هنگامی که مفاصل متعدد و کوچک دست تحت تاثیر آرتروز دست قرار میگیرند، فعالیتهای روزمره زندگی دشوار میشوند.
در صورتی که این عارضه درمان نشود، باعث تغییر شکل مفاصل، کاهش دامنه حرکتی و درد مداوم میشود.
آرتروز مچ دست بر مفصل پیچیده مچ دست و آرتروز انگشت دست هم میتوانند بر حرکات دست تاثیر منفی بگذارند.
آنچه در این مقاله میخوانید:
Toggleآرتروز دست چیست؟
این عارضه زمانی رخ میدهد که غضروف به تدریج شروع به تجزیه شدن کرده و در مفصل به دلیل ساییدگی استخوانها التهاب ایجاد میشود.
در صورتی که آرتروز دست درمان نشود، میتواند باعث پارگی رباطهای اطراف مفصل هم شود.
این بیماری بیشتر در میان افراد مسن شایع است.
علل آرتروز دست
علت دقیق آرتروز دست ناشناخته است. این عارضه معمولا به دلیل ساییدگی استخوانها و پارگی رباطهای مفصل ایجاد میشود که به تدریج در طول زمان رخ میدهد.
محققان به این نتیجه رسیدهاند که ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به انواع این بیماری از جمله آرتروز انگشت دست و آرتروز مچ دست دارد.
اگر یکی از اعضای خانواده مبتلا به آرتروز دست باشد، احتمال ابتلا به این بیماری برای افراد دیگر خانواده بیشتر میشود. این افراد به انواع شدیدتری از این بیماری مبتلا میشوند.
علائم آرتروز دست
آرتروز دست یک بیماری جدی است که بهتر است قبل از آسیب به مفاصل، درمان شود.
با دانستن علائم این بیماری، میتوانید آن را به سرعت تشخیص داده و درمان را بلافاصله شروع کنید.
● علائم آرتروز دست چپ
مهمترین نشانه آرتروز دست چپ، درد مزمن پس از استفاده زیاد از دست، تورم شدید، درد و سفتی صبحگاهی است.
در صورتی که مدتی از بیماری گذشته باشد، درد ناگهانی و آنقدر شدید است که ممکن است مانع خواب شود.
آرتروز دست درمان نشده باعث میشود نتوانید برای کارهای رومزه هم از دست خود استفاده کنید.
از تاثیراتی که آرتروز دست بر انگشتان میگذارد میتوان به ایجاد گرههای کوچک (گرههای هبردن) در بند انگشتان و تغییر شکل آنها اشاره کرد.
● علائم آرتروز انگشتان دست
آرتروز انگشتان دست دارای علائمی خاص است که در بندهای انگشتان دست خود را نشان میدهند.
درد
درد آرتروز انگشت دست اغلب پس از استفاده زیاد از انگشتان بروز پیدا میکند.
به طور مثال، درد هنگام نقاشی کشیدن و نگه داشتن مداد تشدید میشود.
تورم
مفاصل مبتلا به آرتروز انگشتان دست، ممکن است با استفاده بیش از حد متورم شوند.
گاهی اوقات، تورم انقدر شدید است که به سختی میتوان از انگشتان استفاده کرد. پوست اطراف مفاصل انگشت میتواند قرمز و حساس شود. تورم ممکن است باعث گرم شدن ناحیه آسیبدیده شده و تشدید التهاب شود.
خشکی مفاصل انگشت
آرتروز انگشت دست میتواند باعث خشکی مفاصل انگشت شود. این خشکی اغلب از حرکت آزادانه انگشتان جلوگیری میکند.
بی حسی و گزگز
سوزن سوزن شدن و بی حسی در دستها و انگشتان، به ویژه انگشت اول، انگشت دوم و بخشی از انگشت سوم، از علائم سندرم تونل کارپال است.
گزگز در انگشتان چهارم و پنجم بیشتر به دلیل فشردگی عصب اولنار است.
برآمدگی در انگشتان دست
آرتروز می تواند باعث ایجاد برجستگی روی انگشتان شود.
گرههای بوچارد در وسط انگشتان و گرههای هبردن در انتهای انگشتان ایجاد میشوند.
ضعف ماهیچهایی
آرتروز انگشت دست باعث ضعف ماهیچهای میشود.
این اتفاق باز کردن در شیشهها، چرخاندن کلید، باز کردن شیر آلات و گرفتن اشیا را دشوار میکند.
انگشتان سرد
انگشتان افراد مبتلا به آرتروز انگشت دست میتواند در برخی از موارد دچار تغییر رنگ و افزایش حساسیت به دمای سرد میشوند.
● علائم آرتروز مچ دست
درد مچ دست یکی از اولین علائم آرتروز مچ دست است. درد ممکن است وقتی دست خود را میچرخانید، میخواهید در یک شیشه را باز کنید یا دستگیره در را بچرخانید، تشدید شود.
کاهش دامنه حرکتی، مفاصل قرمز، مفاصل متورم، خشکی مچ دست در صبح و ضعف مچ دست از علائم دیگر این عارضه هستند.
● علائم آرتروز دست راست
از آنجایی که بیشتر افراد دست راست هستند و بیشتر از این دست استفاده میکنند، علائم آرتروز دست راست شدیدتر از علائم در دست چپ است.
اگر دست راست دچار آرتروز شود، بسیاری از فعالیتهای روزمره سخت میشوند.
چه کسانی به آرتروز دست مبتلا میشوند؟
در صورت داشتن یکی از شرایط زیر، احتمال بروز آرتروز دست بیشتر میشود:
- این عارضه بیشتر برای افراد با سن 35 الی 50 رخ میدهد.
- میزان ابتلا به آرتروز در زنان بیشتر است.
- وزن بالا میتواند احتمال ابتلا به انواع آرتروز را افزایش دهد.
- در صورت آسیب شکستگی و در رفتن دست و انگشتان، احتمال ابتلا به آرتروز دست بیشتر میشود.
- اگر یکی از اعضای خانواده به آرتروز دست مبتلا باشد، احتمال ابتلای اعضای دیگر خانواده به این عارضه افزایش پیدا میکند.
نحوه تشخیص آرتروز دست چگونه است؟
پزشک در ابتدا دست را از نزدیک معاینه کرده و درمورد سوابق پزشکی از بیمار سوال میکند.
در مراحل بعدی، عکسبرداری با استفاده از اشعه ایکس میتواند از بین رفتن غضروف استخوان و تغییر شکل استخوان را نشان دهد. آزمایش خون میتواند به تشخیص قطعی آرتروز دست کمک کند.
در برخی از مواقع آزمایش بررسی مایع مفصلی برای تشخیص علائم التهاب در مفاصل مچ انجام میشود. روند تشخیص آرتروز انگشت دست و آرتروز مچ دست هم به همین صورت است.
درمان آرتروز دست، انگشتان و مچ
نوع درمان آرتروز دست به عوامل مختلفی چون مرحله پیشروی، تعداد مفاصل آسیب دیده، سن، سطح فعالیت فیزیکی، دست آسیب دیده (دست غالب) و سایر شرایط پزشکی موجود بستگی دارد.
درمان آرتروز دست با هدف کاهش درد، جلوگیری از پیشروی بیماری، کاهش خشکی مفصلی، بهبود تحرک و عملکرد انجام میشود.
● آتلبندی (بریسبندی)
برای کسانی که آرتروز دست آنها در مراحل اولیه است، آتلبندی (بریسبندی) میتواند از مفصل آسیبدیده حمایت و محافظت کند، بدشکلی را کاهش دهد، از ضعف مفصلی بکاهد و فشار را کاهش دهد.
پزشک متخصص، کاردرمانگر و یا فیزیوتراپیست در مورد انواع آتلبندی، نحوه و زمان استفاده از آنها با بیمار صحبت خواهد کرد.
باید به این نکته توجه داشته باشید که پوشیدن آتل یا بریس برای مدت طولانی بدون وقفه میتواند عضلات را ضعیف کند.
● داروها
پزشک ممکن است داروهایی را برای کاهش درد و تورم مفاصل و جلوگیری از آسیب مفاصل ناشی از آرتروز دست تجویز کند.
به یاد داشته باشید که علائم آرتروز برای هر فرد متفاوت است و پزشک باید داروهای مختلف را برای دستیابی به نتیجه دلخواه امتحان کند.
برای آرتروز دست، مچ دست و انگشت دست، فقط استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای تسکین علائم تجویز میشود.
در صورتی که شدت این بیماری بالا باشد، پزشک ممکن است داروی آرتروز قویتری تجویز کند. در صورتی که داروهای خوراکی کارساز نباشند، پزشک شما ممکن است داروهای تزریقی تجویز کند.
● تزریق استروئید
استروئیدها التهاب و درد ناشی از آسیب غضروفی در آرتروز دست را تسکین میدهند.
اگر داروهای خوراکی التهاب را کاهش ندهند یا اگر مانند آرتروز انگشت دست التهاب محدود به چند مفصل باشد، معمولا از تزریق استروئیدها استفاده میشود. تزریق مستقیما در مفصل آسیب دیده انجام میشود.
● تمرینات ورزشی
آرتروز انگشت دست میتواند انگشتان را به حدی خشک کند که هرگونه حرکت دادن آنها را سخت کند.
درمان خانگی آرتروز دست با استفاده از تمرینات ورزشی برای افرادی که آرتروز دست و آرتروز مچ دست دارند هم مفید است.
تمرینات ساده زیر را برای تسکین درد و افزایش دامنه حرکتی مفاصل چندین بار در روز انجام دهید:
خم کردن بند انگشت
بند انگشتان وسط خود خم کرده و برای چند لحظه در این حالت نگه دارید. سپس، انگشتان خود را صاف کنید.
مشت کردن دست
به آرامی انگشتان خود را مشت کنید و پس از چند لحظه باز کنید.
لمس انگشتان با انگشت شست
انگشت شست خود را به نوبت به نوک هر انگشت بزنید. در صورت درد غیر قابل تحمل، این تمرین را آرام انجام دهید.
● اصلاح سبک زندگی
چند تغییر ساده در سبک زندگی میتواند به مدیریت علائم آرتروز دست کمک کند.
ممکن است با انجام موارد زیر، بتوانید التهاب و درد را تسکین دهید:
- کمپرس سرد و گرم برای درد و تورم
- استفاده از آتل روی مچ دست، شست یا انگشتان
- استفاده از ابزارهایی مخصوص افراد مبتلا به آرتروز دست
- قرار دادن دستها در آب گرم
- فشار دادن آرام توپهای اسفتجی
برخی از وسایل مانند دستکشهای مخصوص آرتروز دست و آتلهای حلقهایی به طور خاص برای مدیریت و تقویت مفاصل دست طراحی شدهاند.
● رژیم غذایی
تغییر در رژیم غذایی افراد ممکن است به آنها در مدیریت علائم آرتروز دست کمک کند. این بیماری زمانی ایجاد میشود که غضروف مفاصل، به خصوص مفاصل زانوها، دستها، لگن یا ستون فقرات به مرور زمان از بین برود.
رژیم غذایی نمی تواند به طور کامل آرتروز دست را درمان کند، اما به بهبودی علائم این بیماریها کمک میکند.
پیروی از رژیم غذایی مناسب آرتروز دست، فواید زیر را به دنبال دارد:
کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب
یک برنامه غذایی متعادل و مغذی که شامل میوه، سبزیجات و پروتئین بدون چربی باشد، میتواند مواد مغذی مورد نیاز بدن را برای جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل را تامین کند.
خوردن مواد غذایی حاوی ویتامینهایی با خاصیت آنتی اکسیدانی از جمله ویتامینهای A، C و E، التهاب را کاهش داده و از ایجاد آسیب مفصلی جلوگیری میکنند.
کاهش کلسترول
ممکن است بین آرتروز دست، میزان کلسترول خون و خطر بیماری قلبی عروقی ارتباط وجود داشته باشد.
کاهش کلسترول میتواند از ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی جلوگیری کند.
حفظ وزن متوسط
اضافه وزن میتواند فشار مضاعفی به مفاصل وارد کند. علاوه بر این، ذخایر چربی اضافی در بدن می تواند التهاب را بدتر کند.
پیروی از یک رژیم غذایی که وزن را پایدار نگه میدارد، برای آرتروز دست مفید است.
● جراحی
اگر آرتروز دست به رژیم غذایی، داروهای آرتروز و تغییرات سبک زندگی پاسخ مثبت ندهد و باعث کاهش عملکرد در فعالیتهای روزانه میشود، جراحی انتخاب بعدی برای درمان آرتروز دست است.
در جراحی آرتروز دست یا استخوانهای طرفین مفصل به هم جوش داده میشوند.
جراحی میتواند درد و خشکی مفصل را از بین ببرد اما دامنه حرکتی را کاهش میدهد.
در نوع دیگر جراحی، با استفاده از بافت نرم سایر نقاط بدن یا سایر مواد بی اثر غضروف فرسوده را بازسازی میکنند.
ورزش برای آرتروز مچ دست و انگشتان
یکی از راههای کاهش درد آرتروز دست در خانه، انجام حرکات ورزشی با دست است. اگر تازه میخواهید تمرینات را شروع کنید، بهتر است با شدت کمتر شروع کرده و در صورت احساس هرگونه درد غیر عادی، تمرین را متوقف کنید.
● تمرین تقویت انگشتان دست
آرتروز انگشت میتواند باعث ضعف مفاضل میشود به صورتی که فرد حتی نمیتواند لیوان خود را بلند کند.
یک حوله کوچک روی میز گذاشته و کف دست خود را با انگشتان باز، بر آن قرار دهید. سپس، همزمان با فشار دادن کف دست خود به میز، انگشتان خود را جمع و باز کنید.
● تمرین انعطاف تاندون انگشت
از دیگر بخشهای مفصل که تحت تاثیر آرتروز انگشت دست قرار میگیرد، تاندون های انگشت است.
ابتدا انگشتان خودرا صاف نگه دارید سپس انگشتان را از بند وسط خم کنید.
دوباره انگشتان را صاف کنید و سپس مشت کنید.
انگشتها را صاف کرده و حالا فقط از بند اول انگشتان خود را خم کنید.
● کشش انگشت شست
آرتروز انگشت دست ابتدا در محل که انگشت شست به کف دست متصل میشود، بروز پیدا میکند. انجام تمرینات مناسب میتواند درد در این ناحیه را کاهش دهد.
پشت دست خود را به سمت خود بگیرید. درست مثل زمانی که میخواهید جلوی کسی را بگیرید.
شست خود را به سمت بیرون کشیده سپس به آرامی به سمت داخل دست حرکت دهید. این حرکت را تکرار کنید.
حرکت انگشت شست باید در راستای افقی باشد.
● نرمش مچ دست
مچ دست از نواحی حساس به آرتروز مچ دست است. دست خود را بر لبه سطح صافی مانند لبه میز قرار دهید. دست شما باید از لبه میز آویزان باشد.
میتوانید از یک حوله تا شده زیر مچ دست خود استفاده کنید. انگشتان خود را ریلکس نگه دارید و کف دست خود را تا زمانی که کششی خفیف در کف دست حس کنید، بالا ببرید.
به آرامی دست خود را پایین آورده و حرکت را تکرار کنید.
● چرخش مچ دست
تمرینات مربوط به مچ دست میتواند التهاب مفاصل ناشی از آرتروز مچ دست را کاهش دهد.
دست خود را صاف نگه دارید و کف دست خود را به سمت پایین بگیرید.
با چرخش دست خود، کف دست را به سمت بالا بچرخانید.
این حرکت را چند بار تکرار کنید.
چگونه از آرتروز دست پیشگیری کنیم؟
بیشتر روش های درمان آرتروز دست با هدف شناسایی، کاهش درد و پیشگیری زود هنگام انجام میشود.
با انجام اقدامات زیر میتوان احتمال ابتلا به آرتروز را کاهش داد.
- حفظ وزن با استفاده از ورزش و رژیمغذایی مناسب
- ترک سیگار
- اجتناب از آسیب هنگام ورزشهای سخت
- ناجام تمرینات مناسب اگر زیاد پشت میز مینشینید
- انجام تمرینات دست به طور مرتب
آرتونیک یک مکمل بی نقص و مفید برای آرتروز دست
مکمل های طبیعی متعددی برای کاهش آسیبهای مفصلی و درد ناشی از آرتروز دست وجود دارد. بهترین و تاثیرگذارترین مکمل مخصوص آرتروز، مکمل آرتونیک است.
این مکمل دارای مواد طبیعی کلاژن، هیالورونیک اسید، کندروئیتین سولفات و متیل سولفونیل متان است که در درمان آسیبهای غضروف و تقویت مفاصل به بدن کمک میکنند.
بر خلاف مکملهای دیگر که حاوی مواد شیمیایی هستند، مکمل آرتونیک از مواد طبیعی ساخته شده است. به همین دلیل دارای عوارض جانبی بسیار کمی است و آن را به انتخابی مناسب برای کنترل درد و التهاب آرتروز تبدیل میکند.
از خواص اصلی مکمل آرتونیک میتوان به بهبود سلامت مفاصل و غضروفها، کمک به ساخت غضروف، تسریع ترمیم زخم، بهبود تحرک و انعظافپذیری، پیشگیری از تخریب غضروف، کمک به کاهش التهاب، هیدراته نگه داشتن مفاصل، کمک به استحکام استخوانها و کاهش علائم آرتروز اشاره کرد.
سوالات متداول
بهترین درمان آرتروز دست چیست؟
استفاده از آتل و بریس از بهترین روش های درمان آرتروز دست است که میتوان در مراحل اولیه این بیماری هم استفاده کرد.
آیا نتایج جراحی آرتروز دست دائمی است؟
نتایج جراحی فقط برای مدتی میتواند درد را تسکین دهد. حتی بعد از جراحی هم باید از مفصل مراقبت کنید.
آیا حرکات مداوم و مکرر دست باعث آرتروز میشود؟
حرکات مداوم تکراری میتواند به مفاصل دست، مچ و انگشتان فشار وارد کرده و باعث ابتلا به آرتروز دست، آرتروز انگشت دست و آرتروز مچ دست شود.
از چه سنی آرتروز دست شروع میشود؟
به طور معمول، آرتروز در سنین 35 تا 50 سال بروز پیدا میکند. با این حال، با توجه به سوابق پزشکی و ژنتیکی، ممکن است در سنین کمتر هم بروز پیدا کند.