گرفتگی گردن با درد و دشواری در حرکت گردن و چرخاندن آن به پهلوها همراه بوده و اغلب به مرور و طی یک هفته از بین می رود. گرفتگی عضلات گردن مربوط به گروه خاصی نیست و سبک زندگی نامناسب، مکانیزم نامناسب حرکات گردنی و ستون فقرات می تواند به اسپاسم عضلات گردن منجر گردد.
حرکات نامناسب نظیر خوابیدن نامناسب روی گردن، آسیب های ورزشی، چرخاندن مکرر سر، خم نگه داشتن گردن برای مدت طولانی، استرس و اضراب بیش از اندازه، ننوشیدن مایعات کافی از عواملی هستند که اعصاب مهره های سوم و چهارم گردنی یعنی C3 و C4 را تحت تأثیر قرار می دهد.
علاوه بر این موارد فتق دیسک گردن، ضربه شلاقی به گردن، دیسک ژنراتیو، اختلال در مفصل گیجگاهی، تنگی کانال نخاعی، استئوآرتریت، مننژیت و … می توانند از علل زمینه ای و غیر رایج در گرفتگی عضلات گردن به شمار روند.
اگر گرفتگی گردن به دلایل مرسوم باشد، طی یک هفته از بین رفته و خطری جدی ندارد، اما اگر عوامل زمینه ای گرفتگی گردن را پدید آورند، درد مزمن، ناتوانی حرکت و یا فلج از خطراتی است که فرد را تهدید می کند.
اگر گرفتگی عضلات گردن در سمت چپ رخ دهد، علاوه بر تنش و کشیدگی، آرتروز، روماتیسم، آسیب به ستون فقرات، بیماری پاژه و … از عوامل ایجاد کننده خواهند بود.
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، مسکن های معمول مانند استامینوفن و اسپرین، استفاده از آتل گردن، استراحت، یخ درمانی، گرما درمانی، فشرده سازی، ماساژ درمانی و … همگی از عوامل درمانی جهت بر طرف کردن گرفتگی گردن سمت چپ هستند.
التهاب، فشردگی عصب، آرتروز، تورتیکولی و … از دلایل گرفتگی گردن سمت راست هستند. می توان از روش های درمانی گرفتگی عضلات گردن سمت چپ، در سمت راست نیز استفاده کرد.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص گرفتگی گردن و روش های درمان آن تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
گرفتگی گردن چگونه است؟
گرفتگی گردن اغلب با درد و دشواری در حرکت گردن خود را نشان می دهد. گرفتگی عضلات گردن علاوه بر درد در چرخاندن گردن به پهلو، ممکن است با سر درد، درد شانه، درد بازو و … همراه باشد. اغلب گرفتگی عضلات گردن به مرور زمان و طی یک هفته از بین می رود.
اگر عضلات گردن به طور ناگهانی و بدون اختیار سفت شوند، گرفتگی عضلات گردن رخ می دهد.
چه کسانی دچار گرفتگی عضلات گردن می شوند؟
گرفتگی گردن مخصوص گروه خاصی نیست و تمامی افراد در شرایط مختلف می توانند به این گرفتگی دچار شوند.
افرادی که ساعات طولانی مقابل مانیتور کامپیوتر، موبایل و تبلت هستند، با احتمال بیشتری مستعد گرفتگی عضلات گردن خواهند بود. حتی ورزشکارانی که فعالیت بدنی کافی دارند، در صورت فشار بیش از حد به عضلات گردنی دچار گرفتگی گردن خواهند شود.
اغلب سبک زندگی نامناسب افراد و مکانیزم حرکات گردنی و ستون فقرات افراد مختلف به گرفتگی عضلات گردن منجر می شود.
علل گرفتگی عضلات گردن چیست؟
کشیدگی عضلات و یا رگ به رگ شدن بافت نرم از شایع ترین علل گرفتگی گردن است.
آسیب به عضله کتف بالابرنده که توسط اعصاب سوم و چهارم گردنی یعنی C3 و C4 کنترل می شود از دیگر دلایل گرفتگی عضلات گردن است.
عضله کتف بالا برنده اغلب تحت شرایط ذیل دچار آسیب می شود:
- خوابیدن روی گردن در شرایط نامناسب
- آسیب های ورزشی که سر را به پهلو به طور ناگهانی می چرخاند.
- چرخاندن مکرر سر از یک طرف به طرف دیگر
- خم نگه داشتن عضله گردن برای مدت طولانی برای مثال هنگام تلفن طولانی مدت و یا مشاهده طولانی مدت به مانتور
- استرس و اضطراب بیش از اندازه که تنش در گردن را به همراه داشته باشد.
- ننوشیدن مایعات کافی یا کم آبی بدن.
دلایل بالا از علل مرسوم در گرفتگی عضلات گردن هستند، اما از علل زمینه ای و غیر رایج که عضله کتف بالا برنده را تحت تأثیر قرار می دهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
● فتق دیسک گردن
اگر قسمت بیرونی محافظ در ستون فقرات گردنی شکسته شود و قسمت داخلی به بیرون نشت کند، فشردگی و لتهاب در بافت های اطراف ایجاد شده و فتق دیسک رخ می دهد.
● بیماری دیسک ژنراتیو
با از دست رفتن ارتفاع دیسک ها به مرور زمان، بر مفاصل و اعصاب و بافت های نرم نظیر رباط ها و ماهیچه ها فشار بیشتر می شود و این فرایند به سفتی و گرفتگی گردن خواهد انجامید.
● ضربه شلاقی
ضربه شلاقی نوعی آسیب به گردن است که طی آن گردن به جلو کشیده شده و بعد به سمت عقب می چرخد.
اغلب افراد مسن و زنان مستعد این نوع آسیب هستتند. این ضربات در تصادفات اتومبیل مرسوم است.
● اختلال در مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ
برخی شرایط مفاصل، عضلات و رباط های فک را تحت تأثیر قرار می دهند. دندان قروچه، آسیب به فک، آرتریت و ساییدگی روزمره سبب این اختلال می شود.
● تنگی کانال نخاعی
باریک و تنگ شدن کانال نخاعی سبب می گردد که نخاع و اعصاب موجود در کانال تحریک و فشرده شوند. اغلب این عارضه کمر و گردن را تحت تأثیر قرار می دهد.
● استئوآرتریت
شایع ترین نوع آرتریت که منجر به تجزیه غضروف در مفاصل ستون فقرات شده و به آن بیماری مفصل دژنراتیو یا DJD هم می گویند.
التهاب و آسیب در مفاصل سبب تغییرات استخوانی، از بین رفتن غضروف، تحلیل تاندون ها و رباطها و در نتیحجه درد و تورم در نقاط مختلف بدن از جمله گرفتگی گردن می شود.
● مننژیت
مننژیت عفونتی جدی است که در آن بافت اطراف مغز و نخاع ملتهب می شود. مننژها حاوی اعصاب و عروقی هستند که از مغزو نخاع ر برابر آسیب ها محافظت می کنند.
عفونت در مننژها سبب بیماری مننژیت شده که یکی از علائم آن اسپاسم و گرفتگی عضلات گردن است.
خطرات گرفتگی گردن
گرفتگی گردن می تواند به دلایل مرسوم نظیر خوابیدن نامناسب روی گردن، آسیب های ورزشی، چرخاندن مکرر سر، خم نگه داشتن گردن برای مدت طولانی، استرس و اضراب بیش از اندازه، ننوشیدن مایعات کافی باشد، که با استفاده از درمان های خانگی رفع شده و خطراتی به دنبال ندارد.
اما اگر گرفتگی عضلات گردن به دلایل زمینه ای غیر رایجی چون فتق دیسک گردن، ضربه شلاقی به گردن، دیسک ژنراتیو، اختلال در مفصل گیجگاهی، تنگی کانال نخاعی، استئوآرتریت، مننژیت رخ دهد، می تواند خطرناک بوده و مشکلاتی را برای فرد به دنبال داشته باشد.
برای مثال عدم درمان فتق دیسک گردن می تواند خطر فلج دائمی یا درد مزمن طولانی مدت را به دنبال داشته باشد.
تورم، کبودی و درد ناشی از ضربه شلاقی و ناتوانی دائم یا فلج در اثر دیسک ژنراتیو از خطرات گرفتگی گردن به دلایل زمینه ای است.
گرفتگی گردن سمت چپ
گرفتگی گردن سمت چپ اغلب به دلایلی چون کشیدگی عضلات ناشی از خوابیدن نامناسب ایجاد می شود. البته این گرفتگی می تواند نتایج عوارض جدی تری چون آرتریت یا تومور نیز باشد.
از دلایل گرفتگی گردن سمت چپ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کشیدگی یا تنش عضلانی که می تواند به درد یا سفتی در گردن، کاهش انعطاف و کاهش دامنه حرکتی، تورم در گردن، اسپاسم عضلات شانه، بی حسی و گزگز، سر درد و … منجر شود.
از دیگر عوامل گرفتگی عضلات گردن سمت چپ می توان به روماتیسم مفصلی، آرتروز، آسیب ستون فقرات، بیماری پاژه، تومورهای نخاعی و …
التهابی که ناشی از عفونت یا آسیب باشد نیز عاملی بر ایجاد گرفتگی گردن در سمت چپ است.
عصب فشرده یا رادیکولوپاتی گردنی: اگر عصب گردن فشرده شود، و این فشردگی در سمت چپ باشد بی حسی و درد در سمت چپ شانه و گردن احساس می شود.
درمان گرفتگی گردن سمت چپ
استفاده از داروهای ضد التهاب و غیر استروئیدی اولین خط دفاعی برای رفع درد و التهاب ناشی از گرفتگی عضلات گردن هستند.
اگر کشیدگی یا تنش عضلانی عامل گرفتگی گردن باشد می توان از استراحت، یخ درمانی، فشرده سازی، گرما درمانی و … استفاده کرد.
استفاده از مسکن هایی چون استامینوفن یا آسپرین جهت کاهش درد ناشی از ضربه شلاقی گردن نیز مفید است.
ضربه شلاقی، ضربه ای است که در آن سر به شدت به جلو و عقب حرکت م کند و اغلب تصادفات عامل آن خواهند بود.
استفاده از آتل گردن جهت ثابت نگاه داشتن گردن نیز مفید خواهد بود. کشش، ماساژ و انجام تمرینات کششی بر گردن از عواملی هستند که به کاهش درد کمک خواهند کرد.
گرفتگی گردن سمت راست
از مهمترین دلایل گرفتگی گردن سمت راست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- التهاب
- فشرده شدن عصب
- آرتروز
- دژنراسیون دیسک گردن
- پارگی جزیی عضلانی
- تورتیکولی یا پیچ خوردن گردن به یک سمت
- آسیب به شبکه بازویی ناشی از تصادف رانندگی یا آسیب ورزشی
- ضربه شلاقی یا ناگهانی به گردن
بالا رفتن سن، خوابیدن به طور نامناسب، دور نگه داشتن گردن برای مدت زمان طولانی، استرس و اضطراب و … می تواند از دیگر دلایل گرفتگی عضلات گردن باشد.
روش های درمانی که در گرفتگی گردن در ناحیه چپ اعمال شدند، می توانند در سمت راست نیز انجام گردند.
درمان گرفتگی رگ گردن سمت راست
گرفتگی رگ گردن یا اتساع ورید ژوگولار زمانی رخ می دهد که سیاهرگ گذرنده از سمت راست گردن متورم شود. اگر خون به درستی جریان پیدا نکند در ورید برگشت کرده و JVP رخ می دهد.
نارسایی قلبی و فشار خون بالا از عوامل گرفتگی رگ گردن سمت راست هستند.
تغییر سبک زندگی، تغییر رزیم غذایی، کاهش فعالیت قلب و فشار خون با استفاده از برخی داروها، استفاده از آنزیم مبدل آنژیوتانسین و دیورتیک ها به منظور شل کننده های عروق خونی و کم کردن فشار خون و … از روش های درمان گرفتگی گردن سمت راست هستند.
گرفتگی گردن در کودکان
اغلب گرفتگی عضلات گردن کودکان ناشی از کشیده شدن عضلات گردنی است.
تماشای طولانی مدت تلویزیون، موبایل، تبلت و کامپیوتر، انجام فعالیت های بدنی نامناسب، حمل کوله پشتی پر از وسایل مدرسه، خوابیدن در وضعیت نامناسب و … از مهمترین دلایل گرفتگی گردن در کودکان است.
در صورتی که کودکان گرفتگی گردن به همراه تب بالای 37.8 درجه سانتیگراد داشته باشند، می بایست سریعاً به پزشک مراجعه شود.
چه موقع برای گرفتگی گردن به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر گرفتگی عضلات گردن به دلایلی غیر از کشیدگی یا رگ به رگ شدن رخ دهد، علائم دیگری با خود به دنبال خواهد داشت.
اگر درد گردن همراه با علائم و نشانه های زیر باشد، می توان گرفتگی گردن را خطرناک دانسته و به پزشک مراجعه شود.
- تب
- سردرد، به خصوص اگر مدت، شدت و نوع آن با سردردهای قبلی متفاوت باشد.
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی و خواب آلودگی زیاد و وصف ناپذیر
- سردرگمی و نوسانات خلقی
- سریجه و مشکلات در راه رفتن و یا نشستن
- کاهش وزن ناگهانی بدون داشتن رژیم غذایی مشخص
درمان خانگی گرفتگی گردن
به منظور درمان خانگی گرفتگی گردن می توان از روش های زیر استفاده کرد:
- استفاده از گرما درمانی و یخ درمانی، توصیه می گردد بین 2 تا 3 شبانه روز یخ درمانی و پس از آن به گرما درمانی اقدام شود.
- استفاده از مسکن های بدون نیاز به نسخه پزشک برای کاهش التهاب مانند ایبوپروفن و استامینوفن
- پرهیز از انجام کارهای خطرناک، سریع و ناگهانی و استراحت
- ماساژ درمانی از روش های درمانی موثر در رفع گرفتگی عضلات گردن است.
- استفاده از حرکات کششی مناسب با دامنه حرکتی مختلف سبب ایجاد کشش در عضلات گردنی می شود. حتی گاهی اوقات انجام حرکات ورزشی مانند یوگا نیز به رفع گرفتگی عضلات گردن کمک می کند.
آمپول گرفتگی گردن
آمپول متوکاربامول از آمپول های موثر در رفع گرفتگی گردن است. بهره گیری از آمپول متوکاربامول به همراه استراحت، فیزیوتراپی و سایر درمان ها مفیدتر خواهد بود.
این آمپول از طریق شل کردن عضلات از جمله عضلات گردن به درمان کمک می کند.
درمان سریع گرفتگی گردن
درمان سریع گرفتگی گردن با بهره گیری از پدهای گرم کننده و کیسه های یخ امکان پذیر است.
کیسه های یخ التهاب را کاهش داده و گرما سبب شل شدن ماهیچه های سفت شده گردن می شود.
هرکدام از این روش ها را می توان به مدت 20 دقیقه در یک روز مورد استفاده قرار داد و با توجه به شدت گرفتگی عضلات گردن به درمان سریع گرفتگی گردن کمک کرد.
داروی گرفتگی گردن
استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن از داروهایی هستند که با کاهش التهاب سبب درمان گرفتگی گردن می شوند.
علاوه بر داروهای فوق مکمل وگنی ول ایکس مارت نیز به دلیل وجود منیزیم و ویتامین B6 موجود در خود از گرفتگی عضلات پیشگیری کرده و در صورت گرفتگی به رفع گرفتگی عضلات از جمله عضلات گردن کمک می کند.
منیزیم و ویتامین B5 سبب بهبود عملکرد عضلات شده و از این طریق به رفع گرفتگی عضلات گردن کمک می کند.
سوالات متداول
سریع ترین راه برای تسکین گرفتگی گردن چیست؟
گرما درمانی و سرما درمانی و استفاده از پدهای حرارتی و کیسه های یخ در درمان سریع گرفتگی گردن مناسب و موثر است. یخ التهاب عضلات گردن را کاهش و پدهای گرمایی سبب شل شدن ماهیچه های سفت شده گردن می شوند. کافی است هرکدام از این روش ها را بطور مستمر 20 دقیقه در روز مورد استفاده قرار دهید.
آیا استرس و اضطراب می تواند باعث گرفتگی عضلات گردن شود؟
بله، در زمان استرس و اضطراب عضلات گردن کشش را در خود نگه داشته و می تواند به گرفتگی گردن منجر شود. استرس و اضطراب بیشتر سبب انقباض بیشتر شده و این خود به درد و ناراحتی بیشتر خواهد انجامید.
چه مدت طول می کشد تا گرفتگی گردن بهبود یابد؟
اغلب گرفتگی گردن نباید بیش از دو هفته به طوی بیانجامد. استفاده از کمپرس گرم و سرد، کشش، استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، ورزش، استراحت و خواب کافی به بهبود هرچه سریع تر گرفتگی گردن کمک می کند.
کمبود چه ویتامینی باعث گرفتگی گردن می شود؟
کمبود ویتامین دی از جمله ویتامین هایی است که به بدتر شدن درد گردن، کمر و اسپاسم عضلانی و گرفتگی گردن منجر می شود.
