روشهای درمان روماتیسم مفصلی تنها میتوانند التهاب مفاصل و درد را کاهش داده و روند پیشروی بیماری را کند کنند.
روماتیسم مفصلی همیشه با فرد مبتلا باقی میماند و به طور کامل درمان نمیشود.
اقداماتی مانند مصرف مرتب دارو، تغییر سبک زندگی و جراحی میتواند خطر آسیب مفاصل را کاهش داده و به فرد مبتلا اجازه انجام کارهای روزمره را بدون درد و محدودیت در حرکت بدهد.
روند درمان روماتیسم مفصلی باید تحت نظر پزشک انجام شود.
آنچه در این مقاله میخوانید:
Toggleدر مفصل مبتلا به روماتیسم چه اتفاقی میافتد؟
روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که به پوشش مفاصل حمله میکند و باعث تغییر شکل مفاصل دست، مچ دست و پا میشود.
اگر فرد مبتلا درمان رماتیسم مفصلی را فورا شروع نکند، مفاصل در طول زمان به طور قابل توجهی بدتر میشوند و در مرحلهای، ممکن است فرد دیگر نتواند آن مفصل را حرکت دهد.
هدف اصلی در درمان روماتیسم مفصلی این است که بیماری کنترل شود تا فرد قابلیت حرکت را در این مفاصل از دست ندهد.
التهاب مداوم ناشی از روماتیسم مفصلی میتواند به اعضای دیگر بدن مانند چشم، قلب و … نیز آسیب برساند.
داروهای امروزی فرصتی برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی ایجاد کرده است تا بتوانند مانند یک فرد عادی زندگی کنند.
علت روماتیسم چیست؟
روماتیسم یک بیماری خود ایمنی است که در اثر حمله سیستم ایمنی به بافتهای سالم بدن ایجاد میشود. هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چه چیزی باعث این امر میشود.
سیستم ایمنی بدن به طور معمول آنتی بادیهایی میسازد که به باکتریها و ویروسها حمله کرده و عفونتها را از بین میبرد.
در روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه پادتنهایی را تولید میکند که به بافت روی مفصلها حمله میکند.
این اتفاق باعث میشود که لایه نازک سلولی (سینوویوم) که مفاصل را پوشانده است، زخم و ملتهب شود و مواد شیمیایی را آزاد کند که به استخوانها، غضروف، تاندونها و رباطها آسیب میرساند.
در صورت عدم درمان روماتیسم مفصلی، این مواد شیمیایی باعث کاهش دامنه حرکتی میشود.
تئوری های مختلفی در مورد اینکه چرا سیستم ایمنی به مفاصل حمله می کند، پیشنهاد شده است، مانند عفونت محرک، اما هیچ یک از این نظریه ها ثابت نشده است.
آیا روماتیسم درمان دارد؟
درمان روماتیسم مفصلی این بیماری را به طور کامل از بین نمیبرد. نزدیکترین نتیجه به درمان کامل، کاهش التهاب و درد و مدیریت بیماری برای حفظ دامنه حرکتی است.
درمان زودهنگام و تهاجمی با داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری و داروهای بیولوژیک، به فرد مبتلا اجازه میدهد به زندگی روزمره خود برسد. با این حال، فرد مبتلا باید به طور دائمی دارو مصرف کند.
انواع روشهای درمان روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یک بیماری مزمن است که درمان شناخته شدهای برای آن وجود ندارد.
هدف از درمان روماتیسم مفصلی در حال حاضر دستیابی به کمترین سطح ممکن از فعالیت بیماری و بهبودی در صورت امکان، به حداقل رساندن آسیب مفاصل و افزایش عملکرد فیزیکی و کیفیت زندگی است.
روند بهبودی مستلزم یک برنامه جامع است که شامل حمایت پزشکی، اجتماعی و عاطفی از بیمار میشود.
گزینههای درمانی شامل داروها، فیزیوتراپی، کاردرمانی و جراحی میشود.
● درمان روماتیسم مفصلی با دارو
سه دسته کلی از انواع قرص برای درمان روماتیسم مفصلی، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیولوژیکی نام دارند.
تاثیر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و کورتیکواستروئیدها در مدت کوتاهی بروز پیدا میکند.
در حالی که داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیولوژیکی ممکن است چندین هفته یا چند ماه طول بکشد تا اثر بالینی خود را نشان دهند.
سه قرص متوترکسات، لفلونومید، هیدرو کلرین سولفات بیشتر از بقیه انواع در درمان روماتیسم مفصلی استفاده میشوند.
از آنجایی که آسیب غضروف و فرسایش استخوانی اغلب در دو سال اول بیماری رخ می دهد، روماتولوژیستها به محض تشخیص روماتیسم مفصلی، داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیولوژیکی را تجویز میکنند.
در فاصله زمانی مصرف این داروها تا تاثیرگذاری، از قرصهای مسکن برای تسکین درد استفاده میشود.
● فیزیوتراپی
خشکی مفاصل یکی از مشکلاتی است که افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی با آن دست و پنجه نرم میکنند.
فیزیوتراپی کمک میکند تا تناسب اندام و قدرت عضلانی بیمار بهبود یافته و مفاصل را انعطاف پذیرتر کند.
روند درمان روماتیسم مفصلی با فیزیوتراپی به مفصلی که بیماری بر آن تاثیر گذاشته است بستگی دارد و شامل تمرینات در جلسهةای حضوری و تمرینات در خانه میشود.
فیزیوتراپیست همچنین ممکن است با استفاده از گرما یا کیسه یخ یا تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست با استفاده از دستگاهی به نام TENS به تسکین درد کمک کند.
این دستگاه پالس کوچکی از الکتریسیته را به مفصل آسیب دیده اعمال میکند. این کار پایانه های عصبی را بیحس میکند و میتواند به کاهش درد روماتیسم مفصلی کمک کند.
● کار درمانی
اگر روماتیسم مفصلی باعث ایجاد مشکلاتی در انجام کارهای روزمره شود، کاردرمانی ممکن است درمان مناسبی باشد.
کاردرمانگر میتواند آموزش و وتوصیههای مناسبی برای محافظت از مفاصل ارائه دهد.
● عمل جراحی
گاهی اوقات، با وجود مصرف داروها، روماتیسم مفصلی بهبود پیدا نمیکند و به آسیب زدن به بافتهای اطراف مفاصل ادامه دهد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است پزشک پیشنهاد جراحی بدهد.
جراحی میتواند باعث کاهش درد و از بین بردن ناهنجاریها هم انجام شود.
جراحی انگشت، دست و مچ دست
انواع مختلفی از جراحی برای اصلاح مشکلات مفصلی در دست مانند روماتیسم دست وجود دارد. از رایجترین آنها میتوان انتشار تونل کارپال (بریدن رباط در مچ دست برای کاهش فشار روی عصب)، بریدن تاندون در انگشتان برای درمان خم شدن غیر طبیعی، برداشتن بافت ملتهب که مفاصل انگشت را می پوشاند را نام برد.
آرتروسکوپی
در این نوع جراحی، بافت ملتهب دور مفصل برای درمان روماتیسم مفصلی و کاهش درد استفاده می شود.
در طول آرتروسکوپی، یک لوله نازک با نور و دوربین متصل به آن (آرتروسکوپ) از طریق برش کوچکی در پوست وارد مفصل میشود تا جراح بتواند مفصل آسیب دیده را ببیند.
ابزارهای ویژهای از طریق بریدگیهای دیگر وارد می شوند و بافت آسیبدیده را از بین میبرند. پس از انجام این جراحی، لازم نیست در بیمارستان بستری بمانید ولی باید در دوره نقاهت به خوبی از مفصل مراقبت کنید.
تعویض مفصل (آرتروپلاستی)
برخی از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی برای تعویض بخشی یا تمام مفصل مانند مفصل ران، زانو یا شانه نیاز به جراحی دارند.
این جراحی برای درمان روماتیسم مفصلی از جراحیهای سخت محسوب میشود. بیمار باید برای چند روز در بیمارستان بستری بماند و برای چند ماه بعدی، به طور مرتب در جلسههای توانبخشی شرکت کند.
مفصلهای جایگزین شده دارای طول عمر 10 تا 20 سال هستند. باید به این نکته توجه داشت که ممکن است همه عملکردهای مفصل پس از جراحی مثل قبل نباشند.
بهترین درمان روماتیسم مفصلی
درمان روماتیسم مفصلی همیشه با دارو شروع میشود.
ایمن ترین قرص برای درمان روماتیسم مفصلی دارویی است که بیشترین تاثیر مثبت را با کمترین عوارض جانبی داشته باشد. این بسته به سابقه سلامتی و شدت علائم روماتیسم مفصلی هر بیمار متفاوت است.
پزشک متخصص با بیمار برای ایجاد یک برنامه درمانی مشورت خواهد کرد. داروهایی که پزشک تجویز میکند با شدت بیماری مطابقت دارد.
متوترکسات با وجود عوارضی که دارد، همچنان به طور گسترده به عنوان یکی از بیخطرترین داروهای درمان روماتیسم مفصلی در نظر گرفته میشود.
علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ شایع ترین عوارض جانبی آن است. سایر عوارض جانبی احتمالی شامل ریزش مو، زخم های دهان، تنگی نفس، سردرد، خستگی، خواب آلودگی و سرگیجه است.
به این نکته توجه داشته باشید که عوارض ایجاد شده برای هر فرد متفاوت بوده و همه آنها یک جا بروز پیدا نمیکنند. پزشک در صورت لزوم داروها را عوض میکند.
چه زمانی از جراحی برای درمان روماتیسم مفصلی استفاده میشود؟
داروهای درمان روماتیسم مفصلی می توانند سرعت پیشروی آن را کاهش دهند. اما اگر قبل از ابتلا به این بیماری، مفصل آسیب دیده است، یا این که درمانهای دارویی دیگر تاثیری بر روند بیماری نگذاشته است، جراحی بهترین گزینه است.
از آنجایی که هر جراحی جدی است و میتواند عوارض جبرانناپذیری مانند خونریزی داخلی، عفونت، آسیب به سیستم عصبی و بافت ماهیچه و لخته شدن خون داشته باشد. بهتر است ابتدا سایر روشهای درمانی را امتحان کنید.
جراحی نمیتواند همه مشکلات را حل کند. به همین دلیل باید برای تصمیمگیری بهتر به روماتولوژیست و ارتوپد مراجعه کنید. پزشکان متخصص میتوانند شما را در تصمیمگیری یاری کنند.
درمان قطعی روماتیسم مفصلی
اهداف اصلی درمان قطعی آرتریت روماتوئید کنترل التهاب، کاهش درد و کاهش ناتوانی عضلانی با استفاده از داروها، ورزش، کاردرمانی و تغییر سبک زندگی است.
برخی از افراد برای اصلاح آسیب مفصلی نیاز به جراحی دارند. تشخیص زودهنگام روماتیسم مفصلی میتواند روند درمان آن را به طرز قابل توجهی کوتاه کند. با درمانهای امروزی، آسیب مفاصل ناشی از روماتیسم میتوانند متوقف شده یا کند شوند.
برای درمان روماتیسم مفصلی چه بخوریم؟
رژیم غذایی روماتیسم مفصلی را درمان نمیکند اما میتواند التهاب را کنترل، مواد مورد نیاز بدن برای مبارزه با بیماری را تامین و از افزایش وزن جلوگیری کند.
اضافه وزن میتواند بر مفاصل آسیب دیده فشار بیاورد و روند درمان روماتیسم مفصلی را کند کند.
ماهی چرب
ماهی قزل آلا، ماهی تن، ساردین، شاه ماهی و سایر ماهیهای آب سرد سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که ممکن است به کنترل التهاب کمک کند.
محققان دریافتهاند که نسبت بیشتر امگا 6 به امگا 3 با افزایش بیماریهای التهابی مزمن مانند روماتیسم مفصلی مرتبط است. بنابراین کاهش امگا 6 و افزایش امگا 3 در روند درمان روماتیسم مفصلی بسیار مهم است.
میوه ها و سبزیجات
میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدانها هستند که به تثبیت مولکولهایی به نام رادیکالهای آزاد کمک میکنند. رادیکالهای آزاد که می توانند باعث التهاب و آسیب به سلولها شوند.
برای کمک به روند درمان روماتیسم مفصلی هر روز دو فنجان میوه و دو و نیم تا سه فنجان سبزیجات مصرف کنید.
غلات کامل
جو، گندم کامل، برنج قهوهای، کینوا و سایر غلات کامل ممکن است خطر بیماری قلبی را که در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی افزایش مییابد، کاهش دهد.
غلات کامل نسبت به غلات تصفیه شده دارای مواد مغذی و فیبر بیشتری هستند. به علاوه، بسیاری از محصولات با غلات تصفیه شده حاوی موادی مانند قندهای اضافه شده و چربی های اشباع شده هستند که سالم نیستند.
نخود و لوبیا
این حبوبات منبع عالی پروتئین هستند که برای سلامت ماهیچهها مهم است و افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی مستعد ابتلا به ضعف عضلانی هستند. علاوه بر این، نخود و لوبیا چربی ندارند و سرشار از آنتیاکسیدان هستند.
حبوبات منبع خوبی از اسید فولیک، منیزیم، آهن، روی و پتاسیم هستند که همگی به خاطر فواید قلبی و سیستم ایمنی خود شناخته شدهاند.
آجیل و خشکبار
آجیل ها سرشار از چربی های تک غیراشباع سالم هستند و به دلیل خواص مفید خود شناخته شدهاند.
پسته، فندق و بادام را امتحان کنید. گردو به ویژه برای درمان مفید است زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است.
در خوردن آجیل زیاده روی نکنید. آنها حاوی چربیهای سالم هستند، اما کالری بالایی نیز دارند.
روغن زیتون
از روغن زیتون به جای سایر روغنها استفاده کنید. این روغن علاوه بر چربی تک غیراشباع سالم، حاوی ترکیبی به نام اولئوکانتال است که التهاب و درد را کاهش میدهد.
جدیدترین درمان روماتیسم
جدیدترین درمان روماتیسم جهان مهارکنندههای جانوس کیناز یا JAK هستند که با نامهای تجاری Rinvoq، Olumiant و Xeljanz در بازار عرضه شدهاند.
مهارکنندههای جانوس کیناز با مسدود کردن فعالیت یک یا چند آنزیم جانوس کیناز در مسیر سیگنالینگ، یک مسیر درون سلولی که نقش عمدهای در آزادسازی این آنزیمها ایفا میکند، کار میکنند.
این داروی جدید سیتوکینهای پیش التهابی که التهاب را در آرتریت روماتوئید تحریک میکنند را هم از بین میبرند.
مهارکنندههای جانوس کیناز بخشی از گروه وسیع تری از داروها به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری هستند.
این داروها برای کند کردن پیشرفت آسیب مفصلی در روماتیسم مفصلی کار میکنند.
درمانهای جایگزین روماتیسم مفصلی
با استفاده از مواد و روشهای زیر در کنار داروهای درمان روماتیسم مفصلی میتوانید درد را تسکین داده و از پیشروی روماتیسم مفصلی جلوگیری کنید.
● روغن گیاهی
روغنهای گیاهی از اجزای مختلف گیاهان از جمله ریشه، ساقه، برگ، گل یا میوه استخراج میشوند. یکی از روشهای درمان روماتیسم مفصلی، درمان گیاهی روماتیسم مفصلی است.
این بیماری باعث التهاب در بافت مفصل، درد و تورم میشود. در صورت عدم درمان، روماتیسم مفصلی می تواند باعث آسیب جبران ناپذیر به غضروف و مفاصل شود.
از مهمترین روغن های گیاهی برای درمان این بیماری میتوان به روغن نارگیل، روغن بادام شیرین، روغن زیتون، روغن آووکادو، روغن جوجوبا، روغن آرگان و روغن دانه کتان اشاره کرد.
● تایچی
مطالعات مختلفی نشان دادهاند که انجام تایچی میتواند دامنه حرکتی و امیدواری به درمان را در بیماران افزایش دهد. در برخی موارد، انجام این ورزش میتواند باعث تسکین درد شود.
● مکملها
بسیاری از داروهایی که در درمان روماتیسم مفصلی استفاده میشوند، دارای عوارض جانبی مختلفی هستند که میـوانند زندگی فرد بیمار را تحت تاثیر خود قرار دهند.
چندین مکمل غذایی برای تسکین درد، سفتی و سایر علائم روماتیسم مفصلی وجود دارد که موثرترین آنها، مکمل آرتونیک نام دارد.
این مکمل دارای مواد طبیعی چون کلاژن، هیالورونیک اسید، کندروئیتین سولفات و متیل سولفونیل متان است. این مواد نقش اساسی در تسکین درد و از بین بردن التهاب دارند.
مکمل آرتونیک میتواند آسیبهایی که به بافت ماهیچهایی دور مفاصل وارد میکند را کاهش داده و دامنه حرکتی مفصل را حفظ کند.
آیا تغییر رژیم غذایی به روماتیسم مفصلی کمک میکند؟
رژیم غذایی برای درمان روماتیسم مفصلی میتواند التهابات ناشی از این بیماری را کاهش دهد.
علاوه بر این اثرات محافظتی برخی از الگوهای غذایی و مکملها، مانند رژیم مدیترانهای میتواند مواد غذایی و مواد معدنی مورد نیاز بدن را تامین کند.
افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی به سختی میتوانند ورزش کنند. به همین دلیل کنترل وزن و جلوگیری از فشار اضافه به مفاصل مهم بدن از طریق رژیمغذایی باید انجام شود.
چه میوهای برای روماتیسم خوبه؟
توت ها سرشار از آنتی اکسیدان و پتانسیل مبارزه با التهاب هستند. سعی کنید یک یا چند وعده توت تازه یا منجمد مانند زغال اخته، تمشک، توت فرنگی، شاه توت یا هاکلبری را بخشی از رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید.
این میوههای کوچک حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی مانند پروآنتوسیانینها و اسید الاژیک هستند که با التهاب و آسیب سلولی مبارزه میکنند. این ویژگی، به تسکین التهاب و درد کمک میکند.
سوالات متداول
جدیدترین درمان روماتیسم مفصلی چیست؟
جدیدترین درمان روماتیسم جهان مهارکنندههای جانوس کیناز است که جلوی ترشح برخی از انزیمهایی که التهاب را تحریک میکند، میگیرد.
آیا روماتیسم مفصلی درمان قطعی دارد؟
روماتیسم مفصلی درمان قطعی ندارد. هدف اصلی در درمان، کنترل التهاب و جلوگیری از آسیب به اندامهای اطراف مفاصل است.
بهترین تزریق برای روماتیسم مفصلی چیست؟
سولفاسالازین یک داروی ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیولوژیکی موثر برای درمان روماتیسم مفصلی است. اثربخشی کلی آن تا حدودی کمتر از متوترکسات است، اما نشان داده شده است که علائم و نشانهها را کاهش داده و آسیب ناشی از التهاب را کند میکند.
بهترین و ایمنترین درمان روماتیسم مفصلی چیست؟
هیدروکسی کلروکین یک داروی ضد مالاریا است که برای درمان روماتیسم مفصلی تقریبا ایمن است.