گرفتگی عضلات پا در بارداری در حد خفیف و به صورت گاه به گاه متداول است و از هر سه مادر باردار حداقل یک نفر به ویژه در سه ماهه دوم و سوم بارداری و به خصوص در زمان شب و هنگام استراحت دچار این عارضه می شوند.
اغلب گرفتگی عضلات پا در بارداری به دلایلی چون افزایش وزن، کم آبی بدن، گردش حون کندتر، کمبود برخی مواد معدنی و ویتامین ها مانند کلسیم و منیزیم و … رخ می دهد.
این عارضه در این دوران طبیعی است، اما اگر به مرور زمان شدت و تعداد دفعات تکرار آن بیشتر شده و نشانه هایی چون گرفتگی، گرما و تورم با آن همراه باشد لازم است تا به پزشک مراجعه شود.
انجام حرکات کششی، اجرای فعالیت های ورزشی منظم، هیدراته نگه داشتن بدن از طریق نوشیدن فراوان مایعات، جذب میزان مورد نیاز کلسیم، منیزیم و پتاسیم در این دوران، ماساژ، دوش آب گرم، یخ درمانی، استفاده از کفش مناسب و استاندارد، خوابیدن به پهلوی چپ و … همگی می توانند در پیشگیری و درمان عارضه گرفتگی عضلات پا در بارداری موثر باشند.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص علل عارضه گرفتگی عضلات پا در دوران این دوران و روش های پیشگیری و درمان آن، تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
علت گرفتگی عضلات پا در بارداری
علت گرفتگی عضلات پا در بارداری به طور دقیق مشخص نیست، اما از مهمترین عللی که سبب بروز این عارضه می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش وزن
- فشار زیاد بر اعصاب و رگ های خونی مادر به دلیل فشار کودک در حال رشد می تواند از علل گرفتگی عضلات پا در بارداری محسوب شود.
- کم آبی بدن، سطح پایین الکترولیت ها و خستگی ناشی از فعالیت بدنی زیاد می توانند سبب گرفتگی عضلات پا در بارداری شوند.
- شدت جریان خون ضعیف که خون رسانی به عضلات را تضعیف می کند. حجم خون در بارداری تقریباً دو برابر می شود و این فرایند گردش خون را کندتر کرده و به تورم و گرفتگی منجر می شود.
- کمبود برخی از ویتامین ها و مواد معدنی چون کلسیم و منیزیم
- ادم یا تجمع مایع در پاها که به دلیل فشار رحم در حال رشد است.
- افزایش سطح هورمون پروژسترون در بدن می تواند عاملی بر گرفتگی عضلات پا در این دوران باشد.
گرفتگی عضلات پا در اوایل بارداری
احتمال گرفتگی عضلات پا در سه ماهه دوم و سوم بارداری و در مان شب و هنگام استراحت بیشتر است، زیرا در سه ماهه دوم و سوم وزن مادر بالاتر رفته و حجم خون بیشتر شده و شدت جریان خون کاهش می یابد.
برخی از زنان باردار این عارضه را در اوایل بارداری نیز تجربه می کنند. تغییرات هورمونی، تغییر در رژیم غذایی، تغییر متابولیسم بدن و … همگی می توانند از دلایل این عارضه در اوایل بارداری محسوب شوند.
اغلب گرفتگی عضلات پا در اوایل بارداری خفیف بوده و در بازه زمانی کوتاهی برطرف می شود.
آیا گرفتگی عضلات پا در بارداری خطرناک است؟
گرفتگی عضلات پا در بارداری کاملا طبیعی است اما اگر با رعایت نکات لازم گرفتگی عضلات پا در این دوران رفع نشود، لازم است تا به پزشک مراجعه شود.
به خصوص اگر گرفتگی با قرمز شدن، گرما یا تورم همراه باشد که همگی می توانند نشانه ای از لخته شدن خون باشند و لزوما برای اطمینان بیشتر می بایست به پزشک مراجعه شود.
درمان گرفتگی عضلات پا در بارداری
به منظور درمان گرفتگی عضلات پا در بارداری توصیه می گردد تا زنان باردار از توصیه های زیر استفاده نمایند:
به منظور درمان گرفتگی عضلات پا در بارداری لازم است تا زنان در این دوران فعال باقی بمانند و فعالیت های ورزشی منظم و تمرینات کششی انجام دهند.
در زمان اسپاسم لازم است تا کشش در محل اسپاسم انجام شود و بعد از آن استراحت انجام گیرد.
ماساژ مناسب، حمام گرم و استفاده از یخ در محل گرفتگی می توانند درمان کننده باشند. استفاده از حمام گرم پیش از خواب شبانه درمان کننده خواهد بود.
توصیه می گردد از مکمل های منیزیم، کلسیم و پتاسیم در این دوران استفاده شده و یا با مصرف مواد غذایی مناسب این مواد و املاح معدنی تامین گردد.
محصولات لبنی، اسفناج، کلم بروکلی، پرتقال، انجیر، گردو، بادام و … مواد غذایی مملو از کلسیم هستند.
مواد غذایی نظیر ماهی، ماست و حبوبات سرشار از منیزیم هستند و محصولاتی مانند موز، پرتقال، زردآلو، کشمش، خرما و … منابعی غنی از پتاسیم به شمار می روند.
پیشگیری از گرفتگی عضلات پا در بارداری
گرفتگی عضلات پا در بارداری اغلب در زمان شب و در سه ماهه دوم و سوم بارداری رخ می دهد.
به منظور پیشگیری از گرفتگی عضلات پا در این دوران می توان از روش های زیر استفاده کرد:
کشش عضلات ساق پا، حرکات کششی پیش از خواب می تواند به بانوان برای جلوگیری از گرفتگی عضلات پا در هنگام شب کمک کند.
به اندازه طول یک بازو، به فاصله از دیوار بایستید. دستان خود را روی دیوار قرار دهید. پای راست خود را پشت پای چپ قرار دهید، در طول حرکت لازم است تا زانوی راست صاف بوده و پاشنه پا بر روز زمین باشد.به آرامی پای چپ را به آرامی خم کنید و حدود 30 ثانیه در این حالت کشش بمانید. پاها را عوض کرده و حرکت را مجددا تکرار کنید.
فعال ماندن و انجام فعالیت بدنی منظم به جلوگیری از گرفتگی عضلات در این دوران کمک می کند. توصیه می گردد تا پیش از شروع ورزش و فعالیت های ورزشی منظم، در خصوص نوع و شدت فعالیت ورزشی یا پزشک خود مشورت نمایید.
نوشیدن فراوان مایعات و هیدراته نگه داشتن ماهیچه ها از گرفتگی عضلات جلوگیری می کند. افراد می توانند از رنگ ادرار خود به سطح آب در بدن خود پی ببرند. اگر بدن آب کافی داشته باشد، ادرار شفاف و یا زرد روشن است و گر بدن کم آب باشد، رنگ ادرار زرد تیره خواهد بود.
کمبود کلسیم بدن یکی از دلایل گرفتگی عضلات پا در بارداری است. زنان باردار یا زنانی که قصد بارداری دارند بهتر است روزانه 1000 میلی گرم کلسیم دریافت نمایند.
منیزیم از دیگر مواد معدنی است که کمبود آن منجر به گرفتگی عضلات پا در بارداری می شود. زنان باردار به منظور تامین منیزیم مورد نیاز خود علاوه بر استفاده از مکمل منیزیم می توانند از مواد غذایی چون غلات کامل، لوبیا، میوه های خشک، آجیل و … استفاده نمایند.
قرص گرفتگی عضلات پا در بارداری
یکی از روش های مقابله با گرفتگی عضلات پا در بارداری استفاده از مکمل های مناسب برای این دوران است. یکی از بهترین و کم خطرترین مکمل ها در این حوزه، مگنی ول است.
مگنی ول ترکیبی از منیزیم و ویتامین B6 است. منیزیم از مواد معدنی مهمی است که در عملکرد بهینه عضلات و تولید انرزی تاثیرگذار است و ویتامین B6 از ویتامین های ضروری است که از خستگی و دردهای عضلانی جلوگیری می کند.
مگنی ول با بهبود عملکرد عضلات پا از گرفتگی آنها در بارداری جلوگیری می کند.
سوالات متداول
گرفتگی عضلات پا در بارداری نشانه چیست؟
گرفتگی عضلات پا در بارداری می تواند نشانه ای از افزایش وزن، فشار بر اعصاب و رگ های خونی، کم آبی بدن، جریان خون ضعیف، کمبود منیزیم و کلسیم، تجمع آب در پاها و … باشد.
آیا گرفتن عضلات پا در بارداری طبیعی است؟
اغلب به دلیل شرایط زن باردار گرفتگی عضلات پا در بارداری به دلیل افزایش حجم خون و کاهش گردش آن در بدن طبیعی است، اما اگر میزان گرفتگی و تعداد دفعات آن تشدید شود و گرفتگی با علائمی چون قرمز شدن، گرما و تورم همراه باشد، لزوماً می بایست به پزشک معالج مراجعه شود.
گرفتگی عضلات پا در بارداری از چه هفته ای شروع می شود؟
اغلب از سه ماهه دوم و از هفته 12 به بعد گرفتگی عضلات پا بیشتر شده و با پیشرفت بارداری، بزرگتر شدن شکم، افزایش وزن و افزایش حجم خون در بدن این گرفتگی ها بیشتر می شود.
