اطلاعات کامل در مورد زایمان طبیعی

زایمان طبیعی در خانم‌ها یک امر فیزیولوژیک همراه با انقباضات رحمی و درد است. به همین دلیل برخی از خانم‌ها برای زایمان طبیعی نگرانی و استرس زیادی را تجربه می‌کنند و سوالات زیادی دارند. در این مطلب قصد داریم اطلاعات دقیقی در مورد زمان و مراحل زایمان طبیعی در اختیار شما قرار دهیم. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

هنگام زایمان چه اتفاقی می‌افتد؟

زایمان طبیعی با انقباض رحم و باز شدن دهانه رحم اتفاق می‌افتد و باعث می‌شود با هر انقباض رحم، جنین بچرخد و کم کم سر جنین از دهانه رحم به سمت لگن حرکت کند و از بدن مادر خارج می‌شود. این فرایند در سه مرحله اتفاق می‌افتد که به صورت زیر است.

● مرحله اول زایمان طبیعی

مرحله اول زایمان زن شامل سه فاز نهفته، فعال و انتقالی است.

• فاز نهفته طولانی‌ترین فاز زایمان طبیعی است که شدت درد در آن کم است و به مرور شدت انقباضات افزایش پیدا می‌کند تا دهانه‌ی رحم باز شود.
• در فاز فعال سرعت باز شدن و نازک شدن دهانه رحم بیشتر می‌شود و با زیاد شدن انقباض‌ها، درد و ناراحتی بیشتر در ناحیه‌ی کمر و شکم احساس می‌شود.
• در فاز انتقال دهانه‌ی رحم به طور کامل و به اندازه‌ی 10 سانتی‌متر باز می‌شود. در این فاز انقباضات با فاصله‌ی زمانی کم اما با شدت بیشتری احساس می‌شود.

● مرحله دوم زایمان طبیعی

با وارد شدن به مرحله دوم زایمان طبیعی، دهانه رحم به طور کامل باز می‌شود و جنین خارج می‌شود. در این مرحله لازم است مادر زور بزند تا قدرت انقباضات رحمی بیشتر شود و سر نوزاد پایین بیاید و در دهانه رحم قرار بگیرد. پزشک در این مرحله خون و مخاط را از بینی نوزاد با استفاده از مکش خارج می‌کند و سپس شانه و کتف او را بیرون می‌کشد.

● مرحله سوم زایمان طبیعی

در مرحله سوم نوزاد به طور کامل خارج می‌شود و جفت از دیوار رحم کنده می‌شود و طی مدت 5 تا 30 دقیقه از واژن خارج می‌شود.

زایمان طبیعی به چند روش انجام می‌شود؟

چهار نوع روش برای انجام زایمان طبیعی وجود دارد که می‌توان با توجه به شرایط بدنی یکی از آن‌ها را انتخاب کرد.

● روش زایمان طبیعی لاماز

دکتر فردیناند لاماز این روش را در روسیه ابداع کرد. این روش با استفاده از حواس پرتی در حین انقباضات، تحمل درد را افزایش می‌دهد.

قبل از زایمان طبیعی به روش لاماز، کلاس‌هایی برای زوج‌ها برگزار می‌شود.

در این کلاس‌ها تنفس عمیق کنترل شده، ماساژ، تمرکز و نحوه حفظ کنترل در طول زایمان آموزش داده می‌شود.

● زایمان در آب

زایمان در آب گرم می‌تواند ماهیچه‌‌های زنان را آرام کند. زایمان طبیعی در آب همچنین فشار روانی و فیزیکی وارده بر مادر را کاهش می‌دهد.

برخی معتقدند آب می‌تواند نور و صدا را کنترل کرده و از وارد شدن شوک به نوزاد جلوگیری می‌کند.

زایمان در آب برای زنان با حاملگی پرخطر توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است نیاز به انجام جراحی باشد.

در کنار آمادگی‌های لازم برای زایمان در آب، تیم پزشک باید برای انجام فوری جراحی هم آماده باشد.

● تکنیک زایمان طبیعی الکساندر

هر کسی، از جمله یک زن باردار، می‌تواند یاد بگیرد که با استفاده از تکنیک‌های تنفسی، تنش عضلانی را برای افزایش ظرفیت تنفسی آزاد کرده و حالت اولیه و وضعیت مناسب برای بدن را بازگرداند.

این تکنیک تنفسی بر انجام حرکات ساده متکی است که می‌تواند بدن را در وضعیتی قرار دهد که تحت فشار کمتری در حین زایمان طبیعی قرار بگیرد.

● متد زایمان طبیعی بردلی

در این روش تلاش می‌شود زنان بدون مصرف هر گونه دارویی، زایمان خود را انجام دهند.

قبل از زایمان طبیعی به این روش، برنامه غذایی و ورزش خاص برای هر مادر تعیین شده و تکنیک‌های آرامبخشی و موقعیتای بدنی برای کاهش درد زایمان و تحمل آن به زوجین آموزش داده می‌شود.

همراهی همسر در این روش بسیار مهم است.

فواید زایمان طبیعی برای مادر و کودک

زایمان طبیعی به دلیل استفاده نکردن از داروهای مسکن، می‌تواند برای مادر و جنین بهتر باشد.

این نوع زایمان فواید دیگری هم دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

● مدت زایمان طبیعی کوتاه است

داروهای مسکن در روند طبیعی زایمان بدن اختلال ایجاد کرده و باعث بهم ریختن ترتیب گرفتگی‌های رحمی می‌شود.

در این حالت مادر نمی‌تواند زمان فشار دادن را به درستی تشخیص دهد. اگر مادر فرصت‌های اصلی برای فشار دادن شکمش را از دست دهد، نوزاد دیرتر بیرون می‌آید.

● شیردهی نوزاد آسان‌تر خواهد بود

نوزادانی که با زایمان طبیعی به دنیا می‌آیند، تمایل بیشتری به شیر خوردن از سینه مادر دارند. داروهای مورد استفاده در زایمان سزارین می‌تواند بر نوزاد تاثیر گذاشته و عمل مکیدن را عقب بیندازد.

● نیاز به جراحی کمتر

کسانی که زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند، نیاز به انجام جراحی پیدا نمی‌کنند. در برخی از مواقع نیاز به ایجاد برش در واژن می‌شود که به سرعت درمان می‌شود.

● افزایش اعتمادبنفس

مادری که فرزند خود را از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورده است، نسبت به قبل اعتماد بنفس بیشتری خواهد داشت.

● تجربه لحظه به لحظه زایمان

زنانی که زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند، مرحله به مرحله آن را احساس کرده و می‌توانند با بدن خود ارتباط بگیرند.

● دوره نقاهت کوتاه‌تر

پس از زایمان طبیعی، بدن در حالت آرامش قرار می‌گیرد. این اتفاق به دلیل ترشح اندورفین در حین زایمان اتفاق می‌افتد.

کمی پس از زایمان طبیعی زنان می‌توانند از جای خود بلند شده و به حمام بروند.

کجا می‌توانم زایمان طبیعی داشته باشم؟

زایمان طبیعی در بیمارستان تخصصی زنان و زایمان که متخصص، ماما، پرستار و متخصص بیهوشی مشغول به کار هستند انجام می‌شود. اما در مراکز بهداشتی درمانی هم زایمان طبیعی ایمن با کمک پزشکان انجام می‌شود.

چرا زنان زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند؟

خانم به دلایل متعددی زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند. برخی از افراد به دلیل اینکه زایمان طبیعی اسکار یا جای زخم روی بدن باقی نمی‌گذارد، برای انجام آن اقدام می‌کنند. برخی دیگر به فواید زایمان طبیعی نظیر کوتاه بودن دوره نقاهت بعد از زایمان، میزان خونریزی کمتر نسبت به سزارین و کم بودن عفونت‌های بعد از زایمان اهمیت می‌دهند.

کسانی‌که تمایل دارند شیردهی به نوزاد را خیلی زود شروع کنند، زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند. زیرا هورمون‌هایی که هنگام زایمان ترشح می‌شود بر میزان شیر ترشح تاثیرگذار است و میزان آن را افزایش می‌دهد.  

زایمان طبیعی چه حسی خواهد داشت؟

زایمان طبیعی برای مادران با نگرانی و پریشانی همراه است و ممکن است مادر درد زیادی را هم تحمل کند. اما به دلیل اینکه مادر در روند زایمان هوشیار است می‌تواند روند انجام زایمان طبیعی را با آگاهی سپری کند و به عنوان یکی از بهترین خاطرات زندگی‌اش در خاطر ثبت کند.

زایمان طبیعی چقدر درد دارد؟

تا به حال دانشمندان روشی موثق برای اندازه‌گیری درد زایمان طبیعی پیدا نکرده‌اند.

تجربه هر فرد از درد زایمان متفاوت است. با تمرینات خاص مربوط به هر روش زایمان طبیعی، می‌توان درد را کنترل کرد.

درد زایمان صرفا یک احساس فیزیکی نیست و عواملی چون ترس‌ها، خلق و خوی، خاطرات و شخصیت فرد هم بر میزان درد اثر می‌گذارد.

درد زایمان طبیعی ثابت نیست و گاهی به طور کامل قطع می‌شود. این درد‌ها با پاره شدن کیسه آب بیشتر می‌شوند.

برخی از دردها بلافاصله پس از زایمان از بین می‌روند درحالی که برخی دیگر برای مدتی در بدن مادر باقی می‌مانند.

به یاد داشته باشید که زایمان و درد آن یک مرحله ضروری برای به دنیا آمدن نوزاد است.

خطرات زایمان طبیعی چیست؟

با وجود مزایایی گسترده زایمان طبیعی لازم است با خطرات آن هم آشنا شویم. موارد زیر جزو معایب و خطرات احتمالی زایمان طبیعی است.

● آسیب به لگن با زایمان طبیعی

در برخی از خانم‌ها زایمان طبیعی با آسیب به عضلات لگن همراه است. کسانی که درگیر این عارضه می‌شوند با فیزیوتراپی و دارو درمان می‌شوند. علت این عارضه وزن بالای مادر باردار است و نکته‌ی با اهمیت این است که حتی خانم‌هایی هم که سزارین می‌کنند ممکن است درگیر آسیب به لگن شوند.

یکی دیگر از مشکلاتی که با زایمان طبیعی ایجاد می‌شود افتادگی لگن است که منجر به آسیب به واژن، رحم و مقعد می‌شود. علاوه بر وزن بالای مادر باردار، سیگار کشیدن هم می‌تواند احتمال بروز این عارضه را در زایمان طبیعی زیاد کند.

● پارگی عجانی

بافت نرمی که بین مقعد و فرج قرار دارد خاصیت کشسانی دارد و هنگام زایمان طبیعی کش می‌آید تا فرایند زایمان به راحتی انجام شود. با توجه به کوچک بودن این ناحیه ممکن است در برخی از خانم‌ها بافت عجانی دچار پارگی شود.

برخی از خانم‌ها هم ممکن است بعد از زایمان طبیعی درد مداومی را عجان و فرج تحمل کنند که علت آن آسیب دیدگی لگن یا عصب باشد. این درد ممکن است هنگام برقرای رابطه جنسی بعد از زایمان تشدید شود.

بهبودی پس از زایمان طبیعی چگونه است؟

مراقبت‌های بعد از زایمان موجب بهبودی سریع مادر و جلوگری از ایجاد عوارض زایمان طبیعی می‌شود. مادرانی که به تازگی وضع حمل کرده‌اند باید به خوبی استراحت کنند و مراقبت‌های تغذیه‌ای را به درستی رعایت کنند.

مراقبت‌های تغذیه‌ای شامل مصرف فیبر، مایعات فراوان، غذاهای حاوی پروتئین و لبنیات و استفاده از مکمل‌های تغذیه‌ای است.

مکمل تغذیه‌ای یدوناتال ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن مادران( مانند ید و اسید فولیک و آهن و …) را بعد از زایمان تامین می‌کند و عوارض ناشی از اختلال در تغذیه را از بین می‌برد.

چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟

پشت سرگذاشتن زایمان طبیعی راحت، بدون استرس و عارضه برای مادر و نوزاد به دو عامل اصلی سبک زندگی مادر و قدرت بدنی او بستگی دارد.

سبک زندگی مادر باید به صورتی باشد که خواب کافی داشته باشد، غذاهای مقوی از تمام گروه‌های غذایی بخورد، تحرک کافی داشته باشد و ورزش‌هایی برای تقویت عضلات لگن انجام دهد، اما فعالیت سنگین بدنی انجام ندهد. در نهایت اینکه آب و مایعات کافی بنوشد.

قدرت بدنی مادر به ورزش‌هایی که انجام می‌دهد و میزان قدرت ماهیچه‌های شکمی مادر بستگی دارد اما اضافه وزن زیاد یا بزرگ بودن جثه‌ی جنین می‌تواند موجب سخت‌تر کردن زایمان طبیعی شود. همچنین خانم‌هایی که لگن کوچکی دارند یا اندازه‌ی لگن آن‌ها با جثه‌ی جنین تناسب ندارد، ممکن است درگیر مشکلاتی در زایمان طبیعی شوند.

چه کسانی نباید زایمان طبیعی انجام دهند؟

توجه به این نکته مهم است که زایمان طبیعی ممکن است برای همه امکان پذیر نباشد.

اگر شرایط پزشکی خاصی دارید یا بارداری شما پرخطر تلقی شده است، زایمان سزارین توسط پزشک به شما پیشنهاد داده خواهد شد.

در بارداری پرخطر، مادر و جنینش در معرض مشکلات بیشتری در طول بارداری هستند.

این خطرات ممکن است به دلیل عواملی در خود بارداری یا شرایط پزشکی قبلی مادر مانند سرطان، دیابت یا لوپوس باشد.

بهترین هفته برای زایمان طبیعی چه زمانی است؟

دوران بارداری حدود 40 هفته طول می‌کشد. اما از 38 هفتگی می‌توان منتظر زایمان طبیعی بود. نوزادانی که قبل از 37 هفته به دنیا بیایند نارس هستند و به ندرت پیش می‌آید که زمان زایمان طبیعی به هفته 41 بارداری برسد.

برای آشنایی با سیر تکامل جنین، روی لینک کلیک کنید.

علائم نزدیک شدن به زایمان طبیعی چیست؟

آشنا بودن با نشانه‌های زایمان طبیعی به مادران باردار کمک می‌کند تا به موقع به بیمارستان مراجعه کنند و از بروز آسیب به سلامتی خود و نوزاد جلوگیری کنند. موارد زیر مهم‌ترین نشانه‌های نزدیک شدن به زمان زایمان طبیعی است.

1. انقباضات شدید رحمی

اصلی‌ترین نشانه‌ی نزدیک شدن زمان زایمان طبیعی بروز انقباضات شدید و متداوم است. در مواقع دیگر این انقباض‌ها خیلی سریع از بین می‌روند، اما انقباض نزدیک زایمان تا لحظه‌ی زایمان ادامه دارد و شدیدتر می‌شود.

2. پاره شدن کیسه‌ی آب

کیسه‌ی آب همان کیسه‌ی حاوی مایع آمنیوتیک است که در فاصله‌ی تقریبی 12 ساعت قبل از زایمان پاره می‌شود. ترشحاتی که از مادر خارج می‌شود رنگ و بویی ندارند.

3. کمر درد

یکی از نشانه‌های شایع رسیدن زمان زایمان، بروز کمر درد شدید است.

4. خروج ترشحات از رحم

در دوران بارداری دهانه رحم به خاطر مخاط بسته می‌ماند که از بروز عفونت جلوگیری می‌کند، اما نزدیک شدن به زمان زایمان طبیعی باعث باز شدن دهانه‌ی رحم و خروج ترشحات صورتی رنگ یا با رگه‌های خونی شود.

5. احساس دفع ادرار

نزدیک زایمان سر نوزاد داخل لگن قرار می‌گیرد که باعث می‌شود مادر احساس دفع ادرار داشته باشد. زیرا سر نوزاد به مثانه فشار می‌آورد و موجب ایجاد حس دفع ادرار می‌شود. .

سوالات متداول

آیا زایمان طبیعی برای نوزاد بهتر است؟

نوزادانی که با زایمان طبیعی به دنیا می‌آیند در اثر تجربه فشار مایع موجود در ریه با احتمال کمتری دچار مشکلات تنفسی می‌شوند. همچنین با عبور از کانال زایمان در معرض باکتری‌های مفید قرار می‌گیرند و سیستم ایمنی آن‌ها قوی‌تر می‌شود.

زایمان اپیدورال بهتر است یا طبیعی؟

در زایمان طبیعی مادر، درد هنگام زایمان و انقباضات ناشی را باید تحمل کند. درحالی‌که در زایمان اپیدورال داروی ضد درد به نخاع مادر تزریق می‌شود که باعث می‌شود ارسال پیام‌های درد از نخاع به سمت مغز سرکوب شود. البته باید مضرات این دارو بر سلامت مادر و جنین را هم در نظر داشته باشیم.

کدام زایمان بدون درد است؟

درد زایمان طبیعی با استفاده از راهکارهایی نظیر تزریق بیحسی اپیدورال، به کاربردن تکنیک‌های تنفس و وان آب گرم کنترل می‌شود. در سزارین هم مادر بیهوش می‌شود یا با بیحسی موضعی زایمان را بدون درد تجربه می‌کند.

سزارین یا زایمان طبیعی کدام بدتر است؟

انتخاب بین زایمان طبیعی و سزارین به شرایط مادر و نوزاد بستگی دارد و ماداران بارداری که در شرایط نرمال و طبیعی باشند بهتر است زایمان طبیعی را انتخاب کنند تا کمتر درگیر عوارض زایمان شوند.

زایمان طبیعی در آب چه فوایدی دارد؟

مهم‌ترین فایده زایمان زن در آب این است که انقباضات رحم را کنترل می‌کند و موجب گردش خون آسان‌تر و کاهش درد زایمان می‌شود.

زایمان طبیعی سخت چیست؟

اگر عبور کودک از دهانه رحم و لگن به آسانی انجام نشود و مدت زمان زایمان طولانی شود یا مشکلاتی نظیر شکستگی استخوان، فلج بازو، آسیب به اعصاب حنجره برای کودک پیش بیاید، مادر زایمان طبیعی سختی را پشت سر گذاشته است.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مکمل بارداری یدوناتال ایکس-مارت و خرید محصول کلیک کنید