درد لگن در بارداری

درد لگن در بارداری در میان زنان باردار بسیار رایج است. در دوران بارداری رباط‌های لگن شل می‌شوند که منجر به درد لگن می‌شود. این درد ممکن است به قسمت بالای ران و پرینه نیز نفوذ کند.

در برخی از زنان احتمال ابتلا به درد لگن در بارداری بیشتر است. زنانی که قبل از بارداری درد کمر و لگن دارند، سریع‌تر و با شدت بیشتری این درد را تجربه می‌کنند.

آسیب به ناحیه لگن و کمر هم می‌تواند باعث درد در بارداری شود.

سایر عواملی که باعث درد لگن می‌شوند شامل تعداد دفعاتی که باردار شده‌اید، کارهای سخت بدنی، اضافه وزن، ناراحتی عاطفی، سقط جنین، زایمان زودرس، جدا شدن جفت یا سیگار کشیدن می‌شود.

درد لگن معمولا نیازی به درمان ندارد و پس از زایمان از بین می‌رود.

درد لگن در بارداری نشانه چیست؟

از هر چهار زن باردار یک نفر دچار درد لگن در بارداری می‌شود. این درد شدید است و اغلب در باسن یا کشاله ران احساس می‌شود.

متخصصان بر این باورند که درد لگن که به آن درد کمربند لگنی نیز می‌گویند، ناشی از عوامل مختلفی است که تغییرات طبیعی که بارداری بر بدن می‌گذارد، نقش اصلی را در ایجاد آن ایفا می‌کند.

درد لگن معمولا از 10 هفته بارداری شروع می‌شود. در این هفته جفت در حال رشد، ترشح هورمونی به نام ریلکسین را در بدن مادر افزایش می‌دهد. این هورمون رباط‌های بدن از جمله آن‌هایی که استخوان‌های لگن را در کنار هم نگه می‌دارند را شل می‌کند.

این اتفاق باعث می‌شود که سر کودک در هنگام زایمان راحت‌تر از آن عبور کند. سطوح بالاتر هورمون‌های استروژن و پروژسترون در دوران بارداری نیز ممکن است به شل شدن رباط‌‌ها  کمک کند.

کشیده شدن رباط های شل شده و حرکت استخوان‌ها در مفاصل، می‌تواند به رباط‌ها و استخوان آسیب وارد کند. علاوه بر این استخوان‌ها می‌توانند آزادانه جابجا شوند و بر عضلات مجاور فشار وارد کنند و باعث درد شوند.

افزایش وزن و تغییر مرکز ثقل ناشی از رشد جنین، می‌تواند به درد لگن کمک کند. با بزرگ شدن شکم، لگن به سمت جلو می‌چرخد و انحنای کمر بیشتر می‌شود. این اتفاق می‌تواند فشار زیادی بر عضلات و رباط‌های داخل و اطراف لگن وارد کند.

درد لگن سمت راست در بارداری

رباط‌های گرد به نگه داشتن رحم در جای خود کمک می‌کنند و با بزرگ‌تر شدن رحم در بارداری، این رباط‌ها نرم‌تر و کشیده می‌شوند.

گاهی اوقات رباط‌های گرد تحریک یا خیلی سفت می‌شوند. این اتفاق می‌تواند باعث درد در سمت راست لگن شود. درد لگن در بارداری سمت راست معمولا در سه ماهه دوم با افزایش وزن نوزاد و مایعات آمنیوتیک اتفاق می‌افتد.

لگن درد ناشی از  رباط گرد بیشتر صبح‌ها یا زمانی که سریع حرکت می‌کنید، بروز پیدا می‌کند. در برخی از مواقع حتی سرفه یا عطسه شدید می‌تواند باعث درد رباط گرد شود.

درد لگن سمت چپ در بارداری

درد کمربند لگنی (PGP) که به آن اختلال عملکرد سمفیز پوبیس (SPD) هم گفته می‌شود، در اواخر بارداری باعث درد لگن در بارداری به خصوص در قسمت چپ بدن می‌شود.

درد ممکن است در استخوان شرمگاهی، باسن، سمت چپ پایین کمر، پرینه یا سمت چپ ران‌ها خود را نشان دهد.

درد کمربند لگنی در سمت چپ لگن مشکلی برای جنین ایجاد نمی‌کند و پس از زایمان با برگشتن بدن به حالت عادی، از بین می‌رود.

علت درد لگن در بارداری

همانطور که گفته شد، درد لگن در بارداری بسیار شایع است. برای شروع درمان درد لگن، ابتدا باید دلیل درد را با استفاده از معاینه لگن در بارداری متوجه شد.

نوع درمان، بستگی به دلیل آن دارد. در ادامه، دلایل ایجاد درد لگن در بارداری را مورد بحث قرار می‌دهیم.

● انقباضات براکستون هیکس

درد لگن ناشی از انقباضات براکستون هیکس در سه ماهه سوم بارداری بسیار رایج است.

این انقباضات در هنگام فعالیت بدنی، حرکات نوزاد و کم آبی بدن تشدید شده و رحم را برای زایمان آماده می‌کند.

انقباضات براکستون هیکس در فواصل زمانی مشخص رخ نمی‌دهد و معمولا مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند.

● سقط جنین

یکی از دلایل درد لگن در بارداری، سقط جنین قبل از هفته 20 است. سقط جنین همراه، خونریزی واژن یا لکه های قرمز روشن، گرفتگی شکم، احساس درد در لگن، شکم یا کمر و ترشح مایع آمنیوتیک از واژن است.

در صورت تجربه یک یا چند مورد از این علائم، فورا به پزشک مراجعه کنید.

● زایمان زودرس

زایمانی که قبل از هفته سی و هفتم بارداری اتفاق می‌افتد، زایمان زودرس محسوب می‌شود.

درد در قسمت پایین شکم، کمر درد، خستگی مفرط، ترشحات واژن سنگین‌تر از حد طبیعی، گرفتگی معده، درد لگن در بارداری و اسهال از علائم زایمان زودرس است.

اگر زایمان زودرس به دلیل عفونت باشد، ممکن است مادر دچار تب هم بشود.

زایمان زودرس یک اورژانس پزشکی است که نیاز به توجه فوری دارد. گاهی اوقات می‌توان قبل از زایمان با درمان پزشکی آن را متوقف کرد.

● جدا شدن جفت

جفت در اوایل بارداری تشکیل شده به دیواره رحم می‌چسبد و اکسیژن‌رسانی و تغذیه جنین را بر عهده دارد.

جدا شدن جفت می‌تواند باعث خونریزی واژینال شود که با احساس ناگهانی درد در شکم یا لگن همراه است.

این عارضه ممکن است در هر زمانی بعد از هفته 20 بارداری اتفاق بیفتد. جدا شدن جفت نیاز به درمان فوری دارد.

● حاملگی خارج از رحم

اگر تخمک بارور شده به جای رحم در لوله فالوپ یا قسمت دیگری از دستگاه تناسلی مادر لانه‌گزینی کند، حاملگی خارج از رحم اندکی پس از لقاح رخ می‌دهد.

این نوع بارداری هرگز قابل دوام نیست و ممکن است منجر به پارگی لوله فالوپ و خونریزی داخلی شود.

علائم اولیه این عارضه درد شدید در شکم و لگن و خونریزی واژن است. حاملگی خارج از رحم را با دارو یا جراحی می‌توان درمان کرد.

● پیچیدن تخمدان

پیچیدن تخمدان دور ماهیچه‌ها و رباط‌هایی که آن‌ها را نگه می‌دارند، باعث قطع جریان خون به تخمدان‌ها می‌شود.

این اختلال که پیچ خوردگی آدنکس نامیده می‌شود، می‌تواند باعث درد لگن در بارداری شود.

در دوران بارداری، تخمدان‌ها بزرگ می‌شوند و احتمال پیچ خوردن تخمدان بیشتر می‌شود.

● عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)

در افراد سالم، ادرار در مثانه استریل است و هیچ باکتری یا عامل عفونت دیگری در آن وجود ندارد. مجرای ادرار حاوی باکتری نیست یا به اندازه‌ای کم است که باعث عفونت نمی‌شود.

عوامل مختلفی می‌تواند باعث عفونت در دستگاه ادراری شود. عفونت در هر نقطه از مجرای ادرار، عفونت دستگاه ادراری (UTI) نامیده می‌شود.

عفونت باعث درد در دستگاه ادراری می‌شود و این درد می‌تواند به لگن انتقال پیدا کند.

علت درد لگن در بارداری موقع خواب

درد لگن در بارداری اغلب با رشد جنین و بزرگ شدن رحم رخ می‌دهد. وقتی جنین فضای بیشتری را اشغال می‌کند، فشار بر اندام‌‌ها و استخوان‌ها بیشتر شده و باعث ایجاد درد در لگن می‌شود. این درد به خصوص زمانی که می‌خواهید بخوابید می‌تواند آزاردهنده باشد.

وضعیت بدن حین خوابیدن می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر میزان درد لگن در بارداری داشته باشد.

زمانی که لگن ما به درستی در یک راستا قرار نگیرد، می‌تواند باعث فشار بر عضلات و رباط‌های ناحیه لگن شود. از آنجایی که این رباط‌ها به دلیل ترشح هورمون شل هستند، درد بیشتر می‌شود.

درد لگن در بارداری ماه اول

درد لگن در بارداری در ماه‌های اول در میان زنان باردار شایع است. این درد در ابتدا مانند درد پریود است و بسیاری از زنان متوجه تفاوت آن‌ها نمی‌شوند.

در دوران بارداری، درد لگن ممکن است ناشی از اختلالاتی باشد که مرتبط با بارداری، مشکل در دستگاه تناسلی، مشکلات ادراری و مشکلات گوارشی باشد.

تغییرات طبیعی بارداری در ماه اول، بارداری خارج از رحم و سقط جنین طبیعی، می‌تواند از دلایل مرتبط با لگن درد در ماه اول باشد.

درمان درد لگن در بارداری

تشخیص علت درد لگن در بارداری در اسرع وقت می‌تواند به کاهش درد کمک کرده و از عوارض دیگر جلوگیری کند.

پزشک می‌تواند برای کاهش درد لگن در بارداری، مادر را به به یک فیزیوتراپیست متخصص در مشکلات لگن در بارداری، ارجاع دهد. هدف فیزیوتراپی تسکین یا کاهش درد، بهبود عملکرد عضلات و بهبود وضعیت و ثبات مفصل لگن مادر است.

فیزیوتراپیست می‌تواند تمریناتی برای تقویت عضلات کف لگن، شکم، کمر و لگن یا وسایلی چون عصا یا کمربند را به مادر تجویز کند.

سوالات متداول

درد لگن در بارداری از کی شروع می‌شود؟

درد لگن در بارداری می‌تواند از ماه اول بارداری شروع شود. شروع درد لگن به بیماری‌های زمینه‌ایی و وضعیت بدنی مادر بستگی دارد.

آیا درد لگن در بارداری خطرناک است؟

در صورتی که درد لگن با علائمی چون تب و خونریزی واگن شدید همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ایی از زایمان زودرس یا سقط جنین باشد.