مفصلی به نام متاتارسوفالانژیال یا MTP مفصلی است که انگشت شست پا را به پا وصل می کند. MTP به بدن برای خم کردن انگشت شست پا کمک می کند. به دلایل متعددی مانند بونیون، فرورفتگی ناخن، آرتریت و … این مفصل دچار آسیب می گردد و با درد و تورم همراه می شود.
لازم است تا درد انگشت شست پا جدی گرفته شده و تحت درمان های خانگی مانند استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کاهش وزن، استفاده از کفش مناسب و استاندارد و … یا تحت درمان های کلینیکی مانند فیزیوتراپی، جراحی و … قرار گیرد.
به منظورر کسب اطلاعات بیشتر در خصوص درد انگشت شست پا تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
علت درد انگشت شست پا چپ
درد انگشت شست پا چپ دلایل زیادی دارد. برخی از مهمترین این دلایل عبارتند از:
● هالوکس والگوس
هالوکس والگوس یا بونیون تغییر شکل انگشت پا است و زمانی رخ می دهد که مفصل شست پا به سمت انگشت کنار آن زاویه یابد.
در این حالت برجستگی استخوانی و چنگالی در کنار پا، زیر مفصل انگشت پا ایجاد شده و سبب ناهماهنگی خواهد شد.
درد، سوزش، تورم، ایجاد پینه و پوست ضخیم زیر انگشت شست پا از علائم این عارضه است.
عواملی چون آرتریت، ایستادن های طولانی مدت، کفش های نامناسب، کف پای صاف از مهمترین عوامل ایجاد بونیون هستند.
● ناخن فرو رفته
اگر لبه ها یا گوشه های ناخن پا به پوست پا وارد شود، عارضه ناخن فرو رفته ایجاد می گردد. درد، تورم و حساسیت از نشانه های این عارضه است.
کوتاه کردن نامناسب ناخن، جراحات، فشار ناشی از کفش های نامناسب، فعالیت هایی که بر رشد ناخن های پا تاثیر می گذارند مانند باله، فوتبال، عوامل ژنتیکی و … از مهمترین عوامل ایجاد این عارضه هستند.
چرک، احساس گرما و سرخی از مهمترین نشانه های این عارضه به شمار می روند.
● پنجه چمنی
انگشت چمنی رگ به رگ شدنی است که بر بافت نرم و رباط های پایه مفصل شست پا تاثیر می گذارد. تورم، تغییر رنگ و درد شدید از نشانه های این عارضه است.
نیروی مستقیم به شست پا، آسیب های مکرر و فشار بیش از حد بر شست پا هنگام خم کردن از دلایل ایجاد این عارضه است.
● آرتریت
آرتریت انگشت پا به دلیل ساییدگی و پارگی غضروف ایجاد می شود. درد و التهاب از مهمترین نشانه های این عارضه است.
اغلب افراد بالای 50 سال به این عارضه مبتلا شده و میزان ابتلا در زنان شایع تر است.
● سزاموئیدیت
این بیماری التهابی است که دو استخوان ریز زیر مفصل شست پا را تحت تاثیر قرار می دهد؛ التهاب در تاندون های اطراف استخوان های سزاموئید.
استفاده بیش از اندازه از انگشت شست پا نظیر رقصندگان باله و دوندگان سبب این عارضه می شود.
● نقرس
در این عارضه اسید اوریک در مفاصل فرد تجمع کرده و این عارضه اغلب در مفصل شست پا رخ می دهد.
بدن اسید اوریک را از طریق ادرار دفع می کند اما به دلیل شرایطی اسید اوریک در مفاصل تجمع کرده و سبب کریستال شدن آن در مفاصل شده و فرد به نقرس مبتلا می شود.
● شکستگی
ممکن است درد انگشت شست پا ناشی از شکستگی باشد. لگد زدن به جسم سخت، افتادن اجسام سنگین بر انگشت شست و فشار مکرر بر مفصل انگشت از عواملی هستند که سبب شکستگی شده و درد انگشت شست پا را به دنبال دارند.
علت درد انگشت شست پا راست
انگشت شست پا راست نیز به دلایلی چون بونیون، فرورفتگی ناخن، آرتریت، سزاموئیدیت، نقرس و شکستگی دچار درد می شوند.
علاوه بر عوامل ذکر شده، عواملی چون عفونت ناخن، بیماری رینود، نوروم مورتون و روماتیسم مفصلی با احتمال کمتری سبب درد انگشت شست پا راست شوند.
● بیماری رینود
این بیماری از مشکلات گردش خون است که سبب می گردند تا انگشتان شست پا سفید یا رنگ پریده شده و در نهایت آبی، سرد و بی حس شوند.
کاهش دما، اسپاسم رگ های خونی و باریک شدن آن ها و کاهش جریان خون از دلایل این بیماری هستند.
● نوروم مورتون
رشد بافت عصبی در انگشتان پا را نوروم مورتون می گویند. درد سوزشی، بی حسی، سوزن سوزن شدن، احساس وجود جسمی خارجی در انگشت شست پا و … از نشانه های این بیماری است.
● روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی سبب التهاب، تورم و درد مفاصل انگشت شست پا راست و یا چپ می شوند.
سفتی مفاصل به ویژه هنگام برخاستن از خواب، احساس خستگی و ناخوشی در مفاصل و … از علائم این عارضه است.
● عفونت ناخن
عوامل قارچی و باکتریایی از مهمترین عوامل ایجاد عفونت ناخن به شمار می روند که با درد در انگشت شست پا راست و چپ همراه خواهند بود.
● انگشت ماشه ای
در این حالت، انگشت در حالت خمیده گیر کرده و قفل می شود.
● التهاب تاندون
استفاده بیش از اندازه و یا آسیب به تاندون ها سبب التهاب شده و این عارضه درد و محدودیت حرکتی را به دنبال خواهد داشت.
● هالوکس ریجیدوس
این وضعیت به دلیل خشکی در مفصل شست پا ایجاد می گردد. سفتی و کاهش دامنه حرکتی در شست پا از جمله عوارض این بیماری است.
● بوریست
کیسه های کوچک پر از مایع اطراف مفاصل می توانند ملتهب شوند که درد و تورم در شست پا را به دنبال دارند.
استفاده از کفش های غیر استاندارد و فشارهای مکرر بر انگشت شست پا سبب این عارضه می گردد.
درد شست پا را جدی بگیرید
درد انگشت شست پا به ویژه زمانی که با چرک و تورم شدید همراه باشد، می بایست جدی گرفته شود.
بسیاری از بیماری های رایج می توانند ایجاد کننده این درد باشند، اما برخی بیماری های زمینه ای که نیاز به درمان های تخصصی دارند نیز می توانند مسبب این درد باشند.
توصیه می گردد که اگر درد انگشت شست پا فرد را از انجام فعالیت های روزانه خود باز می دارد، شدت درد پس از گذشت زمان عود می کند و یا درد بیش از 2 هفته به طول می انجامد، لازم است تا درد شست پا جدی گرفته شده و به پزشک مراجعه شود.
لازم است به دلایل زیر درد انگشت شست پا جدی گرفته شود:
● تشخیص بیماری های سیستماتیک
بیماری های سیستماتیک نظیر نقرس از جمله بیماری هایی هستند که عدم درمان آن ها می تواند به دیگر مفاصل و قسمت های بدن آسیب برساند.
● جلوگیری از تغییرات ساختاری
برخی از دردها در انگشت شست پا با درد مزمن و محدودیت حرکتی همراه هستند و تشخیص سریع این عارضه می تواند جلوی تغییرات بعدی را بگیرد.
برای مثال درد انگشت شست پا می تواند بر اثر التهاب تاندون ها و بافت های نرم ایجاد گردد و عدم توجه به آن ها با آسیب های بیشتری چون پارگی تاندون همراه است.
● بهبود کیفیت زندگی
برخی از انواع دردهای انگشت شست پا می توانند با محدودیت های حرکتی همراه باشند. درمان این عارضه به بهبود کیفیت زندگی فرد می انجامد.
درمان درد انگشت شست پا
به منظور درمان و کاهش درد انگشت شست پا می توان از روش های زیر استفاده کرد:
● داروهای ضد التهابی
استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند استامینوفن که به کاهش تورم و درد ناحیه آسیب دیده کمک می کنند.
● آتل
استفاده از آتل سبب می گردد تا انگشتان پا در موقعیتی ثابت باقی مانده و از وارد کردن فشار بر انگشتان پا ممانعت می شود.
● دوری از فشار بر انگشت شست پا
پرهیز از انجام فعالیتی که سبب آسیب شست پا می شود.
● کاهش وزن
کاهش وزن جهت کم کردن فشار بر انگشت شست پا
● فیزیوتراپی
استفاده از فیزیوتراپی اگر درد انگشت شست پا ناشی از آرتریت باشد.
● جراحی
جراحی در مواردی خاص مانند برداشتن بونیون و یا ترمیم آسیب مفصل
● تزریق داروهای استروئیدی
با استفاده از تزریق داروهای حاوی استروئید می توان درد ناشی از شست پا را کاهش داد.
درمان سریع درد انگشت شست پا
درمان سریع درد انگشت شست پا به علت درد بستگی دارد، اما استفاده از روش RICE شامل استراحت، یخ درمانی، کمپرس و بالا نگه داشتن پاها به بهبودی هرچه سریع تر این درد کمک می کند.
یخ درمانی درد و تورم را در انگشت شست پا کاهش داده و بالا نگه داشتن پاها سبب افزایش گردن خون در انگشتان پا شده و درد را کاهش می دهد.
استفاده از ماساژ و کشش ملایم نیز تاثیرگذار است. استفاده از کفش های مناسب و استاندارد جلوی آسیب های بعدی را می گیرد.
درمان خانگی درد انگشت شست پا
نمک اپسوم و بابونه دم کرده
اگرچه درد انگشت شست پا ناشی از نقرس یا شکستگی بسیار دردناک بوده و به درمان های پزشکی و کلینیکی نیاز دارد اما به منظور درمان خانگی درد انگشت شست پا ناشی از دیگر عوامل، می توان از روش های زیر استفاده کرد:
بابونه خاصیت ضد التهابی بالایی دارد که همراه با خواص درمانی نمک اپسوم احساس درد در انگشت شست پا را کاهش می دهد.
کافی است یک فتنجان چای بابونه ررا به همراه مقداری نمک اپسوم در لگنی از آب گرم ریخته و پاها را به مدت 15 دقیقه در آن قرار دهید.
● خمیر زردچوبه به همراه فلفل
زردچوبه با وجود کورکومین موجود در خود خاصیت اتهابی بالای دارد و فلفل جهت جذب این ترکیب موثر است.
کافی است پودر زردچوبه را به همراه آب یا روغن نارگیل و پیمانه ای فلفل سیاه ترکیب کرده و ماده خمیری به دست آمده را بر انگشت شست پا ماساژ دهید.
سوالات متداول
برای درد انگشت شست پا به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در صورت وجود درد شدید شست پا که به ظاهر از بین نمی رود توصیه می گردد تا به جراح پا مراجعه شود. در صورت وجود دردهای کم و خفیف تر می توان جهت تسکین از استراحت، یخ درمانی، فشرده سازی و قرار دادن در ارتفاع بالا استفاده کرد.
علت سوزش درد انگشت شست پای راست چیست؟
احساس سوزش و درد انگشت شست پا به دلایلی چون چون ضربه خوردن، نشستن برای مدت زمان طولانی، استفاده از کفش های نامناسب، مشکل جریان خون و … ایجاد می گردد.
