کمر درد در بارداری به خصوص در سه ماهه اول بسیار شایع است.
در دوران بارداری، رباطهای بدن به طور طبیعی نرمتر میشوند و بدن را برای زایمان آماده میکنند. این اتفاق میتواند به مفاصل کمر و لگن فشار وارد کند و باعث کمر درد شود. اين درد پس از زایمان از بین میرود.
در صورتی که درد غیر قابل تحمل باشد، پزشک ورزشهای خاصف مسکن و مکمل مخصوص تقویت استخوان تجویز میکند.
آنچه در این مقاله میخوانید:
Toggleعلت کمر درد در بارداری
کمردرد در بارداری معمولا در محل اتصال لگن به ستون فقرات، در بالای باسن بروز پیدا میکند. کمر در بارداری به دلایل مختلفی درد میگیرد و هر کدام روش درمانی خاص خود را دارند.
● افزایش وزن
در طول بارداری سالم، زنان معمولا بین 11 تا 15 کیلوگرم وزن اضافه میکنند. ستون فقرات باید این وزن را تحمل کند. این تغییر در وزن باعث کمر درد در بارداری میشود.
علاوه بر این، وزن نوزاد و رحم در حال رشد بر رگهای خونی، اعصاب لگن و پشت فشار وارد میکند و باعث درد عصبی میشود.
● تغییر وضعیت بدن
وزن اضافه در بارداری، مرکز ثقل بدن را تغییر میدهد. این باعث تغییر وضعیت شده و کمر درد در بارداری را ایجاد میکند.
● تغییرات هورمونی در دوران بارداری
در بارداری بدن هورمونی به نام ریلکسین میسازد که رباطهای ناحیه لگن و مفاصل را برای راحت کردن زایمان، شل میکند.
همین هورمون باعث شل شدن رباطهایی میشود که از ستون فقرات حمایت میکنند. این اتفاق منجر به کمر درد در بارداری میشود.
● انبساط عضلات با بزرگ شدن رحم
دو ورقه ماهیچهای موازی (عضلات راست شکمی) که از قفسه سینه تا استخوان شرمگاهی امتداد دارند، ممکن است از درز مرکزی از هم جدا شوند. این جدایی میتواند کمردرد را تشدید کند.
کمر درد در اوایل بارداری
کمر دردی که در اوایل بارداری تجربه میکنید، عوامل زیادی دارد. برای برخی از زنان، این در واقع نشانهایی از بارداری است.
کمر در اوایل بارداری به یکی از دلایل زیر درد میگیرد.
● افزایش هورمون
در طول بارداری، بدن هورمونهایی ترشح میکند که باعث شل شدن رباطها و مفاصل لگن میشود. این اتفاق زایمان را راحتتر میکند.
این هورمونها در سراسر بدن پخش میشوند و بر تمامی رباطها و مفاصل تاثیر میگذارد. در اوایل بارداری، این نرم شدن و شل شدن میتواند به طور مستقیم روی کمر تاثیر گذاشته و باعث کمر درد در بارداری شود.
● استرس
استرس در همه مواقع میتواند عاملی برای کمردرد باشد، چه باردار باشید و چه نباشید. استرس باعث افزایش درد و سفتی عضلانی میشود.
ترکیب استرس با تغییرات هورمونی با چاشنی اضطراب در مورد کار، خانواده، بارداری یا هر چیز دیگری میتواند درد کمر را بشدت افزایش دهد.
کمر درد و تکرر ادرار در بارداری
کمردرد همراه با تکرر ادرار میتواند ناشی از بیماریهای مختلف از جمله مشکلات کلیوی، بارداری و مثانه فعال باشد. علائم دییگر کنار تکرار ادرار را به پزشک گزارش دهید.
به دلیل بزرگ شدن رحم، جا برای مثانه تنگ میشود و مادر نمیتواند ادرار خود را برای مدت طولانی نگه دارد.
کمر درد در بارداری به علت افزایش وزن و تغییر مرکز ثقل بدن به وجود میآید. در نتیجه تکرر ادرار ربطی به کمر درد در بارداری ندارد.
پزشک ماما ممکن است برای اطمینان از نبود بیماریهای زمینهایی، آزمایشهای مختلفی را تجویز کند.
کمر درد شدید در بارداری
گاهی اوقات کمر درد در بارداری نشانهایی از اتفاق جدی در حین بارداری است. یکی از نگرانکنندهترین دلایل کمردرد شدید در بارداری، زایمان زودرس است.
زنان باید مراقب دردی باشند که جدید و دورهای است. این درد ممکن است نشانه انقباضات رحمی باشد.
اگر خونریزی واژینال یا هر تغییری در ترشحات واژن با درد کمر شدید همراه باشد، میتواند نشاندهنده مشکل جفت یا پارگی زودرس کیسه آب باشد.
اگر احساس بیحسی، گزگز یا درد ناگهانی در لگن و پاهای خود دارید، به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید مشکل جدی وجود ندارد.
بی حسی میتواند ناشی از فشار عصبی به سیاتیک باشد و با انجام تمرینات ورزشی سبک از بین میرود.
کمر درد در بارداری پسر
همانطور که در بخشهای قبل گفته شد، کمر درد در بارداری ناشی از افزایش وزن و ترشح هورمون ریلکسین است. این هورمون باعث شل شدن عضلات و رباطهای بدن میشود.
وضعیت بدنی زنان باردار بدون توجه به جنسیت جنین، یکسان است و کمر درد در بارداری به جنسیت جنین ربطی ندارد.
هرچه آمادگی جسمی کمتری داشته باشید، احتمال ابتلا به کمر درد در بارداری هم افزایش پیدا میکند. کمر درد در اوایل بارداری بیشتر است و به تدریج کمتر میشود.
درمان کمر درد در بارداری
خبر خوب این است که اگر سابقه ابتلا به کمر درد مزمن قبل از بارداری نداشته باشید، کمر درد در بارداری با نزدیک شدن به روز زایمان کاهش پیدا میکند.
بدون توجه به این که دلیل کمر درد چه چیزی باشد، کارهای زیر میتواند درد را کاهش دهد و در برخی از موارد، باعث درمان کمر درد در بارداری شود.
● ورزش کنید
ورزش منظم ماهیچهها را تقویت کرده و انعطافپذیری را افزایش میدهد. این کار میتواند فشار وارد بر ستون فقرات را کاهش دهد.
ورزشهای ایمن برای اکثر زنان باردار شامل پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری ثابت است.
پزشک یا فیزیوتراپ میتواند تمرینهای دیگری هم برای تقویت کمر و شکم توصیه کند.
● گرما و سرما تراپی
استفاده از گرما و سرما تراپی روی کمر میتواند کمر درد در بارداری را کاهش دهد. کمپرس سرد را در یک حوله بپیچید و برای چندین بار در روز، برای 20 دقیقه روی کمر خود قرار دهید.
بعد دو یا سه روز، از کمپرس گرم به همین شکل استفاده کنید. به هیچ وجه کمپرس گرم را روی شکم خود قرار ندهید.
● بهبود وضعیت بدن
از آنجایی که ستون فقرات وزن اضافهایی را در دوران بارداری تحمل میکند، هرگونه تغییر در وضعیت ایستادن و نشستن میتواند باعث کمر درد در بارداری شود.
استفاده از وضعیت مناسب هنگام کار، نشستن یا خواب میتواند درد را کاهش دهد. به عنوان مثال، خوابیدن به پهلو با یک بالش بین زانو، فشار را از روی کمر برمیدارد.
هنگامی که پشت میز مینشینید، یک حوله پیچانده شده را پشت سر خود برای حمایت قرار دهید.
پاهای خود را روی دستهای از کتابها یا چهارپایه قرار دهید، صاف بنشینید و شانههای خود را عقب ببرید.
هنگام ایستادن، باسن خود را به سمت جلو و شانههای خود را به سمت عقب بکشید. ممکن است به خاطر شکم در حال رشد خود، به عقب خم شوید.
سعی کنید در این وضعیت نمانید و مرتب شکل کمر خود را چک کنید.
● انجام تمرینات کششی
بزرگ شدن شکم و ترشح هورمونهای بارداری باعث کش آمدن و شل شدن عضلات کمر و شکم میشود.
انجام تمرینات کششی این فرایند را برای بدن تسهیل میکند و باعث تسکین درد میشود. علاوه بر این، تمرینات کششی باعث تقویت عضلات بدن هم میشوند.
● مشاوره
اگر کمردرد به دلیل استرس و اضطراب ایجاد شود، هم صحبتی با یک مشاور یا دوست نزدیک میتواند استرس را کاهش دهد.
● طب سوزنی
طب سوزنی نوعی طب چینی است که در آن سوزنهای نازکی در نقاط خاصی به پوست وارد شده و با متعادلسازی انرژی چی در بدن، درد را کاهش میدهد.
مطالعات نشان داده است که طب سوزنی میتواند در کاهش کمردرد در دوران بارداری موثر باشد.
اگر مایل به استفاده از طب سوزنی برای درمان کمر درد در بارداری هستید، ابتدا با پزشک ماما مشورت کنید.
پماد کمر درد در بارداری
پمادهای تسکین کمر درد در بارداری دارای یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی مانند دیکلوفناک یا ایبوپروفن و یک ماده مخدر مانند ترامادول هستند.
هنگامی که پماد را بر محل دردناک کمر اعمال میکنید، مواد دارویی از طریق پوست جذب شده و درد را کاهش میدهد.
پمادها بر کمر درد در بارداری مزمن جواب نمیدهند و برای درمان این نوع درد کمر باید روشهای درمانی دیگر را امتحان کرد.
بسیاری از داروهای طبقهبندی شده به عنوان داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای استفاده در سه ماهه اول و سوم بارداری مناسب نیستند.
این پمادها در هفتههای اول بارداری، خطر سقط جنین و همچنین بروز نقص قلبی در جنین را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند.
از سوی دیگر، هنگامی که از پمادهای ضد التهابی غیر استروئیدی در سه ماهه سوم بارداری استفاده میشود، خطر انسداد زودرس مجرای شریانی وجود دارد. این اتفاق منجر به ایجاد فشار خون ریوی میشود.
به همین دلیل، پزشک ماما توصیه میکند که از داروهای ضد التهابی و ضد درد موضعی که شامل موادی مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک، کتوپروفن یا ناپروکسن هستند، در بارداری استفاده نکنید.
برای درمان کمر درد در بارداری میتوانید از روشهای دیگری چون ورزش، فیزیوتراپی و … استفاده کنید.
تسکین کمر درد در بارداری با مکمل بن فیت
کلسیم برای سلامت استخوان و منیزیم برای از بین بردن گرفتگی عضلات مهم است. هر دو این مواد معدنی به از بین بردن کمر درد در بارداری کمک میکنند.
دریافت میزان مناسب از این مواد معدنی توسط رژیمغذایی روزانه، به خصوص برای زنان باردار بسیار سخت است. برای جبران کمبود این مواد معدنی، پزشک مکمل مخصوص تقویت استخوان مانند مکمل بن فیت را تجویز میکند.
مکمل بن فیت سرشار از کلسیم، زینک، ویتامین D و منیزیم است. این مواد معدنی به حفظ عملکرد طبیعی عضلات و مفاصل کمک کرده و کمر درد در بارداری را بهبود میبخشد.
از فواید دیگر مصرف این مکمل میتوان به پیشگیری از پوکی استخوان که میان زنان باردار شایع است و استحکام ستون فقرات اشاره کرد.
ویتامین D موجود در مکمل بن فیت به جذب بهتر کلسیم کمک میکند و باعث بهبود سلامت پوست هم میشود.
مکمل بن فیت مکملی کامل برای زنان بارداری است که درد کمر را تجربه میکنند.
سوالات متداول
علت کمر درد شدید در ماه پنجم بارداری چیست؟
افزایش وزن و حجم رحم در ماه پنجم بارداری فشار وارد بر ستون فقرات را افزایش میدهد. تغییراتی که در وضعیت بدن در این ماه رخ میدهد باعث کمر درد شدید میشود.
در بارداری کدام قسمت کمر درد میگیرد؟
کمر درد در بارداری به طور کلی در بالای باسن و در مرکز کمر بروز پیدا میکند. این درد میتواند تا پاها هم گسترش پیدا کند.