مچ دست یکی از مهم‌ترین مفاصل بدن ما است. بیماری‌هایی چون کیست مچ دست و آرتروز مچ دست باعث درد و محدود شدن دامنه حرکتی مچ می‌شود. آرتروسکوپی مچ دست از روش‌های امن و کم تهاجمی برای درمان این بیماری‌ها است.
در آرتروسکوپی مچ دست جراح برش‌های کوچکی روی مچ دست ایجاد می‌کند تا دوربین و ابزارهای جراحی استریل شده را به داخل مفصل بفرستد. به همین دلیل است که این نوع جراحی کم تهاجمی است و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
آرتروسکوپی مچ دست چیست؟
در آرتروسکوپی مچ دست از یک دوربین کوچک و ابزار جراحی برای ایجاد زخم روی مچ دست، بررسی مشکلات مفصل مچ و درمان آرتروز مچ دست استفاده می‌شود.
دوربینی که در این جراحی استفاده می‌شود، آرتروسکوپ نام دارد.
از مزایای آرتروسکوپی مچ دست، عدم ایجاد برش‌های بزرگ روی بدن است. این اتفاق منجر به درد کمتر و دوره نقاهت کوتاه‌تر می‌شود.
آناتومی مچ دست
مچ دست در محل برخورد دو استخوان ساعد (استخوان بزرگتر در سمت شست) و اولنا (استخوان کوچکتر در سمت انگشت کوچک) قرار دارد.
به جای یک مفصل، مچ دست در واقع از چندین مفصل تشکیل شده است که به مچ اجازه می‌دهند تا آزادانه حرکت کند.
کارپوس از هشت استخوان کوچک تشکیل شده است که به مجموعه این استخوان‌ها، استخوان‌های کارپال گفته می‌شود.
استخوان‌های کارپال به دو گروه چهار استخوانی پیزیفورم، تری‌کوترال، لوتات و اسکافوئید در پایین و هامات، کاپیتات، ذوزنقه‌ای و شبه ذوزنقه‌ای در بالا تقسیم می‌شوند.
● رباط‌های مچ دست
رباط‌ها بافت‌هایی همبند هستند که استخوان‌های مفاصل را سرجایشان نگه می‌دارند.
مچ دست دارای 6 رباط است که در صورت پارگی هر کدام، می‌توان با استفاده از آرتروسکوپی مچ دست، آن‌ها را ترمیم کرد.
● رباط‌های جانبی
وظیفه این رباط‌ها جلوگیری از حرکت جانبی انگشتان است و در دو طرف مفاصل انگشتان و انگشت شست قرار دارند.
● volar
رباطی است که که فالانکس پروگزیمال و فالانکس میانی را از سمت کف دست به مچ متصل می‌کند.
● رباط‌های جانبی رادیال و اولنار
رباط‌هایی هستند که استخوان‌های مفصل مچ را سر جایشان نگه می‌دارند.
● رباط‌های رادیو کارپ ولار و رباط‌های رادیو کارپ پشتی
شبکه پیچیده‌ای از رباط‌ها هستند که به حرکت مچ در جهات مختلف کمک می‌کنند.
● رباط‌های ulnocarpal و radioulnar
این رباط‌ها جزئی از رباط‌های اصلی مچ دست هستند برای حرکت مچ دست به رباط‌های دیگر کمک می‌کنند.
● تاندون‌های مچ دست
تاندون‌ها ماهیچه‌ها را به استخوان متصل می‌کنند و عضلات را قادر می‌سازند تا استخوان‌ها را حرکت دهند.
تاندون‌های سطحی، از سمت کف مچ و دست عبور می‌کنند و به پایه فالانژهای میانی می‌چسبند.
این تاندون‌ها در کنار تاندون‌های پروپاندوس وظیفه خم کردن مچ دست، مفصل اول انگشتان و مفصل میانی انگشتان را بر عهده دارند.
گروهی از تاندون‌ها از سمت کف مچ و دست عبور کرده و به پایه فالانژهای دیستال می‌چسبند. علاوه بر مفصل اول و میانی انگشتان، این تاندون‌ها مفصل سوم انگشتان را هم خم می‌کنند.
تاندون‌های بازکننده انگشتان که به فالانژهای میانی و دیستال متصل می‌شوند و مچ دست، مفاصل مفصل اول انگشتان، مفصل میانی انگشتان و مفصل سوم انگشتان را باز می‌کنند.
تاندون‌های خم کننده، نه عدد تاندون بلند هستند که در ساعد از طریق تونل کارپال مچ دست، به دست می‌رسند.
دو تا از این تاندون‌ها به هر انگشت می روند (یکی به مفصل سوم انگشتان و دیگری به مفصل اول انگشتان) و یکی به انگشت شست می‌رود.
اکستانسور پولیسیس برویس و ابدکتور پولیسیس لانگوس تاندون‌هایی هستند که از ماهیچه‌های بالای ساعد خارج می‌شوند، وظیفه کنترل حرکت انگشت شست را بر عهده دارند.
در صورت آسیب به تاندون‌های مچ، آرتروسکوپی مچ دست یکی از بهترین انتخاب‌ها برای ترمیم تاندون‌ها خواهد بود.
چه کسانی باید آرتروسکوپی مچ دست انجام دهند؟
اگر منیسک، غضروف، تاندون‌ها یا رباط‌های مفصلی آسیب دیده باشد، پزشک ابتدا درمان‌های غیر جراحی مانند آتل بستن، داروهای استروئیدی، تزریق استروئید، فیزیوتراپی و دیگر درمان‌ها را تجویز می‌کند.
در صورتی که هیچ یک از این درمان‌ها تاثیر گذار نباشند، آرتروسکوپی مچ دست انجام می‌شود.
کاربردهای عمل آرتروسکوپی مچ دست
آرتروسکوپی مچ دست از روش‌های جایگزین جراحی است که می‌تواند برای کاربردهای مختلفی به طور همزمان انجام شود.
در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، انجام آرتروسکوپی می‌تواند برای شما مفید باشد.
● درد مچ دست
در برخی از مواقع، بررسی‌های اولیه نمی‌توانند به طور دقیق علت درد مچ دست را تشخیص دهند.
آرتروسکوپی مچ دست به جراح اجازه می‌دهد تا علت درد مچ دست را به طور دقیق تشخیص دهد.
● کیست مچ دست
کیست یک کیسه کوچک پر از مایع است که در مفصل مچ رشد می‌کند. کیست مچ دست به تنهایی ضرری به بدن نمی‌رساند اما با فشار به استخوان‌های مفصل می‌تواند باعث درد شده و دامنه حرکتی را محدود کند.
● پارگی رباط
رباط‌های پل‌های ارتباطی میان استخوان‌ها هستند. رباط‌های مچ دست بخش‌های مختلف مفصل را سرجایشان نگه داشته و اجازه حرکت آزادانه به مچ می‌دهند.
آرتروسکوپی مچ دست را می‌توان برای ترمیم پارگی رباط انجام داد.
● پارگی بافت مثلثی فیبرو غضرفی مچ دست
این ناحیه از مچ دست از غضروف و رباط‌هایی تشکیل شده است که داخل مفصل مچ و در سمت اولنار قرار گرفته‌اند. آسیب به این ناحیه می‌تواند باعث درد در قسمت بیرونی مچ شود.
پس از تایید وجود این عارضه، پزشک می‌تواند با استفاده از آرتروسکوپی مچ دست ان را درمان کند.
● تونل کارپال
سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق می‌افتد که عصب‌های خاصی از استخوان‌ها و بافت‌های خاصی در مچ دست متورم و تحریک می‌شود.
با آرتروسکوپی مچ دست می‌توان ناحیه‌ای را که این عصب از آن عبور می‌کند بزرگتر کرد تا فشار و درد کاهش یابد.
● آرتروز
از آرتروسکوپی مچ دست می‌توان برای برداشتن بافت‌های داخل مفصل مبتلا به آرتروز و ایجاد فضای بیشتر استفاده کرد.
با استفاده از این روش جراحی می‌توان بافت‌های التهابی را از مفصل مچ دست برداشت.
مزایای عمل آرتروسکوپی مچ دست
بزرگ‌ترین مزیت آرتروسکوپی مچ دست، قدم نیاز به بریدن بافت‌های روی مفاصل و دوره نقاهت کوتاه است.
از آنجایی که جراح ابزارهای خود را از طریق برش‌های کوچک به درون مفاصل می‌فرستد، آسیب به بافت‌ها نسبت به روش‌های دیگر مانند جراحی باز بسیار کمتر است.
تنها پس از چند ساعت می‌توانید به خانه برگشته و پس از 4 تا 6 هفته مراقبت از مچ دست و انجام تمرینات، می‌توانید به طور کامل فعالیت‌های معمول خود را از سر بگیرید.
در طول انجام عمل آرتروسکوپی مچ دست چه اتفاقی می‌افتد؟
نوع بیهوشی و بی حسی مورد استفاده قبل از آرتروسکوپی مچ دست به عواملی چون حساسیت بیمار به مواد بیهوشی و پرونده پزشکی بستگی دارد. پزشک می‌تواند به طور کامل بیمار را بیهوش کند.
گزینه دیگر، بی حسی منطقه‌ایی ناحیه بازو و مچ است. برای جلوگیری از هرگونه مشکل، داروی خواب‌آور هم به بیمار تزریق می‌شود.
برای اینکه مچ دست در حین جراحی ثابت بماند، پزشک مچ دست را با استفاده از ابزارهایی ثابت نگه می‌دارد.
در حین انجام عمل آرتروسکوپی مچ دست، جراح اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
آرتروسکوپ را از طریق یک برش کوچک به مچ دست وارد می‌کند. دوربین به یک مانیتور ویدیویی در اتاق عمل متصل است. این به جراح اجازه می دهد تا داخل مچ دست شما را مشاهده کند.
جراح با بررسی دقیق تصاویر بدست آمده، تمام بافت‌ها از جمله غضروف، استخوان‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها را بازرسی می‌کند.
پس از اطمینان از وجود عارضه، جراح بافت‌های آسیب دیده را ترمیم می‌کند. برای انجام این کار، جراح 1 تا 3 برش کوچک دیگر ایجاد می‌کند و ابزارهای دیگر را از طریق این برش‌ها وارد مفصل مچ می‌کند تا عارضه‌هارا برطرف کند.
در پایان جراحی، برش‌ها با بخیه بسته شده و به طور کامل به همراه آتل پانسمان می‌شوند. اکثر جراحان پس از جراحی درمورد عارضه‌ها و روند درمان توضیح می‌دهند.
مراقبت‌های بعد از آرتروسکوپی مچ دست
پس از گذشت یک ساعت یا بیشتر از جراحی، می‌توانید به همراه شخص دیگری به خانه بروید. به تمامی دستورالعمل‌هایی که قبل از مرخصی به شما داده می‌شود به دقت عمل کنید. توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:
برای کمک به کاهش تورم و درد، مچ دست خود را به مدت 2 تا 3 روز بالاتر از قلب خود نگه دارید.
پانسمان‌ها را تمیز و خشک نگه دارید. دستورالعمل‌های جراح را درباره نحوه تعویض پانسمان را با دقت دنبال کنید.
در صورت تجویز پزشک، می‌توانید از مسکن برای کاهش درد استفاده کنید.
ممکن است لازم باشد برای 1 تا 2 هفته یا بیشتر از آتل و گچ استفاده کنید تا مچ دست در هنگام بهبود ثابت بماند.
دوره نقاهت بعد از عمل آرتروسکوپی مچ دست چقدر طول می‌کشد؟
بانداژ بیرونی را می‌توان بعد از 48 ساعت برداشت و فقط پانسمان‌های روی زخم‌ها باید به مدت 12 تا 14 روز روی زخم بماند.
در این مدت بیمار باید دست خود را خشک نگه دارد اما می‌تواند از آن برای فعالیت‌های روزانه استفاده کند.
درمان کامل مچ دست ممکن است 4-6 هفته طول بکشد.
عوارض عمل آرتروسکوپی مچ دست
واکنش های آلرژیک به داروهای بیهوشی، مشکلات تنفسی، خونریزی، لخته شدن خون و عفونت از خطرات احتمالی هر نوع جراحی است.
برای جلوگیری از بروز این خطرات، قبل و بعد از آرتروسکوپی مچ دست، با پزشک خود در ارتباط باشید.
جراحی‌های آرتروسکوپی به طور کلی دارای عوارضی مانند ضعف مچ دست و آسیب به تاندون، رگ خونی یا عصب هستند.
از انجایی که ممکن است این نوع جراحی علائم آرتروز را کاهش ندهد، بهتر است تمامی روش‌های جایگزین را قبل از آرتروسکوپی مچ دست امتحان کنید.
هزینه آرتروسکوپی مچ دست
هزینه آرتروسکوپی مچ دست به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد.
میزان مجهز بودن بیمارستانی که در آن جراحی انجام می‌شود، از عوامل مهم تاثیرگذار بر هزینه جراحی است. بیمارستان‌های خصوصی هزینه بیشتری دریافت می‌کنند. از دیگر عوامل مهم، میزان تجربه جراح است. هر چه تجربه او بیشتر باشد، سریع‌تر و دقیق تر آرتروسکوپی مچ دست را انجام می‌دهد.
در بعضی از مواقع، به دلیل پیچیده بودن مشکل مچ، جراح باید بیشتر روی آن کار کند. برای تعیین هزینه‌ها بهتر است قبل از انجام آن تمامی مراحل تشخیص عارضه را انجام دهید.
هزینه عکسبرداری، مواد بیهوشی و هزینه برای داروهای دوران نقاهت و فیزیوتراپی هم باید به عنوان هزینه انجام جراحی محاسبه شوند.
طی استعلام گرفته شده از چند بیمارستان خصوصی، هزینه آرتروسکوپی مچ دست در سال 1402 بدون احتساب وسایل جانبی مانند پروتز و… حدودا 50.000.000 تومان است. البته همان طور که گفته شد این هزینه تقریبی می باشد و عواملی که در بالا ذکر شد روی این هزینه تاثیر گذار هستند.
عمل جراحی برای مچ دست بهتر است یا آرتروسکوپی مچ دست؟
جراحی آرتروسکوپی مچ دست یک رویکرد جدیدتر برای درمان آرتروز مچ دست و آسیب‌های مفصلی به مچ است. به طور کلی، جراحی آرتروسکوپی مچ دست برای به حداقل رساندن زمان بهبودی طراحی شده است.
برش‌های کوچک و استفاده از ابزارهای کوچک آرتروسکوپی مچ دست را به درمانی کم تهاجمی تبدیل کرده است.
این نوع جراحی دوره نقاهت کوتاهی دارد. بیماران در حالت ایده آل می توانند زودتر به زندگی خود بازگردند. با این حال، درصورتی که مشکل باقی بماند، پزشک می‌تواند جراحی باز انجام دهد.
برخلاف آرتروسکوپی مچ دست، عمل جراحی باز با بیهوشی کامل انجام می‌شود و برای دسترسی به ناحیه آسیب دیده، جراح باید تمامی بافت‌هایی که مفصل را می‌پوشانند را بشکافد.
مراقبت از مفصل در طول دوره نقاهت سخت‌تر است اما دسترسی مستقیم به مفصل باعث می‌شود جراح بتواند با دقت بیشتری کار خود را انجام دهد.
آرتونیک یک مکمل عالی برای آرتروز دست
آرتروسکوپی مچ دست معمولا آخرین مرحله درمان آرتروز است. یکی از عوامل مهم برای کنترل پیشروی آرتروز در مفاصل، رژیم‌غذایی سرشار از مواد غذایی مفید برای مفاصل است.
مکمل‌هایی چون مکمل آرتونیک به گونه ایی ساخته شده‌اند که بر سلامت مفاصل تمرکز کرده و از ابتلا به بیماری‌هایی چون آرتروز جلوگیری می‌کند.
کلاژن موجود در مکمل آرتونیک نقش مهمی در ترمیم زخم‌ها دارد زیرا وظیفه حفظ بافت همبند را در بدن دارد.
وقتی سطوح این ماده در بدن بالا باشد، خطر ابتلا به بیماری‌های دژنراتیو مانند آرتروز کاهش می‌یابد.
کندروئیتین سولفات و متیل سولفونیل متان از دیگر مواد معدنی مهم در مکمل آرتونیک هستند که نقش مهمی در کاهش التهاب مفصل، کاهش درد مفاصل، جلوگیری از پیشرفت آرتروز، افزایش دامنه حرکتی، کمک به ساخت غضروف و از بین بردن علائم آرتروز دارند.
سوالات متداول
آیا آرتروسکوپی مچ دست دردناک است؟
پزشک قبل از انجام آرتروسکوپی مچ دست یا بیمار را به طور کامل بیهوش می‌کند یا از بی‌حسی در نواحی بازو و مچ استفاده می‌کند. درد در دوره نقاهت را می‌توان با استفاده از داروهای مسکن از بین برد.
آیا می‌توانم بعد از آرتروسکوپی مچ دست ورزش کنم؟
ورزش مچ دست پس از انجام آرتروسکوپی می‌تواند به درمان سریع‌تر مچ دست کمک کند. روز بعد از جراحی، می توانید شانه خود را بالا و پایین ببرید تا خشک نشود. در طول روز چندین بار به آرامی آرنج خود را خم کرده و صاف کنید. انگشتان خود را تا جایی که بانداژ اجازه می‌دهد حرکت دهید.
عمل مچ دست چقدر طول می‌کشد؟
عمل آرتروسکوپی مچ دست به طور متوسط بین 30 دقیقه الی 1 ساعت طول می‌کشد.
آیا بعد از آرتروسکوپی مچ دست نیاز به گچ گرفتن دارم؟
بله. پس از آرتروسکوپی مچ دست با آتل بسته می‌شود و پس از مدتی به تشخیص پزشک، آتل با گچ جایگزین می‌شود.
