اسهال در بارداری

تغییرات هورمونی ناشی از حامله شدن باعث اسهال در بارداری و دیگر مشکلات گوارشی می‌شود. هیدراته ماندن و خوردن یک رژیم‌غذایی ملایم می‌تواند به رفع اسهال کمک کند. در صورتی که این روش‌ها جواب ندهد، فرد باید به متخصص گوارش مراجعه کند.

اسهال مداوم می‌تواند منجر به کم آبی و سوء تغذیه شده و در صورت ادامه پیدا کردن، می‌تواند به زن باردار و جنین آسیب برساند.

زنان باردار مبتلا به اسهال شدید یا طولانی مدت باید فورا به پزشک مراجعه کنند. عفونت روده یا اختلال زمینه‌ای روده سایر علل احتمالی ابتلا به اسهال در دوران بارداری هستند.

اسهال در بارداری نشانه چیست؟

اسهال یک بیماری بسیار شایع است که می‌تواند هر فردی از جمله زنان باردار را درگیر کند.  اسهال در بارداری ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی یا فیزیکی باشد.

به طور کلی، اسهال  نشانه چیز خاصی در بارداری نیست. فقط در صورتی که اسهال برای روزهای طولانی ادامه پیدا کند، مراجعه به پزشک ضروری است.

علت اسهال در بارداری

بسیاری از زنان باردار به دلایل مختلفی چون تغییرات هورمونی، مصرف داروهای مختلف، عفونت روده و دیگر مشکلات گوارشی، دچار اسهال در بارداری شوند.

تشخیص علت اسهال می‌تواند به انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند.

● تغییرات هورمونی

یکی از تغییراتی که می‌تواند باعث اسهال در بارداری شود، افزایش سطح پروستاگلاندین است. پروستاگلاندین‌ها، مانند اکسیتوسین، به تحریک انقباضات در رحم کمک می‌کند.

این هورمون روده را تحریک کرده و باعث اسهال می‌شود. در زنانی که باردار نیستند، سطح هورمون پروستاگلاندین می‌تواند در دوران قاعدگی افزایش پیدا کند.

● مصرف برخی از داروها

یکی از عوارض مصرف روستاگلاندین‌های مصنوعی که در داروهایی مانند میزوپروستول وجود دارند، اسهال است. پزشکان میزوپروستول را در روزهای آخر برای القای بارداری استفاده می‌کنند.

این دارو باعث جذب بیشتر آب و الکترولیت از معده می‌شود و این اتفاق منجر به اسهال در بارداری می‌شود.

● اسهال عفونی

عفونت روده یکی از علل شایع اسهال در بارداری است. علاوه بر اسهال، افراد مبتلا به عفونت روده ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنند:

• مدفوع خونی
• حالت تهوع و استفراغ
• تب و لرز
• سرگیجه یا سبکی سر

اسهال عفونی می‌تواند ناشی از باکتری‌هایی مانند اشریشیا کلی یا هر یک از جنس‌های کمپیلوباکتر، سالمونلا یا شیگلا، ویروس‌ها، از جمله نورو ویروس و روتاویروس و انگل‌هایی مانند ژیاردیا لامبلیا و کریپتوسپوریدیوم انتریت باشد.

● اختلالات روده

اسهال مزمن می‌تواند نشانه‌ایی از اختلالات روده از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک و رشد بیش از حد باکتری‌های روده کوچک باشد.

ابتلا به هر یک از این بیماری‌ها می‌تواند علائمی چون درد و گرفتگی شکم، نفخ، کاهش وزن، خستگی، حالت تهوع و استفراغ، مشکلات پوستی و مفصلی و کم خونی را ایجاد کند.

در صورت بروز هر یک از این علائم در کنار اسهال در بارداری، باید فورا به پزشک مراجعه شود.

● دلایل دیگر ابتلا به اسهال در بارداری

از دلایل دیگر ابتلا به اسهال در بارداری می‌توان به آلرژی به مواد غذایی، تغییر در رژیم غذایی، اضطراب، مصرف برخی از داروها با خاصیت ملین و مصرف غذاهایی که حاوی الکل قند مانند سوربیتول، زایلیتول و مانیتول اشاره کرد.

اسهال در بارداری ماه اول

مادر ممکن است در ماه اول بارداری دچار اسهال شود اما از آنجایی که هنوز جنین تشکیل نشده است، تشخیص اسهال به عنوان نشانه‌ایی از بارداری سخت است.

اسهال در دوران بارداری به خصوص در سه ماهه اول شایع است و تغییرات هورمونی مهم‌ترین دلیل آن است.

در صورتی که اسهال در ماه اول بارداری با تب، کم آبی، مدفوع خونی و استفراغ مکرر همراه باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

برای درمان اسهال در ماه اول بارداری، آب زیاد بنوشید و نوشیدنی‌های حاوی قند بالا را از رژیم غذایی حذف کنید.

اسهال در اوایل بارداری و جنسیت

جنسیت جنین بر اساس کروموزوم‌های درون DNA تعیین می‌شود. همانطور که گفته شد، اسهال در بارداری ناشی از تغییر در سطح هورمون‌های بدن است.

اسهال در بارداری تاثیری بر ژن‌های مادر و جنین نمی‌گذارد و نمی‌توان جنسیت جنین را بر اساس اسهال مادر در بارداری تعیین کرد.

اسهال در بارداری ماه هفتم

احتمال ابتلا به اسهال با نزدیک شدن به زمان زایمان افزایش پیدا می‌کند. باید به این نکته توجه داشته باشید که اسهال در ماه هفتم بارداری به طور قطع به معنای رسیدن موعد زایمان نیست.

در صورتی که اسهال بیشتر از چند روز طول کشید، با علائم دیگری مانند درد معده، تب و خون همراه بود و به هیچ نوع درمانی پاسخ نداد، پزشک آزمایش‌های بیشتری را برای تعیین دلیل اسهال تجویز می‌کند.

اسهال در بارداری ماه هشتم

برای برخی از زنان، اسهال در بارداری ماه هشتم نشانه‌ایی از آمادگی بدن برای زایمان است اما به معنای رسیدن زمان زایمان نیست. زنان باردار در هر ماهی از بارداری می‌توانند دچار اسهال شوند.

اگر اسهال دارید و همچنین احساس می‌کنید کودکتان کمتر یا شدیدتر از حد معمول حرکت می‌کند، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.

علاوه بر این در صورت داشتن علائم زایمان زودرس مانند انقباضات منظم یا مکرر، ترشح بیشتر واژن یا ترشحات آبکی یا خونی، گرفتگی، فشار یا درد در لگن یا پایین معده که مداوم یا بدتر می‌شود، باید فورا به بیمارستان مراجعه کنید.

ابتلا به اسهال در دوران بارداری نگرانی ندارد و هر بیماری خفیف می‌تواند باعث اسهال در بارداری شود.

آیا اسهال در بارداری خطرناک است؟

اسهال یک بیماری شایع است که می‌تواند هر فردی از جمله زنان باردار را درگیر کند. تغییرات هورمونی، عفونت‌های روده و بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند باعث اسهال در بارداری شود.

اسهال می‌تواند تاثیرات زیر را بر بدن زنان باردار بگذارد:

● کم آبی بدن

اسهال باعث کم آبی بدن می‌شود. کم آبی در دوران بارداری نگران‌کننده است و می‌تواند برای مادر و جنین مشکلاتی چون یبوست شدید ایجاد کند.

برای رفع کم آبی، به میزان کافی آب و میوه بخورید. سبزیجات هم به خاطر فیبری که دارد، باعث تامین آب از دست رفته بدن می‌شود.

● عدم تعادل الکترولیت

اسهال مداوم می‌تواند منجر به عدم تعادل در الکترولیت‌های ضروری بدن شود.

برای کمک به حفظ تعادل الکترولیت‌های می‌توانید از مکمل‌های حاوی کلسیم، منزیم، پتاسیم و فسفات استفاده کنید.

● زایمان زودرس

در برخی از مواقع، ابتلا به اسهال در بارداری و به خصوص در سه ماهه سوم، باعث انقباضات شده و احتمال زایمان زودرس را افزایش می‌دهد.

اگر اسهال بیش از 48 ساعت ادامه پیدا کرد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. برای رفع اسهال در بارداری تنها از داروهایی که پزشک متخصص تجویز کرده است استفاده کنید.

درمان اسهال در بارداری

همانطور که گفته شد، اسهال در بارداری بسیار عادی است و معمولا بعد از چند روز خود به خود از بین می‌رود. با این حال، کارهای زیر می‌تواند اسهال را سریع‌تر درمان کند.

● به اندازه کافی آب بخورید

مقدار زیادی آب بنوشید و محلول‌های آبرسانی خوراکی را برای جایگزینی الکترولیت‌های از دست رفته استفاده کنید.

● تغییر رژیم غذایی

یک رژیم غذایی ملایم را انتخاب کنید تا به سیستم گوارش فشاری وارد نشود.

● اجتناب از مصرف لبنیات

گاهی اوقات، اسهال می‌تواند باعث عدم جذب لاکتوز در معده شود. تا زمانی که اسهال دارید، از مصرف لبنیات خودداری کنید.

● داروهای بدون نسخه

برخی از داروهای ضد اسهال در دوران بارداری بی خطر هستند و مصرف آن‌ها می‌تواند اسهال در بارداری را درمان کند.

● پروبیوتیک‌ها

این داروها می‌توانند به تعادل فلور روده کمک کنند. برای اجتناب از هرگونه مشکل احتمالی، از مصرف دارو بدون مشورت پزشک خودداری کنید.

برای اسهال در بارداری چه بخوریم؟

در زمان اسهال در بارداری، غذاهای ساده باید بخورید. تا زمان رفع اسهال، از ادویه زیاد و مواد اولیه متنوع نباید استفاده کنید.

مواد غذایی زیر به سلامت روده کمک کرده و باعث رفع اسهال می‌شوند.

● موز

نشاسته موجود در موز می‌تواند به جذب آب در روده بزرگ کمک کند. موز سرشار از پتاسیم هم هست. پتاسیم یک الکترولیت ضروری در بدن است که با اسهال از بدن دفع می‌شود.

● برنج

برنج سفید به راحتی هضم می‌شود و باعث رفع اسهال در بارداری می‌شود.

● سس سیب

سعی کنید از سس سیب شیرین نشده استفاده کنید تا قند کمی مصرف کنید.

● نان سفید

سعی کنید به جای نان سبوس دار از نان سفید استفاده کنید زیرا راحت‌تر هضم می‌شود.

● نوشیدنی‌های الکترولیتی

اسهال مکرر باعث کاهش الکترولیت‌های بدن می‌شود. این اتفاق باعث کم آبی شدید بدن می شود. نوشیدنی‌های الکترولیتی اغلب حاوی سدیم و قند هستند. سدیم جذب آب و قند جذب سدیم به بدن را افزایش می‌دهد.

● غذاهای شور

نمک دارای سدیم است که به حفظ سطح مایعات کمک می‌کند. مشرف خوراکی‌ةای مانند چوب شور می‌تواند به رفع اسهال کمک کند.

قرص اسهال در بارداری

در دوران بارداری، مهم است که قبل از مصرف هر داروی جدیدی با پزشک صحبت کنید. استفاده سرخود از داروها می‌تواند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد.

لوپرامید، برای درمان اسهال حاد و گاهی اوقات اسهال مزمن استفاده می‌شود که برای زنان باردار بی خطر است.

در صورتی که مبتلا به اسهال خونی هستید از مصرف دارو برای درمان اسهال خودداری کنید. در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و روی هیدراتاسیون و خوردن غذاهای ساده تمرکز کنید.

درمان خانگی اسهال در بارداری

برای درمان خانگی اسهال در بارداری، می‌توانید میزان مصرف آب را افزایش دهید. این کار نه تنها از بی‌آبی بدن جلوگیری می‌کند، بلکه باعث بهبود سلامت روده‌ها هم می‌شود.

نوشیدن مایعات حاوی الکترولیت مانند آبگوشت، سوپ، نوشیدنی‌های ورزشی، آبمیوه‌ها و نوشابه‌های بدون کافئین هم به بهبود اسهال کمک می‌کنند.

در صورتی که بی‌آبی در زنان باردار شدید باشد، پزشک محلول آبرسانی خوراکی را تجویز می‌کند.

پزشکان همچنین توصیه می‌کنند که زنان باردار برای جلوگیری از اسهال یک رژیم غذایی ملایم را برای کمک به بازیابی الکترولیت‌های از دست رفته دنبال کنند.

سس سیب، موز، سیب زمینی آب پز، برنج، کراکر نمکی و نان تست از غذاهای ملایمی هستند که می‌توانید برای درمان اسهال در بارداری مصرف کنید.

همچنین از غذاهایی که می‌توانند اسهال را بدتر کنند، مانند محصولات لبنی، هر چیزی که چربی یا قند بالایی دارد و نوشیدنی‌های حاوی کافئین اجتناب کنید.

سوالات متداول

اسهال در اوایل بارداری نشانه چیست؟

بارداری باعث بهم خوردن سطح هورمون‌های بدن می‌شود. اسهال در بارداری نشانه‌ای از بهم خوردن سطح هورمون‌های بدن می‌شود.

برای اسهال زن باردار چی خوبه؟

موز، نان سفید و برنج سفید از مواد غذایی خوب برای اسهال زن باردار است.

آیا اسهال خونی در بارداری خطرناک است؟

بله؛ اسهال خونی می‌تواند نشانه ایی از بیماری روده جدی باشد و به مادر و جنین آسیب وارد کند.