فیبرومیالژیا بیماری مزمن و طولانی مدت است که همچنان درمان قطعی برای آن شناسایی نشده است.
در پی این بیماری که با علائمی چون درد اسکلتی عضلانی، خستگی مفرط، سر درد، مشکلات گوارشی، اختلالات خواب، مشکل در تمرکز و … همراه است، به واسطه تمایلات ژنتیکی که با مواردی چون عفونت، ضربه یا استرس تشدید می شود، مغز آستانه درد را کاهش داده و بدن در برابر آسیب های جزیی واکنش های زیادی نشان می دهد.
این بیماری در زنان بیشتر از مردان شایع است. درمان شناخته شده ای برای فیبرومیالژیا شناسایی نشده است، اما اغلب از داروهای مسکن و یا داروهایی چون پریگابالین، گاباپنتین، دولوکستین و میلناسیپران جهت کاهش دردهای ناشی از این بیماری استفاده می کنند.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص اختلال فیبرومیالژیا تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
فیبرومیالژیا چیست؟
فیبرومیالژیا اختلالی است که با درد گسترده اسکلتی عضلانی همراه است. اغلب این اختلال با خستگی، خواب و مشکلات خلقی همراه است.
فیبرومیالژیا اختلالی است که سیگنال های دردناک و غیر دردناک مغزو نخاع را دریافت کرده و سیگنال های دردناک را تقویت می کند.
این بیماری که به آن سندرم فیبرومیالژیا یا FMS هم می گویند بیماری طولانی مدت است که سبب درد در سراسر بدن می شود. این اختلال سبب عارضه ای می گردد که از آن به عنوان منطقه درد یاد می شود.
چه کسانی به فیبرومیالژیا مبتلا می شوند؟
هر شخصی ممکن است به فیبرومیالژیا مبتلا شود، حتی این اختلال می تواند در کودکان نیز رخ دهد.
احتمال ایجاد این بیماری در زنان میانسال یالای 40 سال بیشتر است.
علائم فیبرومیالژیا
علائم فیبرومیالژیا با بسیاری از بیماری ها یکسان است و هیچ آزمایشی قطعی برای تأیید آن وجود ندارد.
از علائم فیبرومیالژیا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد اسکلتی عضلانی (درد در عضلات و استخوان ها)
- احساس خستگی در سراسر بدن
- درد در صورت و فک یا اختلالات مفصل پیجگاهی فکی
- مشکلات گوارشی نظیر اسهال و یا یبوست
- مشکل در کنترل مثانه
- احساس خواب آلودگی و اختلالات شناختی
- اختلالات خواب
- سندرم پاهای بی قرار و اپنه خواب
- خواب غیر ترمیمی یا خوب هایی طولانی مدت
- سر درد
- مشکل در تمرکز و جمع کردن حواس
- خشک شدن چشم
- احساس خارش و کهیر
- احساس دردی مبهم زیر شکم
- مشکلات در مثانه
- احساس افسردگی و اضطراب
- عدم توانایی در تمرکز و توجه بر کارهای ذهنی
- سندرم روده تحریک پذیر
- سندرم مثانه دردناک
علل فیبرومیالژیا
علل ایجاد فیبرومیالژیا چندان مشخص نیست. اما برخی عللی که محققان تا به این لحظه در خصوص علل ایجاد این اختلال دریافت کرده اند شامل موارد ذیل است:
- اغلب محققان آن را ناشی از تمایلی ژنتیکی می دانند که با استفاده از عواملی مانند عفونت، ضربه یا استرس تشدید می شود. در اختلال فیبرومیالژیا مغز آستانه درد را کاهش می دهد و به مرور زمان احساساتی که پیشتر دردناک نبودند، به مرور زمان دردناک می شوند.
- در این اختلال ممکن است مغز سیگنال های درد معمولی را اشتباه تفسیر کرده و در مقابل آن بیش از اندازه واکنش نشان دهند. بیمارانی که به این اختلال دچار می شوند در مقابل دردهای غیر ضروری و معمول به طور اغراق آمیزی واکنش نشان می دهند.
- واکنش های نابجا و خارج از تعادل به دلیل عدم تعادل شیمیایی در مغز و در قسمت گانگلیون مغز است که مجموعه ای از نورون ها در ستون فقرات را مدیریت می کند.
فیبرومیالژیا چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر به مدت 3 ماه در 4 یا 5 منطقه از مناطق خاص درد گسترده ای داشته باشید و این درد به دو طرف بدن تسری داده شود و افراد آن را در بالا و یا پایین کمر احساس کنند، پس از معاینه بالینی کامل توسط پزشک متخصص تشخیص داده می شود.
پزشکان از اسکن و ازمایش های مختلف برای تشخیص این عارضه کمک می گیرند. یکی از روش های تشخیصی آزمایش خون است.
در معاینات بالینی اغلب پزشکان 18 ناحیه خاص در بدن را ارزیابی می کنند و اگر حداقل 11 مورد از 18 مورد از نقاط مورد ارزیابی همراه با درد اضافی واکنش نشان دهند، فیبرومیالژیا تشخیص داده می شود.
ممکن است متخصص به منظور تعیین علل خستگی از آزمایش خون برای پی بردن به مشکلات کم خونی و یا مشکلات غده تیروئید استفاده کند.
فیبرومیالژیا در مردان
احتمال بروز اختلال فیبرومیالژیا در مردان کمتر از زنان است و اغلب آن را مشکلی زنانه قلمداد می کنند.
مردان مبتلا به این اختلال درد شدید را تجربه می کنند و این تجربه بر کیفیت زندگی، شغلی و روابط آن ها تأثیرگذرار خواهد بود.
فیبرومیالژیا در زنان
اغلب اختلال فیبرومیالژیا در زنان رخ می دهد. این اختلال اغلب در بزرگسالان رخ می دهد، اما در کودکان نیز مشاهده شده است.
اختلال فیبرومیالژیا در زنان تقریباً دو برابر مردان است، حتی علائم این اختلال در زنان نیز شدیدتر از مردان است.
علائمی چون خستگی صبحگاهی، سندرم روده تحریک پذیر، درد و …، در زنان دارای این اختلال بیشتر است.
زنان مبتلا به این اختلال که دچار یائسگی می شوند، سخت تر به این بیماری دچارخواهند شد.
درمان فیبرومیالژیا
امروزه هیچ درمان قطعی و شناخته شده و ثابتی برای فیبرومیالژیا وجود ندارد اما می توان از طریق داروها، درمان ها و تغییرات سبک زندگی می توان تا حدود علائم ناشی از آن را مدیریت کرد.
برخی از داروهای این بیماری که درد را تسکین داده و به خواب بهتر بیمار کمک می کنند می توان به مسکن ها، داروهای ضد تشنج و ضد افسردگی اشاره کرد.
از مسکن های مورد استفاده می توان به استامینوفن، آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و … اشاره کرد.
بسیاری از این داروها علاوه بر کاهش سطح درد التهاب را نیز کاهش می دهند. اگرچه التهاب از علائم فیبرومیالژیا نیست اما افرادی که بیماری های دیگری نظیر آرتریت روماتوئید دارند ممکن است آن را تجربه کنند.
داروی ضد تشنج Pregabalin اولین داروی ضد تشنجی است که سازمان غذا و داروی آمریکا آن را تأیید کرده است.
گاباپنتین نیز دارویی جهت درمان صرع است که از آن برای مقابله با بیماری فیبرومیالژیا استفاده می کنند. حتی داروهای ضد افسردگی مانند دولوکستین و میلناسیپران جهت رفع درد و خستگی ناشی از این اختلال استفاده می شوند.
آخرین درمان فیبرومیالژیا در آمریکا
داروی پرگابالین Pregabalin داروی ضدتشنجی است که سازمان غذا و داروی آمریکا آن را به عنوان اولین داروی مقابله با فیبرومیالژیا تأیید کرده است.
قرص برای درمان فیبرومیالژیا
به منظور کاهش درد اختلال فیبرومیالژیا می توان از مسکن های خوراکی و بدون نسخه ای نظیر استامینوفن، آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و … استفاده کرد.
داروی ضد تشنج پرگابالین نیز قرص دیگری برای درمان این اختلال است که دارویی ضد تشنج است.
گاباپنتین قرص دیگری است که اگرچه جهت درمان صرع استفاده می شود اما جهت مقابله با این بیماری نیز کاربرد دارد.
دولوکستین و میلناسیپران دو قرص دیگری هستند که برای رفع خستگی ناشی از اختلال فیبرومیالژیا مورد استفاده قرار می گیرد.
برای بیماری فیبرومیالژیا چه بخوریم؟
بیماران مبتلا به اختلال فیبرومیالژیا ادعا می کنند که پیروی از برنامه غذایی خاص و پرهیز از مصرف برخی از غذاها سبب می گردند تا احساس بهتری داشته باشند.
از راهکارهایی که توصیه می گردد با گنجاندن آن ها در رژیم غذایی تا حدی به کاهش علائم فیبرومیالژیا کمک کرد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف همزمان میوه ها و سبزیجات در کنار غلات کامل، لبنیات های کم چرب و پروتئین های بدون چربی
- مصرف مقدار زیادی آب
- کاهش میزان مصرف شکر یا حذف آن
- حدف مصرف مواد غذایی چون چیبس، کلوچی، بستنی و نوشیدنی های شیرین
- استفاده از گندم، محصولات لبنی، لوبیا، سیر و پیاز
مصرف مکمل مگنی ول برای تسکین درد فیبرومیالژیا
یکی از روش هایی که به کم شدن علائم اختلال فیبرومیالژیا کمک می کند، رژیم غذایی مناسب است. علاوه بر استفاده از مواد غذایی مناسب و مقوی حاوی انواع میوه ها، سبزیجات و پروتئین ها، توصیه می گردد تا از مکمل ها و محصولات غذایی جهت تسکین درد ناشی از این اختلال نیز استفاده شود.
یکی از بهترین مکمل ها در این زمینه، مکمل مگنی ول ایکس مارت است. مهمترین ماده معدنی موجود در مگنی ول منیزیم است.
منیزیم ماده معدنی است که به جلوگیری از کاهش خستگی که یکی از علائم فیبرومیالژیا است، کمک می کند.
منیزیم سبب بهبود عملکرد عضلات می شود و با علائم این بیماری که درد اسکلتی و عضلانی است، مقابله می کند. همچنین برای مقابله با اختلالات خواب ناشی از این عارضه نیز موثر است.
سردرد و میگرن شدید نیز از دیگر علائم فیبرومیالژیا است که منیزیم موجود در مگنی ول ایکس مارت جهت کاهش شدت میگرن و سردرد مفد و موثر است.
سوالات متداول
آیا من فیبرومیالژیا دارم؟
مشکلات در انجام فرایندهای زهنی، خستگی مفرط، دردهای اسکلتی و عضلانی، حساسیت بالا در مقابل دردهای کوچک و … همگی از نشانه هایی هستند که می توانند هشداری برای ابتلا به بیماری فیبرومیالژیا محسوب گردند.
عوارض فیبرومیالژیا چیست؟
از جمله عوارض بیماری فیبرومیالژیا می توان به درد اسکلتی عضلانی، احساس دائم خستگی، مشکلات گوارشی، مشکل در کنترل مثانه، اختلالات خواب، سر درد، سندرم پای بی قرار، مشکل در تمرکز و … اشاره کرد.
آیا فیبرومیالژیا دائمی است یا قابل درمان است؟
این بیماری دائمی است و تا کنون درمان قطعی برای آن شناسایی نشده است و اغلب از داروهایی به عنوان مسکن جهت کاهش درد و علائم آن استفاده می کنند.
چهار مرحله فیبرومیالژیا چیست؟
فیبرومیالژیا بیماری پویا است و علائم را به ترتیب خاصی نمی توان تشخیص داد. گام های این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به منظور درمان این اختلال از درمان های غیر دارویی، درمان های روان شناختی، درمان دارویی و در نهایت استفاده از کار درمانگر جهت درمان این عارضه استفاده می شود.
