علل ریزش مو در شیردهی و نحوه درمان آن
معمولاً خانم‌ها پس از گذشت سه ماه از زایمان به‌دلیل کاهش سطح استروژن دچار ریزش مو می‌شوند. این مساله ممکن است با شروع شیردهی و کاهش بیشتر هورمون‌ها جلوه بیشتری پیدا کند.
قابل ذکر است که گاهی ریزش مو در شیردهی فقط ناشی از تغییرات هورمونی نیست.
علل زمینه‌ای دیگری مانند کم‌کاری یا پرکاری تیروئید و کم‌خونی ناشی از فقر آهن نیز موثر هستند. به‌همین‌دلیل، توصیه می‌کنیم که در صورت ریزش بیش‌ازحد مو یا عدم توقف آن با نزدیک شدن به یک سالگی نوزاد حتما به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به جزئیات بیشتری از ریزش مو در شیردهی اشاره خواهیم کرد.
اگرچه اغلب پس از گذشت 8 تا 12 ماه از تولد نوزاد به‌صورت خود‌به‌خود رفع می‌شود. اما می‌توان با اصلاح نحوه نگهداری از موها، بهبود رژیم غذایی و شروع مصرف مکمل‌های حاوی آهن، روی و بیوتین روند آن را کنترل کرد.
درمان ریزش مو در شیردهی
بهتر است بدانید که از نظر محققان، ریزش مو در شیردهی باید بعد از گذشت چند ماه به‌صورت خود‌به‌خود برطرف شود. با این وجود، اگر ریزش روزانه بیش از 100 تار مو واقعا باعث نگرانی شما شده است. مشورت با پزشک متخصص پوست و مو می‌تواند کمک زیادی به شما کند.
اصولا پزشکان برای کنترل تغییرات هورمونی، امکان تجویز دارو ندارند. چراکه از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود. تنها راه‌حل ممکن، درمان بیماری‌های زمینه‌ای و مصرف مکمل‌های حاوی آهن، روی، سلنیوم، ویتامین A و ویتامین‌های گروه B برای بهبود کمبودهای تغذیه‌ای مادر است. در کنار این مساله، توجه به درمان‌های خانگی ریزش مو در شیردهی نیز بسیار موثر است. در ادامه به جزئیات بیشتری از آن اشاره خواهیم کرد.
علت ریزش مو در شیردهی
در یک چرخه منظم مو، معمولاً هر فرد روزانه حدود 50 تا 100 تار مو از دست می‌دهند. اختلال در این چرخه در اثر عواملی مانند کاهش هورمون‌های استروژن و پروژسترون پس از زایمان یا شیردهی، می‌تواند منجر به گرایش 70 درصد موها از فاز رشد به فاز استراحت (ریزش) شود. متخصصان پوست از این فرآیند به‌عنوان تلوژن افلوویوم یاد می‌کنند.
بنابراین، اگرچه مواجهه با ریزش مو در شیردهی می‌تواند نگران‌کننده باشد. اما نشانه آن است که هورمون‌های شما به‌خوبی عمل می‌کنند و به سطح طبیعی خود بازگشته‌اند. در دوران زایمان میزان هورمون‌های جنسی به 6 برابر معمول می‌رسد تا دیواره رحم بتواند برای نگهداری جنین مستحکم عمل کند. البته علاوه‌بر تغییرات هورمونی، نمی‌توان اثرات عوامل دیگری مانند موارد زیر را برای ریزش مو در شیردهی نادیده گرفت:
- کمبودهای ویتامین و مواد معدنی بدن مادر
- هیجان، استرس و نگرانی مادر برای تغذیه مناسب و حفظ سلامت نوزاد
- تغییر سبک زندگی و کمبود خواب مادر
- ابتلا مادر به بیماری‌هایی مانند مشکلات تیروئید و کم‌خونی
جلوگیری از ریزش مو در شیردهی
ریزش مو در شیردهی اغلب یک فرآیند طبیعی است و نمی‌توان به‌صورت صددرصد از وقوع آن پیشگیری کرد. البته طبق مطالعات، توجه به نکات زیر خالی از لطف نیست:
- مدیریت استرس و نگرانی‌های بی‌مورد به کمک شریک زندگی یا یک روانشناس
- ورزش ملایم به میزان 30 دقیقه در روز
- شروع یک رژیم غذایی سالم و غنی از میوه و سبزیجات برای تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی موثر در رشد موها
- مصرف قرص‌های مکمل ضدریزش بعد از زایمان و تحت نظر پزشک
درمان خانگی ریزش مو در شیردهی
در این بخش قصد داریم شما را با راهکارهای خانگی موثر در بهبود وضعیت ریزش مو در شیردهی آشنا کنیم. مواردی چون:
- از شامپوهای حجم‌دهنده فرموله‌شده برای موهای نازک استفاده کنید تا موهای شما ضخیم‌تر جلوه کنند.
- از برس زدن بیش‌ازحد، استفاده مداوم از سشوآر یا اتو مو و دکلره کردن موها پرهیز کنید. این کارها باعث افزایش ریزش مو می‌شوند. بعد از استحمام نیز اجازه دهید موها به‌صورت طبیعی در هوا خشک شوند.
- موهای خود را کمی کوتاه کنید و از محکم بستن آن‌ها با کش خودداری کنید. این کارها مانع از کشیده شدن زیاد موها و کاهش ریزش آن‌ها می‌شود.
- مصرف مکمل‌های غذایی بارداری را ادامه دهید. این روش در کاهش ریزش مو در شیردهی موثر است.
- از روغن‌های گیاهی فندق، زیتون، کنجد، بادام، بذر کتان و کرچک برای ماساژ دادن موها و تقویت ریشه و فولیکول‌های مو استفاده کنید.
درمان ریزش مو در شیردهی در طب سنتی
متخصصان طب سنتی نیز معتقد هستند که ریزش مو در شیردهی یک مساله طبیعی و موقتی است. می‌توان به کمک راهکارهایی شدت و طول بازه زمانی وقوع آن را کاهش داد.
روغن رزماری و نارگیل قدرت افزایش خون‌رسانی به فولیکول‌های مو را دارند. پس بهتر است برای کنترل ریزش مو در شیردهی هر روز ریشه موهای خود را با آن‌ها ماساژ دهید. همزمان با این کار، روزانه 2 تا 3 گرم پودر گیاه بهیرنگراج را به همراه عسل یا شیر مصرف کنید. این گیاه دارویی برای رویش مو و کاهش ریزش مو در شیردهی عالی است.
مصرف روزانه بذر کتان یا میوه‌های خشک به‌دلیل داشتن میزان زیادی امگا 3 نیز توصیه می‌شود. اگر امکان تهیه آمله یا انگور فرنگی هندی را دارید، حتما آب آن را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا بتوانید ریزش مو در شیردهی را کنترل کنید.
رژیم غذایی شیردهی
رژیم غذایی شیردهی باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که علاوه‌بر کمک به کاهش وزن، روی کاهش شدت ریزش مو مادر نیز موثر باشد. پس برای بهبود ریزش مو در شیردهی برنامه غذایی خود را تغییر دهید و یک رژیم غذایی مقوی داشته باشید.
وجود مواد لبنی، میوه و سبزیجات مانند سیب‌زمینی، هویج و سبزی‌های با برگ تیره (مانند اسفناج و کلم بروکلی) در رژیم غذایی به تامین کافی آنتی‌اکسیدان‌ها، کلسیم، ویتامین C، ویتامین D، بتاکاروتن، منیزیم و امگا 3 و 6 کمک می‌کند. مادران شیرده باید روزانه دو تا سه وعده پروتئین از منابعی مانند لوبیا، گوشت، مرغ و ماهی دریافت کنند. همچنین به 10 میلی‌گرم آهن در روز نیاز دارند. منابع غذایی حاوی آهن شامل زرده تخم مرغ، گوشت، لوبیا و میوه‌های خشک هستند.
چگونه هورمون‌ها روی موهای شما تأثیر می‌گذارند
اگرچه همیشه درصد زیادی از فویلکول‌های مو در مرحله رشد هستند اما تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند باعث افزایش این میزان به 85 تا 95 درصد شود. به‌همین‌دلیل است که بسیاری از خانم‌ها در دوران بارداری احساس می‌کنند که موهای پرپشت و ضخیم‌تری دارند. در واقع در این دوران، موهای بیشتری نسبت به حالت طبیعی رشد می‌کنند و کمتر از حد معمول در حال استراحت یا ریزش هستند.
با تولد نوزاد و افت ناگهانی هورمون‌های استروژن، پروژسترون و اکسی‌توسین، تعداد بیشتری از موها نسبت به حالت طبیعی وارد فاز استراحت می‌شوند. این مساله در نازک‌تر شدن موها و ریزش شدید مو در شیردهی موثر است.
تجربه نشان داد است که ریزش مو پس از زایمان معمولاً در حدود سه ماه پس از تولد نوزاد شروع می‌شود. دقیقا زمانی‌که هورمون‌ها به حداقل میزان می‌رسند. به‌همین‌دلیل، اغلب پزشکان ریزش مو را ناشی از شیردهی نمی‌دانند و معتقد هستند که حتی اگر شیردهی انجام نشود، اغلب مادران با این مساله مواجه می‌شوند.
