آرتروسکوپی

آرتروسکوپی (Arthroscopy) عمل جراحی جهت تشخیص بیماری های مفصلی و درمان آن ها است. اغلب از این روش درمانی جهت تشخیص و درمان مفاصل شانه، مچ دست و پا، زانو، گردن و کمر استفاده می شود.

در این عمل لوله باریکی متصل به دوربین از شکاف کوچک ایجاد شده روی مفاصل داخل شده و پزشکان با استفاده از مانیتوری مشکلات داخلی مفاصل را تشخیص می دهند.

اغلب این عمل جراحی با بیهوشی موضعی همراه بوده و بهبودی پس از عمل سریع تر از عمل جراحی باز  حاصل می گردد.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص روش درمانی آرتروسکوپی تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

آرتروسکوپی چیست؟

آرتروسکوپی روشی است که با استفاده از آن می توان بیماری های مفصلی را تشخیص داده و درمان کرد.

در این روش جراح لوله ای باریک متصل به دوربین فیلمبرداری به همراه کابل فیبر نوری را از برش ایجاد شده بسیار کوچک در مفصل، به اندازه سوراخ دکمه عبور داده و از این طریق قادر خواهد بود تا نمای داخلی مفصل را مشاهده کند.

پزشکان از این روش جهت تشخیص دردهای مفصلی زانو، شانه، آرنج، مچ دست و پا و …  استفاده می کنند.

چه کسانی به آرتروسکوپی نیاز دارند؟

اغلب پزشکان در بیمارانی که به عارضه های ذیل مبتلا هستند، از روش آرتروسکوپی جهت تشخیص و درمان استفاده می کنند.

• پارگی تاندون روتاتور کاف
• سندرم گیرافتادگی و دررفتگی مدام شانه ها
• پارگی کنیسک یا غضروف
• کندرومالاسی یا ایجاد ساییدگی و آسیب بالشتک غضروف
• شناسایی تکه های استخوان و غضروف شل در زانو، شانه، آرنج، مچ دست و پا و …

انواع آرتروسکوپی

جراحان از آرتروسکوپی جهت مشاهده وضعیت داخلی مفاصل بدون ایجاد برش های بزرگ در بدن استفاده می کنند.

بر حسب اینکه لوله مخصوص آرتروسکوپی را از شکاف کوچک ایجاد شده در  کدام ناحیه از بدن عبور داده و مفاصل داخلی را مشاهده کنند، می توان انواع آرتروسکوپی را مطابق زیر خلاصه کرد.

● آرتروسکوپی شانه

اغلب از آرتروسکوپی شانه به منظور تشخیص و درمان پارگی روتاتورکاف یا گیرافتادگی شانه استفاده می شود.

بیمارانی که از روش های درمانی چون فیزیوتراپی، دارودرمانی، تزریق و استراحت استفاده کرده و درمان نشده اند، مطابق با دستور پزشک تحت فرایند عمل آرتروسکوپی قرار خواهند گرفت.

این روش درمانی با حذف بافت های ملتهب در مفاصل جهت درمان عارضه هایی چون آسیب تاندون دوسر بازو، خارهای استخوانی، شانه یخ زده، پارگی لابروم، پارگی روتاتورکاف، سندرم گیرافتادگی شانه، بی ثباتی شانه و غیره، به کار می رود.

فرایند آرتروسکوپی شانه نزدیک به یک ساعت زمان برده و فرایند درمانی سرپایی است. این عمل جراحی دردناک نیست و در طول عمل با تزریق بی حس کننده هایی دردی متوجه بیمار نخواهد بود.

در مقایسه با دیگر روش های جراحی، آرتروسکوپی هم زمان بهبودی کوتاه تر و هم احتمال عفونت کمتری را با خود به همراه دارد، البته نظیر هر عمل جراحی دیگری عوارضی چون لخته شدن خون، آسیب به اعصاب و عروق خونی، تورم بیش از اندازه و عفونت محتمل خواهد بود.

● آرتروسکوپی زانو

از روش های کم تهاجمی جهت تشخیص و درمان مشکلات زانو، آرتروسکوپی زانو است. اغلب بیمارانی که از روش هایی مانند استراحت، یخ درمانی، داروهای غیر التهابی غیر استروئیدی و فیزیوتراپی استفاده کرده، اما بهبود نیافته اند از این روش درمانی استفاده می کنند.

از این عمل جهت تشخیص و درمان مفاصل، غضروف، استخوان و بافت های نرم داخل زانو استفاده می شود و ورزشکارانی که با ورزش های تماسی چون کشتی و ورزش های همراه با پریدن نظیر والیبال سر و کار دارند، با احتمال بالاتری به این عارضه مبتلا می شوند.

جراحان از آرتروسکوپی زانو برای تشخیص، ترمیم و یا بر داشتن بافت آسیب دیده در زانو استفاده می کنند.

از این روش درمانی جهت تشخیص و درمان بیماری هایی چون بوریست، پارگی منیسک، پارگی رباط ACL و MCL، تشخیص استخوان شکسته در زانو، سینوویت و … استفاده می شود.

درد کمتر، احتمال کم ایجاد عفونت، نیاز به زمان بهبودی کمتر بعد از عمل زانو از مزایای این روش درمانی در مقابل با روش های درمانی تهاجمی است.

● آرتروسکوپی دست

اغلب آرتروسکوپی دست به ناحیه مچ محدود می شود. زمانی که افراد پس از تصادفات، ضربه یا افتادن، در مچ دست احساس درد و تورم داشته باشند، این روش تشخیصی و درمانی انجام می پذیرد.

از آرتروسکوپی مچ دست علاوه بر شناسایی مشکلات ناحیه مچ دست، جهت انجام عملیات درمانی مانند تراز کردن شکستگی های مچ دست، از بین بردن برخی گانگلیون های مچ دست، از بین بردن عفونت، حذف پوشش اضافی ناشی از التهاب در مفصل و … استفاده می شود.

با توجه به اینکه شکاف ایجاد شده در ناحیه مچ دست در مقایسه با سایر روش های آرتروسکوپی کمتر است، لذا درد، تورم و سفتی کمتری در مقایسه با سایر روش ها ایجاد شده و بهبودی با سرعت بالاتری انجام می شود.

اگرچه این روش درمانی روشی بی خطر است اما با احتمال بسیار کم، ممکن است در افراد مختلف عفونت، آسیب به اعصاب و تاندون ها و سفتی پس از جراحی را به دنبال داشته باشد.

آرتروسکوپی کمر

آرتروسکوپی کمر یکی از روش های جراحی کم تهاجمی جهت تسکین تنگی کانال نخاعی در ناحیه ستون فقرات کمری است.

در آرتروسکوپی کمر، پزشکان با استفاده از میکروابزارهای پیشرفته خود به حذف فتق ایجاد شده که به اعصاب نخاعی و نخاع ضربه وارد کرده و آن ها را تحت فشار قرار داده است، می پردازند.

استفاده از این روش به منظور درمان کمر درد و از بین بردن فتق دیسک به نظر و صلاحدید پزشک بستگی داشته و برای همگان با هر شدت بیماری توصیه نمی گردد.

بیمارانی که وزن بالایی دارند، کاندیدای مناسبی جهت انجام این عمل برای رفع فشار بر کانال نخاعی و اعصاب به شمار می روند، اما وجود عوارضی چون خار استخوان، عفونت های ستون فقرات، تومورهای ستون فقرات، شکستگی مهره و … از المانهایی هستند که از انجام این عمل جراحی ممانعت خواهند کرد.

اغلب آرتروسکوپی کمر با اهداف لامینکتومی یا دیسککتومی انجام می پذیرد. در لامینکتومی بخشی از استخوان یک مهره برداشته شده تا فشار روی عصب کاهش یابد و در دیسککتومی بخشی از دیسک آسیب دیده به منظور کاهش فشار بر روی اعصاب برداشته می شود.

شواهد علمی خوبی جهت کارایی روش آرتروسکوپی کمر وجود داشته و اغلب پزشکان آن را درمانی موثر جهت از بین بردن درد ناشی از فشردگی عصب در نظر می گیرند.

دستگاه آرتروسکوپی چگونه کار می کند؟

زمانی که پزشکان با استفاده از اشعه ایکس و سایر آزمایشات تصویربرداری به مشکلات مفاصل پی نبرند از آرتروسکوپی جهت تشخیص مشکلات مفاصل استفاده می کنند.

آرتروسکوپ دستگاهی متصل به دوربین و نور است که از برش کوچکی که در ناحیه مورد نظر ایجاد شده وارد می شوند و برای پزشکان این امکان را فراهم می آورند تا تصاویر دوربین آرتروسکوپ را روی مانیتور مشاهده نمایند.

عمل آرتروسکوپی چگونه انجام می شود؟

عمل آرتروسکوپی در بیمارستان و اتاق عمل، اما اغلب به صورت سرپایی انجام می شود. میزان بیهوشی مورد استفاده به تشخیص پزشک خواهد بود و می تواند عمومی یا موضعی باشد.

در طی فرایند عمل آرتروسکوپی، پزشک ابزاری شبیه به مداد که مجهز به دوربین است را از طریق برش بسیار کوچک ایجاد شده وارد مفصل کرده و داخل مفاصل را به وضوح بر صفحه نمایشی مشاهده خواهد کرد.

پیش از انجام عمل مایعی به داخل مفصل تزریق می شود تا علاوه بر انبساط مفاصل دید بهتری برای پزشک فراهم آورد.

پزشکان با بررسی قسمت داخلی مفاصل، مشکل را تشخیص داده و با توجه به شدت آسیب در خصوص درمان آن تصمیم می گیرند. گاهی پزشکان جراحی باز را همزمان با عمل آرتروسکوپی انجام می دهند.

در پایان این فرایند شکاف بسیار ریز ایجاد شده با چسب بخیه مخصوص بخیه زده می شود.

مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی

در عمل آرتروسکوپی از بیهوشی عمومی یا موضعی استفاده می شود، لذا فرد را بعد از عمل به اتاق ریکاوری می برند و تا زمانیکه کاملاً حالت بیهوشی در فرد رفع گردد، در اتاق ریکاوری مراقبت می کنند.

اغلب بعد از عمل مطابق با دستور پزشک از داروهای ضد درد به همراه انجام مراقبت های لازم جهت بهبود زخم ایجاد شده استفاده می شود، همچنین بسته به منطقه ای که عمل در آن انجام شده ممکن است استفاده از عصا یا سایر وسایل حرکتی تجویز شود.

توصیه می گردد تا بعد از عمل آرتروسکوپی به منظور کاهش درد و التهاب ناشی از عمل از استراحت، سرما درمانی یا استفاده از یخ، فشرده سازی با استفاده از باندهای کشی و بالا بردن و نگه داشتن در این وضعیت، استفاده شود.

استفاده از استامینوفن به منظور کاهش درد و التهاب کمک کننده خواهد بود. به منظور مدیریت زخم ایجاد شده ناشی از عمل، لازم است تا در مراقبت از پانسمان ایجاد شده دقت شده و پانسمان مورد نظر بطور روزانه تعویض گردد.

مزایای آرتروسکوپی چیست؟

آرتروسکوپی عمل جراحی است که طی ان مسائل و مشکلات داخلی مفاصل تشخیص داده شده و مورد درمان قرار می گیرند.

التهابات پوشش داخلی مفاصل، پارگی های تاندون ها و غضروف ها، برداشتن قسمت های سست استخوانی که در مفاصل گیر کرده اند و … از موارد قابل درمان با استفاده از این روش است.

این روش در صورت انجام در مقایسه با جراحی باز و سنتی مزایای زیر را به همراه خواهد داشت:

• ایجاد برش های کوچکتر جهت عبور لوله های نازک به همراه دوربین متصل به آن ها
• حداقل تروما در بافت نرم
• احساس درد کمتر بعد از عمل در مقایسه با جراحی های سنتی
• سرعت بهبودی بالاتر
• احتمال ایجاد عفونت کمتر، هرچند این عمل نیز نظیر سایر عمل های جراحی با احتمال عفونت، فلبیت، تورم زیاد، خونریزی، آسیب به اعصاب و عروق و … همراه است، اما احتمال ایجاد این عوارض بسیار پایین خواهد بود.

عوارض آرتروسکوپی چیست؟

عمل آرتروسکوپی مانند هر عمل جراحی دیگری با عوارضی همراه خواهد بود. برخی از این عوارض که با احتمال کم در افراد مختلف رخ می دهند، عبارتند از:

• عفونت
• ترومبوفبلیت یا ایجاد لخته در ورید
• آسیب به شریان داخلی بدن
• خونریزی بیش از حد
• ایجاد واکنش های آلرژیک به بیهوشی های موضعی یا عمومی انجام شده
• آسیب های عصبی
• احساس بی حسی در محل های برش خورده جهت عبور لوله آرتروسکوپی
• احساس درد مداوم در پا و ساق پا

تقویت مفاصل و بهبود علائم آرتروز با مکمل آرتونیک

اگرچه آرتروسکوپی از روش های جراحی مورد استفاده جهت تشخیص مشکلات مفاصل و گاهی اوقات درمان آن ها خواهد بود، اما با در نظر گرفتن اینکه، همواره پیشگیری بهتر از درمان است، باید روش هایی مورد استفاده قرار گیرند تا بتوانند مفاصل را تقویت کرده و کاری کنند تا به  آرتروز مبتلا نشویم.

یکی از بهترین روش ها استفاده از مکمل است و در این میان یکی از بهترین مکمل ها جهت تقویت مفاصل و بهبود علائم آرتوروز، مکمل آرتونیک است.

این مکمل با ترکیبات کلاژن، کندروئیتین، متیل سولفونیل متان و هیالورونیک اسید قادر است تا مزایایی چون کاهش درد مفاصل، کاهش التهاب در مفاصل، افزایش دامنه حرکتی آن ها، ساخت غضروف، بهبود علائم آرتروز و تقویت مفاصل را برای مصرف کننده خود فراهم آورد.

سوالات متداول

آیا آرتروسکوپی درد دارد؟

حین عمل آرتروسکوپی، بیهوشی موضعی یا عمومی صورت گرفته و فرد بیمار کوچکترین دردی را احساس نخواهد کرد، در صورتیکه بیهوشی موضعی بوده و پزشک در حال ترمیم مفصل با استفاده از این روش باشد، میزان کمی کشش در مفاصل احساس خواهد شد. افراد با بیهوشی موضعی حین عمل بیدار خواهند بود و تنها فشار یا احساس حرکت در مفاصل را احساس خواهند کرد.

هزینه عمل آرتروسکوپی چقدر است؟

هزینه عمل آرتروسکوپی در نواحی مختلف بدن نظیر زانو، کمر، مچ دست و پا، گردن و … متفاوت است. علاوه بر این موارد نوع بیمارستان، پزشک متخصص، شدت آسیب، سن بیمار و … در هزینه عمل آرتروسکوپی تأثیر خواهند داشت.

نقاهت بعد از آتروسکوپی چقدر است؟

دوره نقاهت بعد از عمل آرتروسکوپی از 1 هفته تا چند ماه متغیر است. نوع مفصلی که تحت عمل جراحی قرار گرفته، شدت آسیب، سن بیمار، توانایی و قدرت بدنی بیمار و … همگی در افزایش یا کاهش این بازه زمانی تأثیر خواهند داشت.