بیماری پیسی یا ویتیلیگو از بیماری های پوستی است که در اثر عوامل ژنتیکی، اختلالات خود ایمنی، استرس، برخی محرک ها نظیر تماس با مواد شیمیایی و … ایجاد می شود.
این عارضه واگیردار نبوده و جان افراد را تهدید نمی کند، اما به دلیل تغییر رنگ پوستی که در نقاط مختلف بدن افراد ایجاد می کند، سبب ناراحتی و اختلالات روانی افراد شده و اغلب بیماران جهت درمان آن اقدام خواهند کرد.
شدت بیماری پیسی در افراد مختلف متفاوت است، اما تغییر رنگ پوست به صورت لکه های سفید رنگ در نقاطی چون دست ها، پاها، بازوها، صورت، اطراف چشم، دهان، بینی و یا در اطراف اندام تناسلی بیشتر خواهد بود.
روش هایی مانند دارو درمانی، نور درمانی، پیگمانتاسیون، جراحی و … از راهکارهای درمانی این عارضه به شمار می رود.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بیماری پیسی تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید:
Toggleبیماری اختلال رنگدانه پوست که باعث لکه های سفید در پوست میشود
بیماری اختلال رنگدانه پوست که به نام پیسی یا ویتیلیگو شناخته می شود سبب از بین رفتن رنگ پوست در لکه های سفیدی که بر پوست ایجاد می شود، خواهد شد.
این عارضه می تواند در هر قسمت از پوست بدن رخ داده و با گذشت زمان بزرگتر شده و توسعه یابد. به لکه های صاف و سفید روشن ایجاد شده ماکول می گویند.
این بیماری زمانی رخ می دهد که سلول های تولید رنگدانه یا ملانوسیت ها که وظیفه تعیین رنگ پوست و موی انسان را بر عهده دارند، به درستی عمل نکرده و یا سلول هایی که ملانین تولید می کنند، از کار بیفتند و یا از بین بروند.
این عارضه مسری نبوده و احتمال بروز آن در افراد با پوست تیره به رنگ قهوه ای و سیاه بیشتر است. اگرچه این عارضه مسری نبوده و تهدیدی برای زندگی فرد به شمار نمی رود، اما به دلیل وضعیت غیر معمولی که برای افراد به خصوص افراد زیر 30 سال پدید می آورد استرس زا بوده و سبب احساسات منفی در مبتلایان می شود.
اگرچه گاهی بدون استفاده از روش های درمانی، بیماری و توسعه لکه ها در بدن متوقف می شود، اما این توقف پیشرفت دلیل خاصی نداشته و توصیه می گردد تا جهت درمان روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
افراد با شرایط بیماری های خود ایمنی نظیر آدیسون، کم خونی، دیابت، لوپوس، پسوریازیس، روماتیسم مفصلی و تیروئید بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار خواهند داشت.
بیماری پیسی چیست؟
بیماری پیسی، اختلال پوستی ناشی از عوامل ژنتیکی، خود ایمنی و سایر محرک ها است که با تاثیر بر سلول های تولید کننده رنگدانه پوست سبب از دست رفتن رنگ طبیعی پوست در برخی از نقاط بدن می شود.
اغلب این عارضه پیش از 30 سالگی رخ داده و سبب ایجاد لکه هایی سفید بر نقاط مختلف پوست می شود.
عوارض روانی، آفتاب سوختگی، ریزش مو، مشکلات چشمی، سرطان پوست و … از مهمترین عوارض بیماری ویتیلیگو است.
علائم بیماری پیسی
از مهمترین علائم بیماری پیسی عبارتند از:
- از دست رفتن رنگ معمول پوست به صورت تکه تکه که معمولاً این از دست رفتن رنگ در ابتدا در دست ها، صورت و اطراف اندام تناسلی رخ داده و در ادامه در صورت عدم درمان به سایر نقاط بدن نیز توسعه می یابد.
- سفید شدن زودرس مو، ریش، مژه و ابروی افراد
- از دست رفتن رنگ طبیعی و معمول در داخل دهان و بینی
- در نوعی از بیماری پیسی که به پیسی جهانی شناخته می شود، تغییر رنگ به آرامی تمامی سطوح پوست را در بر می گیرد.
- در بیماری پیسی ژنرالیزه، لکه های تغییر رنگ یافته سفید رنگ، اغلب بطور متقارن در نواحی از بدن پیشرفت می کند.
- در ویتیلیگوی سگمنتال که اغلب در بچه ها با سنین پایین رخ داده و بعد از حدود 2 سال متوقف می گردد، تغییر رنگ تنها یک طرف بدن یا نقطه خاصی از بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
- در پیسی آکروفسیال نواحی پوستی تغییر رنگ داده در صورت و دست ها به خصوص در نواحی چشم ها، بینی و گوش ها این عارضه شدیدتر خواهد بود.
- در نوعی از بیماری ویتیلیگو که به ویتیلیگو مخاطی شناخته می شود، تغییر رنگ در غشاهای داخلی دهان و یا اندام تناسلی تاثیر می گذارد.
- افراد با بیماری پیسی در نواحی از پوست خود که مو دارند، دارای تکه های موی نقره ای، خاکستری یا سفید می شوند.
- احساس خارش پوست پیش از توسعه بیماری پیسی از علائم این بیماری است.
علائم بیماری ویتیلیگو در کدام نواحی بدن ظاهر میشوند؟
علائم بیماری ویتیلیگو در نواحی مختلف بدن ظاهر شده و محدود به نقطه خاصی نمی شود، اما لکه های سفید رنگ ناشی از بیماری پیسی اغلب در دست ها، پاها، بازوها، صورت، اطراف چشم، دهان، بینی و یا در اطراف اندام تناسلی ظاهر می شود.
سفید شدن رنگ مو، ابرو و مژه در نواحی درگیر با بیماری پیسی و از دست رفتن رنگ داخل غشاهای مخاطی مانند دهان و بینی افراد مبتلا نیز متداول خواهد بود.
علت زیاد شدن رنگدانه های پوست
علت بیماری ویتیلیگو متفاوت است. اصولاً بیماری ویتیلیگو زمانی شروع می شود که سلول های تولیدکننده رنگدانه یا ملانوسیت ها از بین رفته و یا تولید ملانین را متوقف کنند.
دلایل اصلی توقف کار یا از بین رفتن ملانوسیت ها مشخص نیست اما اغلب خود ایمنی یا اختلال در سیستم ایمنی، سابقه خانوادگی و وراثت، وقایع محرکی مانند استرس های شدید، آفتاب سوختگی، تماس با مواد شیمیایی، اشعه ماورا بنفش و … می توانند از مهمترین این عوامل به شمار روند.
کمبود چه ویتامینی باعث پیسی می شود؟
ویتامین دی از ویتامین های ضروری برای سنتز پوست و ایجاد رنگدانه های پوست است. افراد مبتلا به بیماری پیسی و سایر ویتامین های خود ایمنی با کمبود ویتامین D مواجهند و می بایست از ویتامین دی مناسب استفاده نمایند.
کمبود ویتامین B12 و ویتامین B9 یا اسید فولیک می تواند در عملکرد رنگدانه های پوست تاثیرگذار بوده و سبب ایجاد بیماری پیسی گردد. ویتامین های A، C و E به عنوان ویتامین هایی که در نقش آنتی اکسیدان عمل کرده و از استرس اکسیداتیو اپیدرمی جلوگیری می کند نیز در درمان بیماری ویتیلیگو موثر خواهند بود.
بیماری پیسی چگونه تشخیص داده می شود؟
بررسی و معاینه بالینی فرد توسط پزشک به تشخیص دقیق این بیماری کمک می کند. پزشک ممکن است از لامپ وود به منظور مشاهده دقیق تر لکه های پوستی استفاده کند.
این لامپ اشعه ماورا بنفش یا UV را به پوست می تاباند تا بیماری پیسی از سایر بیماری های پوستی متمایز گردد.
بررسی سابقه خانوادگی از دیگر اطلاعاتی است که پزشکان جهت تشخیص بیماری استفاده می کنند، زیرا یکی از دلایل اصلی بیماری پیسی در افراد، وراثت و سابقه خانوادگی در آنها است.
آیا هر لکه سفیدی پیسی است؟
هر لکه سفیدی روی پوست نشانگر بیماری پیسی نیست، زیرا عوامل دیگری مانند اثرات آفتاب بر پوست، لکه های قارچی، دیگر اختلالات پوستی مانند پیتریازیس آلبا، کیست های سفید و کوچکی به نام میلیا، اگزما، لوکودرما، بیماری غیر معمول لیکن اسکلروزیس و … می توانند علائم مشابهی نظیر بیماری ویتیلیگو داشته باشند.
توصیه می گردد تا جهت تشخیص درست و به موقع بیماری به پزشک و متخصص پوست مراجعه شود.
درمان پیسی
اگرچه بیماری ویتیلیگو تهدیدی برای زندگی افراد نبوده و مسری نیست، اما به دلیل تاثیرات روانی که بر مبتلایان می گذارد، افراد به دنبال روش های درمانی این بیماری خواهند بود. از مهمترین روش های درمانی بیماری پیسی عبارتند از:
● دارو درمانی
اگرچه داروی خاصی برای مقابله با عوارض بیماری ویتیلیگو وجود ندارد، اما داروهایی مورد تجویز قرار می گیرند که سرعت از بین رفتن رنگدانه ها را کاهش می دهند.
گاهاً این داروها به رشد ملانوسیت ها کمک کرده و رنگ را به برخی از نواحی پوستی آسیب دیده باز می گرداند.
کورتیکواستروئیدها، مهارکننده ها و ژل های موضعی، برخی کرم ها و … از مهمترین این داروها به شمار می روند.
● نور درمانی
این درمان به بازگشت رنگ به پوست افراد کمک می کند. پزشک معالج در این روش از نورهای فرابنفش و لیزرهای پزشکی برای مدت زمان کوتاهی بر پوست استفاده کرده و افراد می توانند بعد از چند جلسه نتایج تاثیرگذار نوردرمانی را بر پوست خود مشاهده نمایند.
درمان پیگمانتاسیون: در این روش درمانی، رنگ نرمال و معمول نواحی از پوست را از بین می برند تا با رنگ نواحی آسیب دیده همخوانی پیدا کنند.
در این روش افراد از داروی مونوبنزون استفاده کرده و آن را بر نواحی غیر آسیب دیده می زنند تا سطح پوست یک رنگ و یکنواخت گردد.
● جراح
عمل جراحی برای درمان بیماری ویتیلیگو روش های مختلفی دارد. یکی از این روش ها پیوند پوست است. در این روش از یک قسمت بدن پوست گرفته شده و برای پوشاندن قسمتی دیگر استفاده می کنند.
در روش دیگری که به پیوند تاول شناخته می شود، پزشک با استفاده از مکش تاولی بر پوست ایجاد کرده و بالای تاول را بر می دارد و آن را بر قسمتی از پوست که تحت تاثیربیماری ویتیلیگو قرار گرفته است، قرار می دهد تا عملیات پیوند تکمیل گردد.
● مشاوره
یکی از دلایل ایجاد بیماری پیسی استرس است، لذا هر عاملی که به مدیریت استرس در افراد کمک کند می تواند در درمان این عارضه مفید باشد.
برخی افراد مراجعه به مشاور و متخصص سلامت روان را برای مقابله با استرس و افزایش عزت نفس خود انتخاب می کنند.
داروی از بین برنده رنگدانه پوست
اغلب متخصصین پوست داروی کلسیپوترین را برای کودکان و بزرگسالان تجویز می کنند.
علاوه بر این دارو قرص Barphani VitliGon از داروهای موثر بر لکه های سفید و تغییر رنگ پوست به شمار می رود.
سوالات متداول
بیماری اختلال رنگدانه پوست که باعث لکه های سفید در پوست میشود چه نام دارد؟
بیماری پیسی یا بیماری ویتیلیگو از جمله بیماری هایی است که با از بین بردن ملانوسیت ها یا سلول های تولید کننده رنگدانه، سبب ایجاد لکه های سفید در پوست می شود.
آیا شدت بروز علائم ویتیلیگو در افراد مختلف یکسان است؟
خیر، همانطور که بیماری ویتیلیگو انواع مختلفی نظیر ویتیلیگو مخاطی، سگمنتال، آکروفسیال، جهانی، ژنرالیزه و … دارد، متناسب با نوع بیماری پیسی میزان درگیری پوست در نقاط مختلف بدن افراد مختلف متفاوت خواهد بود.