تولید بیش از حد ملانین یا همان هایپرپیگمانتاسیون اصلی ترین علت لک صورت است. ملانین ماده‌ای است که به پوست، مو و چشم رنگ می‌دهد.
شرایط متفاوتی می‌تواند علت ایجاد لک روی صورت باشند. برخی از این علت‌ها مصرف داروهای خاص، استفاده از محصولات مراقبتی نامناسب و قرار گرفتن در معرض نور آفتاب هستند. با این حال نیازی به نگرانی نیست. لک ها با از بین رفتن علت بروز آنها و مراقبت از پوست، درمان می‌شوند.
برای آگاهی از انواع علت لک صورت، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
انواع لک صورت
● لک ناشی از آفتاب
علت لک صورت ناشی از آفتاب، سپری کردن زمان زیاد زیر آفتاب است. این لک‌ها در افرادی بیشتر بروز پیدا می‌کند که در گذشته آفتاب‌سوخته شده‌اند. لکهای ناشی از آفتاب با بالا رفتن سن تیره‌تر می‌شوند.
● ملاسما
هورمون‌ها علت لک صورت ملاسما هستند. تغییرات هورمونی در بارداری باعث ایجاد لکهای قهوه‌ایی تا خاکستری مایل به قهوه ای روی صورت می‌شود.
هورمون ها همراه با قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش یا خورشید، محرک شناخته شده ملاسما هستند. به همین دلیل به این نوع لک، ماسک بارداری هم گفته می‌شود.
● لک ناشی از التهاب
اسکار اکنه ناشی از التهاب و قرمزی جوش‌های صورت است. آکنه، سوختگی، آسیب به پوست، برخی از روش‌های زیبایی شناختی مانند لایه‌برداری شیمیایی و لیزر و می‌تواند علت لک صورت و التهاب آن باشد.
● خال‌ها
خال‌ها همچنین می‌توانند به صورت لکه‌های تیره در اندازه‌های مختلف روی صورت ظاهر شوند.
انواع علت لک صورت
همانطور که گفته شد، علت لک صورت می‌تواند موارد مختلفی باشد. آگاهی از علت ایجاد لک می‌تواند درمان آنها را ساده‌تر کند.
● نور آفتاب
نواحی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، مانند صورت، دست‌ها یا بازوها، ممکن است لکهای بیشتری داشته باشند.
لکهای ناشی از آفتاب اغلب در دوران میانسالی ظاهر می‌شود. درصورتی که در سنین پایین‌تر از ضدآفتاب و دیگر محصولات مراقبتی استفاده نکرده باشید، لک‌ها بدتر می‌شوند.
● تغییرات هورمونی
ملاسما یک بیماری پوستی است که منجر به تغییر رنگ پوست در نواحی کوچک پوست می شود و یک علت لک صورت است. این عارضه در زنان به خصوص در دوران بارداری شایع تر است.
● عوارض دارویی
برخی از داروها می توانند رنگدانه‌های پوست را افزایش داده و خود یک علت لک صورت شوند. تعدادی از این داروها هم پوست را نسبت به نور خورشید حساس می‌کنند.
این داروها عبارتند از:
- استروژن‌هایی مانند Vagifem، Climara و Estrace
- تتراسایکلین‌ها، آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آدوکسا (داکسی سایکلین)، دیکلومایسین (دمکلوسایکلین) و آمزیک (مینوسیکلین)
- آمیودارون برای درمان ضربان قلب نامنظم استفاده می‌شود ( با نام‌های تجاری Cordarone و Pacerone هم شناخته می‌شود)
- فنی توئین، داروی ضد تشنج (با نام‌های تجاری دیلانتین و فنی تک هم شناخته می‌شود)
- فنوتیازین‌هایی که برای درمان اختلالات روانی و عاطفی استفاده می‌شوند (نام‌های تجاری Compro و Thorazine هستند)
- سولفونامیدهای مورد استفاده برای درمان عفونت‌ها (نام‌های تجاری Bactrim و Septra)
● التهاب
لکه‌های تیره می‌توانند پس از یک دوره التهاب روی پوست ایجاد شوند. التهاب ممکن است به دلایل مختلفی از جمله اگزما، پسوریازیس، آسیب به پوست و آکنه رخ دهد.
● التیام زخم
لکه‌های تیره ممکن است پس از بهبود نیش حشره، سوختگی یا بریدگی روی صورت باقی بمانند. اینها ممکن است با گذشت زمان محو شوند.
● تحریک
محصولات آرایشی پوست یا مو می‌توانند پوست را تحریک کرده و باعث ایجاد لکه‌های تیره شده و بعنوان یک علت لک صورت به شمار آیند.
● دیابت
شرایط مرتبط با دیابت شامل آکانتوز نیگریکانس است که باعث تیره شدن پوست، مخملی شدن پوست و ایجاد لکه روی ساق پا یا درموپاتی دیابتی می‌شود.
● علت لکه‌های قهوه ای روی صورت
علت لک صورت قهوه‌ای، تولید بیش از حد ملانین در پوست شما ایجاد می‌شوند. ملانین رنگدانه‌ای است که توسط سلول هایی به نام ملانوسیت تولید می‌شود.
لکه‌های قهوه‌ای خطرناک نیستند. تنها دلیلی که باید آنها را درمان کرد، زیبایی صورت است. زیرا داشتن پوستی زیبا به افزایش اعتمادبنفس ما کمک می‌کند.
● علت لک صورت در مردان
علت لک صورت ممکن است قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، تولید بیش از حد ملانین، ژنتیک، بی‌توجهی به مراقبت از پوست یا استفاده از محصولات مراقبت از پوست نامناسب، باشد. همچنین، بروز لکه‌های تیره در مردان ممکن است از عوارض جانبی برخی داروها باشد و نتوان از بروز آنها جلوگیری کرد.
کمبود کدام ویتامین باعث لک صورت می‌شود؟
ویتامین B12 برای تولید هموگلوبین و همچنین برای تجزیه مواد‌مغذی برای تبدیل شدن به انرژی در بافت‌های بدن مورد نیاز است.
کمبود ویتامین B12 می‌تواند علت لک صورت و تیره شدن پوست باشد.
این ویتامین باعث تسریع تولید دوباره سلول‌های پوستی و روشن شدن آن می‌شود. به همین دلیل محصولات مراقبت پوستی مخصوص روشن کردن پوست، دارای ویتامین B12 هستند.
تفاوت بین رنگدانه و لک صورت چیست؟
تولید رنگدانه‌‌ها یا ملانین پوست به خاطر اتفاقاتی که درون بدن می‌افتد افزایش پیدا کرده و باعث تیره شدن پوست می‌شود.
یکی از فواید ملانین، محافظت از پوست در برابر اشعه های مضر UV است. وقتی برای مدت زیادی زیر نور آفتاب می‌ایستیم، پوست برای محافظت از خود، ملانین بیشتری تولید کرده و این باعث تیره‌تر شدن پوست می‌شود.
علت لک صورت معمولا خارجی است و به دلیل مراقبت نکردن از پوست صورت و نور آفتاب به وجود می‌آیند.
لکه‌ها معمولا در قسمت‌هایی از پوست بروز پیدا می‌کنند که بیشتر در معرض آفتاب هستند.
لک‌ها شامل جوش‌های سرسیاه، پاپول، پوستول، بثورات، برآمدگی‌ها و غیره می‌شوند. از سوی دیگر، رنگدانه به معنای لکه‌های تیره‌ای است که ملتهب و دردناک نیستند. جوش جزئی علت لک صورت در بسیاری از افراد است.
ارتباط بین کبد و لکه‌های صورت
بسیاری از بیماری های پوستی از جمله علت لک صورت می‌توانند با عملکرد ضعیف کبد مرتبط باشند. این اتفاق ممکن است منجر به خشکی، خارش پوست، آکنه و تیره شدن پوست صورت شود.
هر چیزی که می‌خورید، می نوشید و مصرف می‌کنید توسط کبد پردازش می شود، بنابراین سلامت کبد بسیار مهم است. تجمع سموم در کبد می‌تواند علت لک صورت و آکنه باشد.
اگر جریان خون مملو از مواد مضری مانند مواد شیمیایی غذایی، آلاینده‌های محیطی، داروها یا الکل باشد، کبد هم آلوده شده و پوست خراب می شد.
عامل دیگری که در ارتباط کبد و آکنه نقش دارد، چربی است. نقش دیگری که کبد شما ایفا می‌کند، تجزیه چربی دریافتی از رژیم غذایی است.
وقتی عملکرد کبد کند یا ناکارآمد باشد، آن چربی‌ها در جریان خون شناور می‌شوند. برای از بین رفتن این چربی، غدد سبابه سعی می‌کنند از این چربی استفاده کنند.
متاسفانه، استفاده از این ماده محلول در چربی برای تولید سبوم می‌تواند علت لک صورت و دیگر عارضه‌های پوستی باشد.
درمان قطعی لک صورت
لکه های تیره روی پوست نیازی به درمان ندارند، اما برخی از افراد ممکن است به دلایل زیبایی بخواهند لکه ها را از بین ببرند.
علت لک صورت، اندازه و رنگ آن بر انتخاب نوع درمان تاثیر بسزایی دارد.
● لیزر درمانی
انواع مختلفی از لیزر موجود است. رایج‌ترین لیزر برای درمان لکه‌های تیره پوست، لیزر نور پالس شدید است.
نور این لیزر به طور مستقیم ملانین را هدف قرار داده و لکه های تیره را از بین می برد.
● میکرودرم ابریژن
در حین میکرودرم ابریژن، متخصص پوست از دستگاه خاصی که دارای سطح ساینده است برای برداشتن لایه بیرونی پوست استفاده می‌کند.
این درمان باعث افزایش کلاژن تازه نفس می‌شود که ممکن است علت لک صورت را از ریشه از بین ببرد.
● لایه‌برداری شیمیایی
لایه‌برداری شیمیایی شامل استفاده از محلولی بر روی پوست است که سطح پست را لایه‌برداری کرده و منجر به رشد سلول‌های پوستی جدید و کاهش لکهای صورت می‌شود.
● سرما درمانی
کرایوتراپی روشی است که از نیتروژن مایع روی لکه‌های تیره برای منجمد کردن آنها استفاده می‌کند.
پوست اغلب پس از سرما درمانی روشن‌تر می‌شود.
● کرم‌های روشن کننده پوست با نسخه
استفاد از کرم روشن‌کننده علت لک صورت را به تدریج از بین برده و درمان لک صورت با این روش طول می‌کشد.
هیدروکینون که ماده فعال کرم‌های روشن‌کننده است از تولید ملانین پوست جلوگیری می‌کند.
چه موقع برای لک صورت به دکتر مراجعه کنم؟
در بیشتر موارد، لکه‌های تیره روی پوست مضر نیستند. اما در برخی موارد، تشخیص تفاوت بین لکه تیره و سایر تغییرات پوستی، مانند ملانوما، که نوعی سرطان پوست است، ممکن است دشوار باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علت لک صورت و روش‌های از بین بردن آن می‌توانید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در صورت بروز لک روی صورت در همراهی با علائم زیر بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- ناگهانی ظاهر می شوند
- خارش دارند
- گزگز می‌کنند
- خونریزی می‌کنند
- تغییر رنگ یا اندازه دارند
با رویال کلاژن لک صورت را از بین ببرید
کلاژن پروتئینی است که به طور طبیعی در بدن وجود داشته و خاصیت ارتجاعی پوست و استحکام آن را حفظ می‌کند. از دیگر فواید کلاژن می‌توان به جایگزینی سلول‌های مرده پوست اشاره کرد.
رویال کلاژن مکملی است که می تواند شما را به پوست صاف و درخشانی که همیشه رویای آن را داشتید، برساند.
از مزایای کلاژن برای پوست می توان به افزایش رطوبت پوست، کاهش چین و چروک و از بین بردن علت لک صورت اشاره کرد.
یک مطالعه در سال 2017 در چین نشان داد که مصرف مکمل خوراکی حاوی پپتیدهای کلاژن به کاهش ملاسما در زنان کمک می‌کند.
یک مطالعه در سال 2015 روی مردان همچنین نشان داد که مصرف مکمل کلاژن هیدرولیز شده خوراکی، همراه با آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند لکه‌های ناشی از پیری را کاهش دهد.
سوالات متداول
کمبود کدام ویتامین باعث ایجاد لک صورت می‌شود؟
کمبود ویتامین B12 می تواند علت لک صورت باشد که می‌توان آن را با مصرف مکمل‌ها رفع کرد.
آیا استرس می‌تواند علت لک صورت باشد؟
استرس مزمن و طولانی مدت می‌تواند روی پوست به صورت لک ظاهر شود. هورمونی به نام هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) توسط غده هیپوفیز قدامی، اغلب در پاسخ به استرس بیولوژیکی، تولید و ترشح می‌شود. این هورمون، ملانوژنز (فرآیند تولید رنگدانه پوست) را تحریک می‌کند.
تفاوت بین آکنه و لک صورت چیست؟
آکنه به مجموعه‌ای از جوش‌های ملتهب و چرکی گفته می شود که به دلیل بسته شدن منافذ پوست به وجود می‌آیند. از طرف دیگر، لکه‌ها به دلیل افزایش تولید ملاتونین در پوست و یا حتی آکنه به وجود می‌آید و معمولا ملتهب نیست.
چه مدت طول می‌کشد تا لک صورت از بین برود؟
هنگامی که علت لک صورت از بین رفت، محو شدن لکهای که چند درجه تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست شما است، معمولاً در عرض 6 تا 12 ماه طول می‌کشد. با این حال، اگر رنگ در عمق پوست شما نهفته است، محو شدن لکه ممکن است سال ها طول بکشد.
