معمولا بعد از ظهر و عصر، زمان اوج فعالیت جنین است. در صبح و شب، جنین برای دوره‌هایی 20 تا 40 دقیقه‌ایی می‌خوابد و در حین خواب حرکتی نمی‌کند.

تعداد حرکات جنین تا هفته 32 بارداری افزایش می‌یابد و سپس برای هفته‌های بعدی تقریبا ثابت می‌ماند. با نزدیک شدن به زمان زایمان، نوع حرکات جنین ممکن است تغییر پیدا کند.

جنین باید تا زمان زایمان و حتی حین آن حرکت کند.

برای آشنایی بیشتر با مراحل رشد جنین و مراحل تکامل آن در طول دوران بارداری، مقاله سیر تکامل جنین مطالعه شود.

چه عواملی بر حرکات جنین تاثیر می‌گذارد؟

وقتی مادر تحرک زیادی داشته باشد و مشغول کارهای دیگر شود، به سختی می‌تواند حرکت جنین را احساس کند.

اگر جفت در قسمت جلوی رحم باشد، حرکت جنین به ندرت احساس می‌شود. ممکن است حرکات جنین بعد از مصرف غذا و کافئین افزایش پیدا کند.

برخی از داروها هم بر میزان حرکت جنین تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل بهتر است درمورد داروهایی که باید در دوران بارداری مصرف کنید، با پزشک صحبت کنید.

حرکت جنین پسر

تا به حال مطالعات علمی برای اثبات دلیل تفاوت حرکات جنین دختر و پسر در رحم انجام نشده است.

مطالعات تجربی نشان داده است که جنین پسر بیشتر از جنین دختر حرکت می‌کند. زنانی که در این مطالعات حضور داشتند، گزارش کرده‌اند که  جنین پسر آن‌ها حرکات شدیدتر و بیشتری دارد.

یکی از فرضیه‌های محققان درباره بیشتر بودن حرکات جنین پسر، وجود هورمون‌های تستوسترون است. این هورمون باعث حرکت بیشتر جنین می‌شود.

فرضیه‌ای دیگر می‌گوید که به دلیل بزرگ‌تر بودن جثه پسرها، حرکات آن‌ها در رحم بیشتر احساس می‌شود.

حرکت جنین دختر

حرکت جنین دختر در شکم مادر، لطیف‌تر و ظریف‌تر است. هورمون استروژن که در بدن دختران پیدا می‌شود، به آن‌ها کمک می‌کند تا آرامش بیشتری داشته باشند.

باید به این نکته توجه داشت که موقعیت جفت می‌تواند مانع از احساس حرکت جنین در رحم شود.

یکی دیگر از فرضیه‌ها در باره تفاوت حرکت جنین پسر و دختر، تفاوت در رشد مغز جنین‌ها است.

مغز جنین پسر بزرگ‌تر است و نورون‌های بیشتر باعث حرکت بیشتر می‌شوند.

اولین حرکات جنین دختر

اولین حرکات جنین دختر بین هفته‌های 13 تا 16 بارداری اتفاق می‌افتد. زنان این حرکات را به بال زدن تشبیه می‌کنند.

تشخیص این حرکات به خصوص برای زنانی که برای بار اول بارداری را تجربه می‌کنند، سخت است ما با گذر زمان راحت‌تر می‌شود.

تفاوت حرکات جنین دختر و پسر

با این که روشی برای اندازه‌گیری دقیق قدرت یا شدت حرکات جنین وجود ندارد، برخی از زنان باردار گزارش می‌دهند که نوزادان پسر آن‌ها لگدهای محکم‌تری نسبت به نوزادان دختر می‌زنند.

این اتفاق ممکن است به این دلیل باشد که پسران معمولا بزرگ‌تر از دختران هستند.

علاوه بر این، عواملی مانند وزن مادر، محل جفت و سطح مایع آمنیوتیک نیز می‌توانند بر شدت و تعداد دفعات حرکات جنین تاثیر بگذارند.

اگر در مورد حرکات کودک خود نگرانی دارید، با پزشک متخصص مشورت کنید.

از دیگر عوامل اساسی تاثیرگذار بر میزان حرکات جنین، سن مادر هنگام بارداری است.

باید به این نکته هم توجه داشته باشید که هر نوزاد با نوزاد دیگر متفاوت است و الگوهای حرکتی منحصر به فردی خواهد داشت.

برخی از نوزادان ممکن است در ساعات خاصی از روز فعال‌تر باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در شب بیشتر حرکت کنند.

علاوه بر این، عواملی مانند سطح فعالیت مادر و سطح استرس نیز می‌توانند بر حرکت جنین تاثیر بگذارند.

اگر متوجه کاهش قابل توجهی در حرکات کودک خود شدید، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

چرا بعضی روزها حرکت جنین کم می‌شود؟

کاهش حرکات جنین می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این دلایل ممکن است باعث ایجاد مشکلات بیشتر و جدی‌تری شوند.

تعدادی از دلایل حرکت نکردن جنین این موارد هستند:

• حجم کم مایع آمنیوتیک
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل و مواد مخدر
• خوابیدن جنین
• مرگ جنین
• محدودیت رشد جنین
• ناهنجاری‌های جفت

در مطالعه‌ایی که در سال 2022 انجام شد، مشخص شد مایع آمنیوتیک کم بر 1٪ تا 5٪ از بارداری‌ها در سراسر جهان تاثیر می‌گذارد.

کاهش مایع آمنیوتیک ممکن است به دلیل عوارضی چون پارگی کیسه آب، مشکلات جفت یا نقص کلیه یا مثانه جنین ایجاد شود.

سیگار، الکل، داروهای بدون نسخه و مواد مخدر می‌توانند بر حرکات جنین تاثیر بگذارند. بنابراین بهتر است از مصرف این موارد در دوران بارداری خودداری کنید.

محدودیت رشد جنین به این معنی است که جنین آن طور که انتظار می‌رود رشد نمی‌کند. طبق گفته انجمن پزشکی مادر و جنین، این بیماری در 10 درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد.

آیا باید هر روز حرکات جنین را احساس کرد؟

هر جنین متفاوت است و نمی‌توان تعداد دقیقی برای حرکات روزانه جنین تعیین کرد.

نیازی به شمردن روزانه هم ندارید، فقط باید به الگوهای حرکتی جنین و حداقل حرکت‌هایش آشنا باشید.

در هر هفته‌ای از بارداری، اگر احساس کردید که حرکات جنین به طرز غیر طبیعی کاهش پیدا کرده‌ است، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

حرکات زیاد جنین نشانه چیست؟

بسیاری از زنان می‌گویند که حرکت جنین بعد از هفته 37 بارداری بیشتر شده است.

دلیل اصلی این اتفاق، بزرگ شدن جنین است و زنان باردار می‌توانند حرکات جنین را راحت‌تر حس کنند.

تحقیقات نشان داده است که نوزادان زنانی که حرکات بیشتری احساس کرده‌اند، با وزن بیشتری به دنیا می‌آیند.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۹ روی ۵۰۰ زن انجام شد، هیچ ارتباطی بین حرکات بیش از حد گزارش شده جنین در سه ماهه سوم بارداری و مرده‌زایی یا پیچیدن بند ناف دور جنین را نشان نداد.

برخی از زنان بر این باورند که افزایش حرکات جنین، نشانه نزدیکی به زمان زایمان است.

درصورتی که افزایش حرکات جنین با نشانه‌های زیر همراه باشد، می‌توان گفت که نشانه‌ایی از نزدیک شدن به زمان زایمان است:

• از بین رفتن پلاگین مخاطی
• افتادن نوزاد در لگن
• پاره شدن کیسه آب
• کشیده و نازک شدن دهانه رحم
• انقباض رحم

حرکات جنین در واژن

برخی از جنین‌ها، زیاد حرکت می‌کنند. جنین معمولا به صورت برعکس در رحم قرار می‌گیرد و عادت دارد که دست‌های خود را نزدیک صورت نگه دارد و گاه این اتفاق باعث برخورد دست جنین به بخش‌هایی از واژن می‌شود.

احساس حرکات جنین در واژن به معنای زایمان زودرس و اختلال در رشد جنین نیست. جنین فقط تمایل به داشتن موقعیت راحت‌تری دارد.

یدوناتال یک مکمل بی نقص برای رشد جنین

مهم‌ترین عامل برای رشد مناسب و کافی جنین، ویتامین‌ها و موادمعدنی خاص مانند ید و فولیکاسید هستند.

این مواد معدنی را زنان از زمانی که چرخه قاعدگی شروع می‌شود، باید مصرف کنند تا یک بارداری سالم را داشته باشند زیرا در بارداری، نیاز بدن به این مواد معدنی بیشتر می‌شود.

با این حال، مصرف موادغذایی و مکمل‌های بارداری بلافاصله پس از اطلاع از بارداری می‌تواند از مشکلات و اختلالات رشد جلوگیری کند.

بسیاری از زنان در شرایطی نیستند که یک رژیم غدایی غنی از مواد معدنی مورد نیاز خود و جنین را دنبال کنند. به همین دلیل، پزشک مصرف مکمل‌های بارداری مانند مکمل یدوناتال را به آن‌ها تجویز می‌کند.

در شرایط زیر، مصرف مکمل یدوناتال ضروری است:

• کمبود مواد غذایی و ویتامین‌ها در بدن
• حالت تهوع مزمن
• محدودیت غذایی (مانند گیاهخواری و محدودیت‌های مربوط به بیماری‌های خاص)
• سیگار کشیدن
• بارداری مکرر
• مشکلات ژنتیکی
• سوءتغذیه

درصورت وجود هر یک از این شرایط، بهتر است از مکمل بارداری یدوناتال استفاده کنید تا یک بارداری سالم داشته باشید.

سوالات متداول

حرکات جنین از چه زمانی شروع می‌شود؟

حرکات جنین باید بین هفته‌ای 16 تا 24 شروع شود. در صورتی که بعد از هفته 24 حرکتی احساس نکردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

کدام حرکات جنین غیرطبیعی است؟

حرکات جنین به هر شکلی که باشند نشان‌دهنده سلامت جنین هستند. از حرکات غیر طبیعی جنین میتواند لگد زدن به پایین رحم در ماه‌های اخر بارداری اشاره کرد. در مقابل، حرکت نکردن جنین در رحم باید باعث نگرانش شود.

آیا جنین هر ساعت باید حرکت کند؟

جنین‌ها با یکدیگر فرق می‌کنند و هر کدام الگوی خاص خود را دنبال می‌کنند. الگوی حرکات جنین خود را بشناسید و درصورت بهم ریختن الگو، به پزشک مراجعه کنید.

آیا حرکات زیاد جنین نگران‌کننده است؟

حرکات زیاد جنین به صورت معمول نگران‌کننده نیست اما می‌تواند نشانه‌ایی از پیچیدن بند ناف دور گردن جنین باشد. برای احتیاط بیشتر بهتر است مادر به پزشک مراجعه کنید.