زایمان سزارین چیست؟

سزارین یک روش جراحی برای زایمان نوزاد است که با ایجاد برش‌های افقی یا عمودی روی شکم و رحم مادر انجام می‌شود. معمولا از انجام سزارین قبل از هفته 39 بارداری اجتناب می‌شود تا کودک زمان کافی برای رشد در رحم را داشته باشد.

از نظر پزشکان، بهتر است این روش در مواقعی انجام ‌شود که امکان زایمان طبیعی فراهم نیست یا سلامت مادر یا نوزاد در خطر است. چراکه مانند هر روش جراحی دیگر با خطرات و عوارض جانبی ویژه خود همراه است. به گفته کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا، سزارین گزینه خوبی برای زنانی که قصد دارند چندین فرزند داشته باشند نیست. در ادامه به جزئیات بیشتر این مساله اشاره خواهیم کرد.

زایمان سزارین در چند هفتگی انجام می‌شود؟

تعیین تاریخ دقیق زایمان کار سختی است و تاریخی که پزشک برای زایمان سزارین تعیین می‌کند معمولا دقیق نیست.

نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند ممکن است در بدو تولد و در اواخر زندگی مشکلات سلامتی بیشتری نسبت به نوزادانی که به موقع متولد می‌شوند، داشته باشند.

به طور کلی، برای اطمینان از رشد سالم و تکامل جنین در رحم، پیشنهاد می‌شود زایمان سزارین بعد از هفته 39 انجام شود.

در این هفته مغز و ریه‌های جنین به طور کامل رشد کرده‌ و مشکلی برای جنین و مادر به وجود نمی‌آید.

انجام سزارین قبل از هفته 39 بارداری تنها در صورتی توصیه می‌شود که مشکلات و بیماری، زندگی مادر و جنین را تهدید کند.

درد زایمان سزارین چگونه است؟

پاسخ به این سوال به دو دلیل دشوار است زیرا هر کسی درد زایمان سزارین را به گونه‌ای متفاوتی تجربه می‌کند.

در طول سزارین، بدن کاملا بی‌حس است و نیازی به تحمل درد زایمان و فشار اوردن برای بیرون هل دادن نوزاد نیست. با این حال، دوران بهبودی زایمان سزارین می‌تواند دردناک باشد.

در 24 ساعت اول، گرفتگی رحم ممکن است رخ دهد زیرا رحم در حال تلاس برای برگشتن به اندازه طبیعی خود است.

هر دردی در دوره بهبودی زایمان سزارین باید بعد از 2 یا 3 روز کاهش یابد، اما بریدگی روی شکم می‌تواند تا 3 هفته یا بیشتر به لمس و ضربه حساس باشد.

بسیاری از زنان برای کنار آمدن با این درد تا دو هفته نیاز به مسکن دارند. قبل از مصرف هرگونه مسکن، درمورد بی خطر بودن آن در دوران شیردهی با پزشک صحبت کنید.

مراقبت‌های قبل و بعد از عمل سزارین چیست؟

از نظر پزشکان کمبود مواد مغذی در بدن مادر به‌خصوص آهن، ید و اسید فولیک اثرات بدی روی ساختار جسمی و ذهنی جنین دارد. حتی می‌تواند باعث بروز عقب‌ماندگی و اختلالات بینایی و شنوایی شود.

اگرچه می‌توان با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع، نیاز بدن به انواع مواد مغذی را تامین کرد اما مراقبت‌های دارویی و مصرف مکمل (از سه ماه قبل از بارداری تا سه ماه بعد از زایمان) نیز ضرورت دارد. به‌خصوص اگر زایمان سزارین انجام دهید و به‌دلیل خونریزی زیاد خطر کم‌خونی، ضعف بدنی، افت فشار خون و کاهش هوشیاری شما را تهدید کند.

پیشنهاد ما به شما مصرف مکمل یدوناتال ایکس‌مارت است که توسط شرکت نیکان فارمد مهر تهیه می‌شود. زیرا این مولتی ویتامین بارداری حاوی میزان کافی از اسید فولیک، ید، آهن، ویتامین‌های C، D و خانواده گروه B است و می‌تواند به‌خوبی نیازهای تغذیه‌ای شما و جنین را فراهم کند.

مراقبت‌های قبل از زایمان سزارین

به طور کلی، اگر شما و پزشکتان به این نتیجه رسیده‌اید که زایمان سزارین بهترین گزینه برای شما است، سعی کنید با رعایت نکات زیر احتمال موفقیت آن را افزایش دهید:

• آزمایش خون و سایر معاینات را برای بررسی سلامت خود و جنین انجام دهید.
• ازآنجایی‌که سزارین نیاز به بیهوشی دارد، از شما خواسته می‌شود تا 8 ساعت قبل از عمل چیزی نخورید یا ننوشید.
• لیست همه داروها، ویتامین‌ها، گیاهان دارویی و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا اگر از داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. شاید لازم باشد مصرف این داروها را قبل از عمل قطع کنید.
• برنامه‌ریزی کنید که بعد از سزارین کسی پیش شما بماند.

مراقبت‌های بعد از عمل سزارین

پس از زایمان سزارین، شما و نوزادتان حدود سه روز در بیمارستان خواهید ماند. پزشک شما را تشویق می‌کند که بلند شوید و راه بروید. این کار می‌تواند به جلوگیری از لخته شدن خون و یبوست کمک کند. یک پرستار می‌تواند به شما آموزش دهد که چگونه کودک خود را با وجود احساس درد در ناحیه برش سزارین شیردهی کنید. از نکات مراقبتی در منزل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در صورت نیاز از داروهای ضددرد استفاده کنید و برای افزایش قدرت بدنی مصرف مکمل یدوناتال را ادامه دهید.
• برای جایگزین کردن مایعات ازدست‌رفته در طول زایمان سزارین، مقدار زیادی مایعات بنوشید.
• در صورت مشاهده علائم درد سینه همراه با تب، خروج ترشحات بدبو یا خونریزی شدید از واژن و احساس درد هنگام ادرار کردن دوباره به پزشک مراجعه کنید.

در طول عمل سزارین چه اتفاقی می‌افتد؟

قبل از جراحی، شکم شما با مواد ضدعفونی‌کننده تمیز می‌شود. سپس کاتتر بازویی برای تزریق مایعات و هر نوع دارو نصب می‌شود. همچنین یک کاتتر برای خالی نگهداشتن مثانه در حین جراحی قرار داده می‌شود. طبق تشخیص پزشک، از یکی از روش‌های بیهوشی عمومی، نخاعی و اپیدورال برای بی‌حسی استفاده می‌شود.

هنگامی‌که به‌درستی تحت درمان دارویی و بی‌حسی قرار گرفتید، پزشک برشی را در زیر شکم ایجاد می‌کند. سپس برشی در رحم ایجاد و نوزاد خارج می‌شود.

پزشک ابتدا با پاک کردن مایعات از بینی و دهان نوزاد و بستن و بریدن بند ناف به وضعیت او رسیدگی می‌کند. سپس با زدن بخیه عمل سزارین را به اتمام می‌رساند.

زایمان سزارین دردناک‌تر است یا زایمان طبیعی؟

اگرچه زایمان طبیعی با دردهای نوسانی قبل از زایمان و دردهای شدید در حین زایمان همراه است. اما معمولا این وضعیت 2 ساعت بعد از زایمان آرام می‌گیرد. دقیقا برخلاف زایمان سزارین که به‌دلیل استفاده از داروهای بیهوشی یا بی‌حسی با درد خاصی همراه نیست. اما بلافاصله بعد از پایان اثر داروها درد شروع می‌شود و اغلب خانم‌ها تا چند ماه درگیر درد محل برش شکم و رحم هستند.

در کدام موارد حتما باید زایمان سزارین انجام داد؟

در برخی از موارد، مادر مجبور می شود زایمان سزارین انجام دهد.

● وضعیت مادر

● در صورتی که فرزند قبلی خود را به صورت سزارین به دنیا آورده‌اید، بهتر است دوباره سزارین کنید. هر چه تعداد سزارین‌های قبلی بیشتر باشد، خطر عوارض بارداری بیشتر می‌شود.

● بسته شدن دهانه رحم با جفت می‌تواند باعث خونریزی خطرناک در هنگام زایمان طبیعی شود. در این صورت، مادر باید سزارین انجام دهد.

● بیماری‌های عفونی مانند HIV یا تبخال تناسلی می‌توانند از طریق زایمان طبیعی به نوزاد انتقال پیدا کنند. در این مورد، سزارین برای سلامت نوزاد بهتر است.

● بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون می‌تواند باعث خونریزی شدید و عدم بهبود زخم در طولانی مدت شود.

● وقتی زنان چند قلو باردار باشند، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.

● وضعیت جنین

● اگر در حین زایمان طبیعی، نتوان جنین را به هیچ روشی بیرون آورد، ممکن است جنین جان خود را از دست بدهد. در این شرایط، ادامه زایمان به صورت سزارین خواهد بود.

● قبل از زایمان، جنین به طور کامل اندازه‌گیری می‌شود. اگر شرایط بدنی مادر و نوزاد با هم تطابق نداشته باشد، زایمان سزارین انجام می‌شود.

● یکی از عوامل مهم برای تعیین نوع زایمان، قرارگیری جنین است. اگر نتوان چند هفته قبل از تاریخ زایمان نتوان جنین را در موقعیت سر پایین قرار داد، مادر مجبور به انجام سزارین می‌شود.

● مبتلا به پرولاپس بند ناف هستید. این عارضه زمانی پیش می‌آید که بند ناف وارد واژن می‌شود.

● جنین قبل از تاریخ زایمان نمی‌تواند به خوبی اکسیژن دریافت کند یا ضربان قلب نامنظم دارد.

● نوزاد نقایص مادرزادی خاصی مانند هیدروسفالی شدید دارد. این نقص باعث می‌شود مایع در مغز جنین جمع شده و سر بزرگ‌تر از حد معمول شود.

● نقایص مادرزادی شرایطی هستند که در هنگام تولد وجود دارند. آنها شکل یا عملکرد یک یا چند قسمت از بدن جنین را تغییر می‌دهند. نقایص مادرزادی می‌توانند باعث مشکلاتی در سلامت کلی، نحوه رشد بدن یا نحوه عملکرد بدن نوزاد شود.

بعد از سزارین از چه چیزهایی باید اجتناب کنیم؟

برای کمک به بهبود سریع‌تر محل برش، توصیه می‌کنیم:

• چیزی سنگین‌تر از کودک خود بلند نکنید.
• تا زمانی‌که خونریزی محل زایمان متوقف نشده است، حمام نکنید.
• برای چهار تا شش هفته از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.
• تا چند هفته از رفت‌وآمد در پله‌ها و مراجعه به استخرهای عمومی یا جکوزی پرهیز کنید.

خطرات و عوارض عمل سزارین چیست؟

مانند هر عمل جراحی، سزارین نیز با خطراتی مانند موارد زیر همراه است:

• عفونت محل جراحی یا عفونت داخلی
• از دست دادن خون زیاد و نیاز به انتقال خون
• آمبولی یا گرفتگی لخته خون در عروق که گاهی با خطر مرگ همراه است.
• آسیب به روده یا مثانه و بروز فتق
• ضعیف شدن دیواره رحم در اثر بریدگی
• خطرات ناشی از بیهوشی عمومی یا بی‌حسی مانند سردرد مزمن، گرفتگی عضلانی شدید و کمردرد
• آسیب به جنین
• زمان بهبودی بیشتر در مقایسه با زایمان طبیعی

بیهوشی در عمل سزارین برای جنین چه خطراتی دارد؟

اصولا وقتی پزشک متخصص بیهوشی مادر را بیهوش می‌کند، جراح باید در کمتر از 3 تا 4 دقیقه نوزاد را خارج کند. زیرا ممکن است داروی بیهوشی به نوزاد منتقل شود و به‌همین‌دلیل دچار خواب‌آلودگی و ضعف تنفسی ‌شود. در این شرایط، احتمال اینکه کمی مایع آمنیوتیک به داخل ریه نوزاد وارد شود نیز وجود دارد. به‌خصوص در مورد نوزادانی‌که به چرخش بند ناف یا اختلال جفت و رشد جنین مبتلا هستند.

بی‌حسی یا بیهوشی کدامیک برای عمل سزارین مناسب‌تر هستند؟

ازآنجایی‌که هر دو روش مزایا و معایب ویژه خود را دارند، نمی‌توان به طور قطعی به این پرسش پاسخ دارد. بیهوشی عمومی شما را به خوابی بدون درد می‌برد. اما ممکن است با عوارض جانبی مانند حالت تهوع و استفراغ و سردرد تا چند ساعت بعد از به هوش آمدن همراه باشد. در این روش اگر بیمار در حین عمل دچار خونریزی شود کنترل آن راحت‌تر است.

برای زایمان به روش بی‌حسی که هدف فقط بی‌حس کردن بخش پایین بدن است، از دو روش زیر استفاده می‌شود:

• بلاک نخاعی: مواد بیهوشی مستقیما به کیسه‌ای که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می‌شود.
• اپیدورال: مواد بیهوشی به قسمت پایین کمر و خارج از کیسه نخاع تزریق می‌شود.

اگرچه در هر دو روش مادر به طور کامل از وضعیت زایمان خود آگاه است. اما برخلاف بیهوشی عمومی ممکن است حین عمل نیاز به تجدید بی‌حسی باشد. از نظر پزشکان روش اپیدورال خطرات کمتری دارد و به‌همین‌دلیل به یک روش رایج برای زایمان طبیعی و سزارین تبدیل شده است. البته به‌شرطی‌که توسط یک پزشک مجرب انجام شود. زیرا خطر آسیب به طناب نخاعی وجود دارد.

سوالات متداول

در طول سزارین چند لایه بریده می‌شود؟

معمولا برای دسترسی به رحم لازم است که لایه‌های مختلف پوست، چربی و عضلات برش داده شوند.

آیا عمل سزارین باعث شل شدن و افتادگی واژن می‌شود؟

خیر، این عارضه اغلب بعد از زایمان طبیعی به‌دلیل فشار وارد شده مشاهده می‌شود.

عمل سزارین چقدر طول میکشد؟

معمولا بین 30 تا 60 دقیقه زمان می‌برد.

درد بعد از سزارین چقدر طول می‌کشد؟

معمولا بین یک هفته تا یک ماه طول می‌کشد.

چه کارهایی قبل از عمل زایمان باید انجام داد؟

پزشک در این زمینه یک دستورالعمل کامل ارائه خواهد داد.

تعداد بخیه در عمل سزارین چقدر است؟

اغلب اندازه محل برش خیلی وسیع نیست و تعداد بخیه‌ها کمتر از 15 عدد است.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مکمل بارداری یدوناتال ایکس-مارت و خرید محصول کلیک کنید