جوش صورت یکی از معضلاتی است که بسیاری افراد در سنین مختلف با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. درمان جوش صورت بسته به منشا ایجاد جوش و نوع آن متفاوت است.
اگر فقط چند جوش سرسیاه، سرسفید و لکه دارید، داروها و پمادهای بدون نسخه می‌توانند راه خوبی برای درمان جوش صورت باشند.
در برخی از مواقع، برای از درمان جوش صورت و اکنه لازم است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
برخی از داروهای تجویزی که می‌توانند برای درمان آکنه استفاده شوند عبارتند از:
- رتینوئیدهای موضعی
- آنتی بیوتیک‌های موضعی
- آزلائیک اسید
- قرص‌های آنتی‌بیوتیک
انجام آزمایش‌های مختلف می‌تواند به یافتن منشا جوش و اکنه در بدن کمک کند. بسته به شدت و منشا اکنه، درمان می‌تواند 2 تا 3 ماه یا شاید هم بیشتر به طول بیانجامد.
دلایل ایجاد آکنه
چهار عامل اصلی، باعث ایجاد آکنه می‌شوند:
- تولید روغن اضافی (سبوم)
- مسدود شدن فولیکول‌های مو و منافذ پوست توسط چربی و سلول‌های مرده پوست
- باکتری‌ها
- التهاب
آکنه معمولا در صورت، پیشانی، سینه، قسمت بالایی پشت و شانه‌ها ظاهر می‌شود. این نواحی پوست بیشترین غدد چربی (چربی) را دارند.
موارد زیر می‌توانند باعث کند شدن روند درمان جوش صورت و تشدید التهاب آکنه شوند:
- تغییرات هورمونی: آندروژن‌ها هورمون‌هایی هستند که در پسران و دختران در دوران بلوغ افزایش می‌یابند و باعث بزرگ شدن غدد چربی و ترشح سبوم بیشتر می‌شوند. تغییرات هورمونی در دوران میانسالی، به‌ویژه در زنان، می‌تواند منجر به ایجاد جوش و جلوگیری از درمان جوش صورت و جای آن شود.
- داروهای خاص: داروهای حاوی کورتیکواستروئیدها، تستوسترون یا لیتیوم می‌توانند باعث بدتر شدن وضع آکنه شود.
- رژیم غذایی: مطالعات نشان می‌دهد که مصرف برخی مواد غذایی (از جمله غذاهای غنی از کربوهیدرات، مانند نان، نان شیرینی و چیپس) ممکن است آکنه را بدتر کند.
- استرس: استرس باعث آکنه نمی‌شود، اما ممکن است آکنه را بدتر کند.
انواع اکنه بر اساس شدت
متخصصان پوست آکنه را بر اساس شدت رتبه بندی کرده و برای هر درجه درمان جوش صورت خاصی تعیین می‌کنند:
- درجه 1 (خفیف): بیشتر جوش‌ها، سرسفید و سرسیاه هستند. در برخی از مناطق پوست، چند پاپول و پوسچول هم وجود دارند.
- درجه 2 (آکنه متوسط یا پوسچولار): چندین پاپول و پوسچول روی صورت وجود دارد.
- درجه 3 (آکنه نسبتاً شدید یا ندولوسیستیک): پاپول‌ها و پوسچول‌های متعدد همراه با ندول‌های گهگاه ملتهب. کمر و سینه نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
- درجه 4 (آکنه ندولوسیستیک شدید): جوش‌ها و ندول‌های متعدد بزرگ، دردناک و ملتهب.
درمان جوش صورت
پزشک متخصص پوست ممکن است در ابتدا برخی از داروهای بدون نسخه را برای درمان جوش صورت پیشنهاد کند.
بسته به شدت بیماری، سن، نوع آکنه و میزان موثر بودن داروهای بدون نسخه، ممکن است به داروهای تجویزی قوی‌تری نیاز باشد.
● داروهای موضعی
- بنزوئیل پراکسید به عنوان یک محصول بدون نسخه و به شکل ژل شستشو برای درمان جوش صورت به صورت خانگی، به فروش می‌رسد. داروهای موضعی حاوی پنزوئیل پراکسید، باکتری‌هایی را هدف قرار می‌دهد که اغلب آکنه را تشدید می‌کند.
- اسید سالیسیلیک به صورت پاک‌کننده یا لوسیون در دسترس بوده و در داروخانه‌ها بدون نسخه به فروش می‌رسد. اسید سالیسیلیک سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد تا از گرفتگی فولیکول‌های مو جلوگیری کند.
- اسید آزلائیک یک اسید طبیعی است که در غلات مختلف مانند جو و گندم یافت می‌شود. این اسید میکروارگانیسم‌های روی پوست را از بین برده و تورم را کاهش می‌دهد.
- از رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A) به عنوان درمان جوش صورت سرسیاه و سرسفید استفاده می‌شود. این ماده به جلوگیری از مسدود شدن منافذ کمک می‌کند. رتینوئیدها برای رفع جوش صورت باید در کل ناحیه پوستی که دچار آکنه شده است اعمال شوند. شایع‌ترین عارضه جانبی رتینوئیدها در درمان جوش صورت، ایجاد خشکی است که با مصرف میزان کافی آب و استفاده از کرم‌های آبرسان رفع می‌شود.
- آنتی بیوتیک‌ها (انواع موضعی شامل کلیندامایسین و اریترومایسین) باکتری‌های سطحی پوست را کنترل کرده و روند درمان جوش صورت را تسریع می‌کنند. آنتی بیوتیک‌ها زمانی که با بنزوئیل پراکسید ترکیب شوند موثرتر هستند.
● داروهای خوراکی
- آنتی‌بیوتیک‌ها، به ویژه آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین مانند مینوسیکلین و داکسی سایکلین، معمولا برای درمان جوش صورت متوسط تا شدید استفاده می‌شوند.
- ایزوترتینوئین یک رتینوئید خوراکی است که فقط برای شدیدترین موارد آکنه استفاده می‌شود. ایزوترتینوئین اندازه غدد چربی را کوچک می‌کند. شایع ترین عارضه جانبی این دارو، خشکی پوست است. باید توجه داشت که این دارو حتما باید تحت نظر پزشک متخصص مصرف شود.
● لایهبرداری شیمیایی
در این درمان از مواد شیمیایی مخصوص برای از بین بردن لایه بالایی پوست قدیمی استفاده می‌شود.
به طور معمول هر زمان که لایه بالایی برداشته شود، پوست جدیدی که رشد می‌کند صاف‌تر است و می‌تواند آثار آکنه را کاهش دهد.
● لیزرها
در حال حاضر، لیزر عمدتاً برای درمان اسکار آکنه استفاده می‌شود. لیزر گرما را به کلاژن زیر پوست می‌رساند. این امر باعث رشد پوست جدید برای جایگزینی پوست اسکار می‌شود.
انواع مختلفی از لایهبرداری با لیزر وجود دارد، ساینده و غیر ساینده. متخصص پوست تعیین می‌کند که کدام نوع برای نوع پوست شما و ماهیت اسکار آکنه مناسب‌تر است.
از بین بردن جوش صورت از نوع سر سفید و سر سیاه
درمان جوش صورت سر سیاه
- پاکسازی پوست با سالیستیک اسید
- لایهبرداری ملایم پوست
- استفاده از رتینوئید موضعی
- استفاده از ماسک رس
- استفاده از ماسک ذغال
- انجام لایهبرداری شیمیایی با مشورت متخصص
- استفاده از محصولات غیر کومدوژنیک
- پاک کردن آرایش قبل از خواب
- خودداری از استفاده از محصولات حاوی بنزوییل پراکسید
- لایهبرداری عمیق تحت نظر متخصص پوست
درمان جوش صورت سر سفید
- استفاده از محلول 75 درصد آب، 25 درصد سرکه سیب
- استفاده از محصولات حاوی اسیدهای آلفا هیدروکساید
- مصرف رتینوییدها با تجویز پزشک
- خرید محصولات حاوی سالیستیک اسید متناسب با نوع پست
- اعمال ژل آلوئه‌ورا روی صورت برای آبرسانی و پاکسازی
- استفاده از محصولات حاوی روغن درخت چای
درمان جوش صورت زودرس
عادات بهداشتی خوب، پرهیز از استفاده از لوازم آرایشی حاوی چربی و در برخی موارد مصرف دارو همگی می‌توانند به جلوگیری از ایجاد آکنه و جوش کمک کنند.
آکنه یک اختلال شایع پوستی است که می‌تواند باعث جوش، سرسفید، جوش سرسیاه، پوسچول و کیست‌های ملتهب شود.
راه های زیادی برای جلوگیری و درمان جوش صورت وجود دارد.
- صورت خود را دو بار در روز بشویید.
- از سابیدن شدید پوست خود خودداری کنید.
- موهای خود را همیشه تمیز نگه دارید.
- جوش‌های خود را نترکانید.
- از داروهای موضعی برای از بین بردن جوش‌ها استفاده کنید.
- استفاده از رتینوئیدهای موضعی را در نظر بگیرید.
- با مشورت پزشک، برای رفع جوش صورت آنتی‌بیوتیک مصرف کنید.
- آزمایش‌های هورمونی را انجام دهید تا روش درمان جوش صورت خود را به راحتی تعیین کنید.
- از غذاهایی که باعث تشدید آکنه می‌شوند امتناع کنید.
- هر بار که بیرون می‌روید، از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- از محصولات پوستی حاوی چربی استفاده نکنید.
- بیش از اندازه لایه‌بردای انجام ندهید.
- استرس را کاهش دهید.
- برس‌های ارایشی خود را تمیز نگه دارید.
از بین بردن جوش صورت چرکی
جوش‌های چرکی به دلیل التهاب و واکنش به بسته شدن منافذ پوست ایجاد می‌شوند.
برای درمان این نوع جوش‌ها، می‌توان کارهای زیر را انجام داد:
- صورت خود را یک بار در روز بشویید و فقط از محصولات بدون روغن و غیر کومدوژنیک روی صورت خود استفاده کنید.
- هر بار که پوست را پاکسازی می‌کنید، از مرطوبکننده بدون چربی و ضد افتاب استفاده کنید. اگر از آنتی‌بیوتیک موضعی مانند کلیندامایسین برای درمان جوش صورت استفاده می‌کنید، قبل از مرطوبکننده آن را روی پوست اعمال کنید.
- روزانه از ضد آفتاب استفاده کنید، مخصوصاً هنگام استفاده از رتینوئید.
- محصولات آرایشی بدون روغن و غیر کومدوژنیک را انتخاب کنید.
درصورتی که جوش‌های چرکی دارید، باید از انجام کارهای زیر خودداری کنید تا روند درمان جوش صورت کند نشود:
- اسکراب کردن صورت هنگام شستن آن
- استفاده نکردن از مرطوبکننده
- دست زدن مکرر به پوست
- در معرض آفتاب قرار گرفتن برای مدت طولانی
- استفاده از خمیردندان برای درمان لکه‌های صورت
- ترکاندن جوش‌ها
- استفاده بیش از حد از تونر
- استفاده از محصولات مبتنی بر الکل
چه موقعی برای از بین بردن جوش صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
آکنه یک بیماری پوستی بسیار شایع است که در اثر تجمع چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست در منافذ، ایجاد می‌شود.
در حالی که آکنه در نوجوانان و بزرگسالان جوان شایع‌تر است، می‌تواند هر کسی را درگیر کند، به همین دلیل است که تشخیص اینکه چه زمانی باید به متخصص پوست برای درمان جوش صورت مراجعه کنید، دشوار است.
به طور کلی، انواع خفیف‌تر آکنه را می‌توان در خانه با داروهای بدون نسخه درمان کرد.
اگر آکنه بعد از حدود ده هفته بهتر نشد، پیشنهاد می‌شود به پزشک مراجعه کنید.
آکنه متوسط یا شدید همیشه باید توسط متخصص پوست و مو کنترل و درمان شود. زیرا در این نوع آکنه، احتمال ایجاد اسکار بیشتر است و داروهای بدون نسخه آنقدر قوی نیستند که باعث درمان جوش صورت شوند.
آکنه شدیدی که به طور ناگهانی در یک فرد مسن ایجاد می‌شود ممکن است در واقع نشانه یک بیماری باشد و بنابراین همیشه باید مورد بررسی قرار گیرد.
آکنه همچنین می‌تواند باعث اجاد مشکلات عاطفی در افراد، به ویژه نوجوانان شود.
اگر یک بیمار مبتلا به آکنه متوجه شد که افسرده شده یا از حضور در اجتماع دوری می‌کند، باید به متخصص پوست مراجعه کند.
مصرف یک مکمل عالی برای رفع جوش صورت
بدن ما برای حفظ سلامتی خود نیاز به برخی از مواد معدنی دارد که به صورت عادی بدن نمی‌تواند آن‌ها را به اندازه کافی از غذایی که هر روز می‌خوریم، جذب کند.
به همین دلیل پیشنهاد می‌شود با تجویز پزشک، مکمل‌های مخصوص پوست را مصرف کنید.
یکی از مکمل‌های خوب که می تواند باعث درمان جوش صورت شود، مکمل پرفکت نیل اند اسکین است که با داشتن تمامی مواد لازم برای داشتن پوستی شاداب و سالم، بهترین انتخاب است.
برخی از مواد موجود در این مکمل و فوایدشان به شرح زیر است:
روی
روی نقش کلیدی در سیستم ایمنی دارد و به عملکرد بهتر آنزیم‌ها و تقسیم سلولی کمک می‌کند.
سلنیوم
سلنیوم در مبارزه با عفونت و تعادل هورمونی نقش دارد. بهترین عملکرد را در همراهی با روی و ویتامین E دارد.
در درمان آکنه، نقش اصلی آن مبارزه با التهاب است.
ویتامین C
ویتامین C آنتی اکسیدانی است که با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و به بازسازی کلاژن کمک می‌کند.
ویتامین C در درمان جوش صورت نقش پررنگی ایفا می‌کند.
سوالات متداول
اگر پوست مستعد اکنه دارید، از چه غذاهایی باید اجتناب کنید؟
- پاستا
- برنج سفید
- نان سفید
- شکر
- لبنیات
- چربی‌های اشباع شده
- چربی‌های ترانس
آیا مرطوبکننده برای جوش خوب است؟
مرطوب‌کننده‌ای برای جوش خوب است که مخصوص پوست جوش‌دار باشد. در صورت استفاده از مرطوبکننده چرب، احتمالا بسته شدن منافذ افزایش پیدا می‌کند.
آیا آبلیمو به از بین بردن جوش صورت کمک می‌کند؟
آبلیمو دارای اسید سیتریک است که دارای خواص ضدعفونی‌کننده و خشک‌کننده است. با این حال هنگام استفاده از آبلیمو برای صورت، باید مراقب التهاب و خشکی صورت بود.
آیا نوشیدن آب به درمان جوش صورت کمک می‌کند؟
نوشیدن مقدار کافی آب می‌تواند پوست را آبرسانی کرده، عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشیده و قند خون را تنظیم کند. این موارد می‌توانند باعث جلوگیری از ایجاد آکنه شوند.
